Вікіпэдыя

Парк цёмнага неба

Парк цё́мнага не́ба — тэрыторыя, звычайна вакол абсэрваторыі, на якой адсутнічаюць штучныя засьмечвальнікі сьвятла. Прызначэньне паркаў цёмнага неба — у прапагандзе астраноміі. Паколькі розныя краіны распрацоўвалі свае праграмы незалежна, такія тэрыторыі называюцца па-рознаму: заказьнікамі, запаведнікамі або паркамі. Міжнародная асацыяцыя цёмнага неба (МАЦН) пераважна карыстаецца тэрмінам заказьнік.

Першы стала дзеючы парк быў заснаваны ў 1999 року ў Торанс Барэнс (Антарыё, Канада), хоць ахоўныя зоны вакол абсэрваторыяў існавалі і задоўга да ягонага зьяўленьня.

Паркі, заказьнікі і запаведнікі цёмнага неба рэдагаваць

Краіна Назва Разьмяшчэньне Плошча, га Шкала Бортла Статус Заўвагі
Канада Нацыянальны парк Ўуд Бафала[1] Албэрта/Паўночна-Заходнія тэрыторыі 4 480 700 1-2 Сусьветная спадчына ЮНЭСКО Занесены 28 чэрвеня 2013[2]
Канада Мястэчка Норт Франтэнак Антарыё 116 000 1-2 Занесены 28 чэрвеня 2013
Канада Нацыянальны парк Джаспэр Албэрта 1 122 800 1-2 Занесены 11 сакавіка 2011[3]
Канада Сайпрэс Гілз Саскачэван/Албэрта 39 600 2 Занесены 28 верасьня 2004[4]
Канада Бівэр Гілз Албэрта 29 300 4,5 Занесены 3 верасьня 2006
Вугоршчына Ахоўная зона Жэліц 9042 3-4 Занесены 16 лістапада 2009
Канада Мон Мэгантык Квэбэк 527 500 2-3 Запаведнік Прызнаны ў верасьні 2007; першы міжнародны запаведнік МАЦН[5]
Канада Ля Вэрандры[6] Квэбэк 1 361 500 1
Канада МакДональд Крык Брытанская Калумбія 2225 2-3 Прызнаны ў 2003
Канада Парк Гордана Антарыё 43.7 2-3 Занесены 15 жніўня 2009[7]
Канада Нацыянальны марскі парк Фатам Файв Антарыё 16 700 2-3 Занесены 29 сакавіка 2009
Канада Нацыянальны парк Пойнт Пілі Антарыё 2000 3-4 Прызнаны ў 2006
Канада Торанз Барэнз Антарыё 1906 3 Прызнаны ў 1999; першы канадзкі парк цёмнага неба
Канада Нацыянальны парк Граслэндс Саскачэван 92 100 1-2 Занесены 2 кастрычніка 2009[8]
Канада Нацыянальны парк Кучыбугвак Нью-Брансўік 23 920 2 Занесены 6 чэрвеня 2009[9]
Канада Правінцыйны парк Маўнт Карлтан Нью-Брансўік 17 427 2 Занесены 18 ліпеня 2009[10]
Канада Нацыянальны парк Кеджымкумджык Новая Шатляндыя 40 400 2 Занесены 7 жніўня 2010
ЗША Дзяржаўная зона адпачынку на возеры Гадсан Мічыган 890 3 Прызнаны ў 1993[11]
ЗША Прыродныя масты Юта 251 2 Прызнаны ў 2007; першы міжнародны парк цёмнага неба
ЗША Паркі дзікай прыроды Патаватомі Індыяна 116 4,5 Прызнаны ў 2003
ЗША Дзяржаўны парк Чэры Спрынгс Пэнсыльванія 20 2[12] Прызнаны дзяржаўным паркам цёмнага неба у 2000; як другі міжнародны ПЦН МАЦН — 11 чэрвеня 2007.
ЗША Паркавы раён Джоджа Агаё 418,5 Занесены 20 жніўня 2011[13]
Вялікабрытанія Лясны парк Галаўэй Дамфрыс і Галаўэй, Шатляндыя 75 000 3 Занесены 16 лістапада 2009[14]
Польшча, Чэхія Парк цёмнага неба Ізэра Ніжняя Сылезія, Польшча
Лібэрацкі край, Чэхія 		7500 3-4 Занесены 4 лістапада 2009; першы эўрапейскі і першы двухбаковы парк цёмнага неба[15]
Славаччына Поланіны Поланіны 48 519 2-3 Занесены 3 сьнежня 2010[16]
Вугоршчына Парк зорнага неба Хортабадзі 10 000 Занесены 31 студзеня 2011; трэці міжнародны парк цёмнага неба МАЦН[17]
Вялікабрытанія Сарк Гернсі 545 3 Занесены 31 студзеня 2011; першы міжнародны востраў цёмнага неба МАЦН[17][18]
Канада Мескі зорны парк Ірвінгу Сэнт Джон (Нью-Брансўік) 243 Занесены 1 ліпеня 2011; першы мескі зорны парк КАТК
Вялікабрытанія Нацыянальны парк Эксмур Дэван & Сомэрсэт, Ангельшчына Запаведнік Прызнаны 10 кастрычніка 2011
Канада Нацыянальны парк Фандзі Нью-Брансўік 20 700 2 Занесены 31 кастрычніка 2011[19]
Новая Зэляндыя Нацыянальны парк Ааракі/Гара Кука Лэйк Тэкапа 430 000 2[20] Запаведнік Занесены 9 чэрвеня 2012[21][22]
Канада Адукацыйны цэнтар «Блуўотэр» Антарыё 129 2 Занесены 3 лістапада 2012 Каралеўскім астранамічным таварыствам Канады
Намібія Запаведнік НамібРанд Запаведнік
Вялікабрытанія Брэкан Біканз Ўэйлз Запаведнік Прызнаны 19 лютага 2013
Чэхія, Славаччына Бяскіды Мараўска-сылескі край, Чэхія
Чадца, Славаччына 		30 800 3-4 Занесены 4 сакавіка 2013; другі ў сьвеце двухбаковы парк цёмнага неба[23]
Польшча Бешчады Прыкарпацьце 113 846,5 2-3 Занесены 8 сакавіка 2013[24]
Вялікабрытанія Нацыянальны парк Нортумбэрлэнд Нортумбэрлэнд, Ангельшчына 103 000 Занесены 9 сьнежня 2013[25]
Вялікабрытанія Востраў Кол Унутраныя Гебрыды, Шатляндыя Занесены 9 сьнежня 2013[26]
Ірляндыя Паўвостраў Айвэраг Кэры Прызнаны міжнародным запаведнікам цёмнага неба МАЦН 27 студзеня 2014[27]
Нямеччына Прыродны парк Вэстгафэльлянд Брандэнбург Прызнаны міжнародным запаведнікам цёмнага неба МАЦН 12 лютага 2014[28]

