Царква Раства Багародзіцы (Прапойск)

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Раства Багародзіцы (неадназначнасьць).

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Раства Багародзіцы
Ансамбль царквы Раства Багародзіцы
Краіна	Беларусь
Места	Прапойск
Каардынаты	53°26′33″ пн. ш. 31°00′15″ у. д. / 53.4425° пн. ш. 31.00417° у. д. / 53.4425; 31.00417Каардынаты: 53°26′33″ пн. ш. 31°00′15″ у. д. / 53.4425° пн. ш. 31.00417° у. д. / 53.4425; 31.00417
Канфэсія	праваслаўе і Беларускі экзахат
Эпархія	Магілёўская япархія
Архітэктурны стыль	клясыцыстычная архітэктура^[d]
Аўтар праекту	Мікалай Львоў
Дата заснаваньня	1791—1793 гг.
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Раства Багародзіцы на мапе Беларусі Царква Раства Багародзіцы
Царква Раства Багародзіцы на Вікісховішчы

Царква Раства Багародзіцы — помнік архітэктуры XVIII ст. у Прапойску. Знаходзіцца ў цэнтры места^[a] на поўнач ад парку, які спускаецца да ракі Сажа. Дзее. Твор архітэктуры клясыцызму.

Ансамбль царквы Раства Багародзіцы таксама ўлучае 2-ярусную званіцу, царкоўнапрыходзкую школу, падмуркі цёплай царквы і дзьве жылыя пабудовы.

Гісторыя рэдагаваць

Царква, 1941—1944 гг.

Мураваную царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы) у Прапойску збудавалі ў 1791—1793 гадох з фундацыі князя Аляксея Галіцына паводле праекту архітэктара Мікалая Львова. У напісаньні фрэсак, відаць, браў удзел Уладзімер Баравікоўскі. У 1793—1794 гадох у царкве ўсталявалі іканастас. З XVIII ст. працавала царкоўнапрыходзкая школа.

У 1980-я гады праводзілася рэстаўрацыя помніка^[1].

Архітэктура рэдагаваць

Помнік архітэктуры клясыцызму. Гэта цэнтрычны крыжова-купальны храм. На сяродкрыжжы двухсхільных дахаў з трыкутнымі франтонамі на тарцах узвышаецца 8-гранны сьветлавы барабан з пакатым сфэрычным купалам. Грані барабана праразаюцца «палядыянскімі» аркавымі аконнымі праёмамі. У пазухах плянавальнага крыжа разьмяшчаюцца нізкія акруглыя аб'ёмы прыдзелаў і рызьніцаў (у пляне чвэрць круга) пад сфэрычнымі пакрыцьцямі. Усе фасады маюць аднолькавы разьвязак, апярэзваюцца карнізам на дэнтыкулах і шырокім фрызам з разетак. Уваходны партал вылучаецца 2 тасканскімі паўкалёнамі і паўкруглым «палядыянскім» акном на версе. Аналягічнае афармленьне маюць аркавыя аконныя праёмы фасадных граняў^[2].

На сьценах і скляпеньнях захаваліся фрэскавыя размалёўкі — 57 сюжэтных кампазыцыяў^[1].

Галерэя рэдагаваць

Гістарычныя здымкі рэдагаваць

Старыя здымкі
1941 г.
1941 г.
1941 г.
1941—1944 гг.

Сучасныя здымкі рэдагаваць

Сучасны стан
Царква, агульны выгляд
Дом сьвятара
Будынак у царкоўным комплексе
Будынак у царкоўным комплексе

Заўвагі рэдагаваць

^ Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Ленінская, 9

Крыніцы рэдагаваць

^ ^а ^б Лаўрэцкі Г., Пятросава А. Слаўгарадская царква Раства Багародзіцы // БЭ. — Мн.: 2002 Т. 14. С. 509.
^ Кулагін А. Праваслаўныя храмы на Беларусі. — Менск, 2001.

Літаратура рэдагаваць

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14: Рэле — Слаявіна. — 512 с. — ISBN 985-11-0238-5
Кулагін А. Праваслаўныя храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 328 с.: іл. ISBN 985-11-0190-7.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

Царква Раства Багародзіцы ў Прапойску, Radzima.org

[1] Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Ленінская, 9

[ehb-2] а ^б Лаўрэцкі Г., Пятросава А. Слаўгарадская царква Раства Багародзіцы // БЭ. — Мн.: 2002 Т. 14. С. 509.

[3] Кулагін А. Праваслаўныя храмы на Беларусі. — Менск, 2001.

[a]

[1]

[2]