Глядзіце таксама рэдагаваць

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Wood Buffalo National Park. Parks Canada (30 кастрычніка 2015). Праверана 26 студзеня 2016 г.
  2. ^ RASC Designates Wood Buffalo National Park as a New Dark Sky Preserve RASC Announcements. Royal Astronomical Society of Canada. Праверана 26 студзеня 2016 г.
  3. ^ Jasper National Park named world’s largest dark sky preserve. Parks Canada (11 сакавіка 2011). Праверана 26 студзеня 2016 г.
  4. ^ Cypress Hills Interprovincial Park Designated as a Dark-Sky Preserve. Government of Saskatchewan (8 кастрычніка 2004). Праверана 26 студзеня 2016 г.
  5. ^ the Mt. Megantic IDSR. AstroLab du park national du Mt. Megantic. Праверана 26 студзеня 2016 г.
  6. ^ Information - Réserve faunique La Vérendrye - Réserves fauniques (фр.). SEPAQ. Праверана 26 студзеня 2016 г.
  7. ^ Gordon's Park Dark Sky Preserve. Royal Astronomical Society of Canada (3 мая 2011). Праверана 26 студзеня 2016 г.
  8. ^ Dark Sky Preserve designation for Grasslands National Park. Parks Canada (4 студзеня 2016). Праверана 26 студзеня 2016 г.
  9. ^ Kouchibouguac National Park a Dark Sky Preserve. Parks Canada (6 чэрвеня 2009). Праверана 26 студзеня 2016 г.
  10. ^ Designation requires limited artificial light to protect night skies from light pollution.
  11. ^ The Dark Sky Preserve Brochure (PDF). City of Hudson, Michigan (студзень 2001). Праверана 26 студзеня 2016 г.
  12. ^ Clanton & Associates (27 мая 2008) Cherry Springs State Park: Light Pollution Analysis and Recommendations. Pennsylvania Department of Conservation and Natural Resources. Праверана 21 сакавіка 2009 г.
  13. ^ New Ohio Park Commended for Protecting the Nighttime Environment by International Dark-Sky Association (press release). International Dark-Sky Association (22 жніўня 2011). Праверана 18 ліпеня 2012 г.
  14. ^ Severin Carrell. Astronomers name Scottish park one of world's best stargazing sites (анг.) // The Guardian, 16 лістапада 2009 г.
  15. ^ Izera Dark-Sky Park
  16. ^ Poloniny Dark-Sky Park
  17. ^ а б https://web.archive.org/web/20120317142350/http://docs.darksky.org/PR/2011/PRSarkHortobagyFINAL.pdf
  18. ^ http://www.npr.org/2011/02/01/133401367/lights-out-tiny-sark-named-first-dark-sky-island
  19. ^ Fundy National Park a Dark Sky Preserve. Parks Canada (6 чэрвеня 2009). Праверана 24 студзеня 2012 г.
  20. ^ An Application to the International Dark-Sky Association for a Starlight Reserve in the Aoraki/Mt Cook National Park and the Mackenzie Basin of the central South Island of New Zealand. — Mackenzie District Council, University of Canterbury, Royal Astronomical Society of New Zealand, Department of Conservation, 2012. — С. 25.
  21. ^ New Zealand’s Aoraki Mackenzie Named World’s Largest International Dark Sky Reserve // International Dark Sky Association, 9 чэрвеня 2012 г. Праверана 13 чэрвеня 2012 г.
  22. ^ Stars in their eyes // The Press, 9 чэрвеня 2012 г. Праверана 3 сакавіка 2013 г.
  23. ^ Beskydy Dark-Sky Park
  24. ^ Bieszczady Starry-Sky Park
  25. ^ Dark sky status awarded to Northumberland Park area. bbc.co.uk. Праверана 2 сьнежня 2013 г.
  26. ^ Isle of Coll secures 'dark isle' status. bbc.co.uk. Праверана 9 сьнежня 2013 г.
  27. ^ Southwest Kerry area receives dark skies designation. irishtimes.com. Праверана 3 сакавіка 2014 г.
  28. ^ Sterne Sehen Ohne Lichtverschmutzung: Deutschlands Dunkelkammer. berliner-zeitung.de. Праверана 2014-03-03 г.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Парк_цёмнага_неба&oldid=2259325»