Гернсі
Гернсі, Ґернсі (па-ангельску: Guernsey, па-француску: Guernesey) — тэрыторыя каля францускага ўзьбярэжжа, у пратоцы Па дэ Кале, тэрыторыя ахоплівае востраў Гернсі і астатнія Нармандзкія астравы, акрамя востраву Джэрзі.
Гернсі Bailiwick of Guernsey Bailliage de Guernesey | |||||
| |||||
Дзяржаўны гімн: «[[Гімн Гернсі|God Save the Queen]]» | |||||
Афіцыйная мова | ангельская, француская | ||||
Сталіца | Сэнт-Пітэр-Порт | ||||
Форма кіраваньня | залежная тэрыторыя Лізавета II Ян Кордэр | ||||
Плошча • агульная • адсотак вады |
223-е месца ў сьвеце 78 км² нязначны | ||||
Насельніцтва • агульнае (2007) • шчыльнасьць |
197-е месца ў сьвеце 65 573 2166/км² | ||||
СУП • агульны (2003) • на душу насельніцтва |
176-е месца ў сьвеце $2,59 млрд 40 000 $ | ||||
Валюта | Фунт стэрлінгаў (GBP) | ||||
Часавы пас • улетку |
CМT (UTC+1) +1 (UTC+1) | ||||
Аўтамабільны знак | GBG | ||||
Дамэн верхняга ўзроўню | .gg | ||||
Тэлефонны код | +44 1481 | ||||
Тэрыторыя валодае спэцыфічным статусам: знаходзячыся пад кіраўніцтвам брытанскай кароны, Гернсі не ўваходзіць у склад Вялікабрытаніі ці Эўрапейскага Зьвязу. Зьнешнія зносіны кантралююца Вялікабрытаніяй, а ўнутранае кіраваньне, эканоміка і судовая ўлада належыць мясцовым уладам.
Гісторыя
рэдагавацьПершыя сьляды дзейнасьці чалавека на востраве адносяцца да эпохі нэаліту, калі Нармандзкія астравы былі злучаныя з кантынэнтальнай Эўропай. Каля 6000 гадоў таму, у выніку ўздыму ўзроўню акіянаў, астравы былі адрэзаныя ад кантынэнту, а разам зь імі і іх жыхары.
Археалягічныя раскопкі пацьвердзілі, што ў 50-х гадах востраў Гернсі выкарыстоўвалася рымлянамі як гандлёвая база. У 1982 годзе на дне сучаснага порту быў знойдзены рымскі карабель. У канцы ІІІ стагодзьдзя, пасьля падзеньня Рымскай імпэрыі, сьвяты Самсон заснаваў на востраве Гернсі першую царкву.
У 933 годзе Нармандзкія астравы былі заваяваныя вікінгамі, яны далі пачатак Нармандзкаму княству. У 1294 годзе значная частка насельніцтва астравоў загінула ў выніку вайны з Францыяй. Наступныя некалькі стагодзьдзяў астравы належалі то Ангельшчыне, то Францыі.
Падчас Другой сусьветнай вайны Нармандзкія астравы трапілі ў нямецкую акупацыю. У гэтыя гады палова насельніцтва (20 000 чалавек), перасялілася ў Вялікабрытанію. Нямецкая акупацыя скончылася 9 траўня 1945 году, і гэты дзень стаў дзяржаўным сьвятам Гернсі. Пасьля вайны асновай эканомікі Гернсі стаў турызм, а ў апошнія гады, усё большую частку займае банкаўскі сэктар.
Палітычная сыстэма
рэдагавацьАстравы Гернсі, Олдэрні і Сарк утвараюць каронныя землі брытанскай кароны. Кіраўніком рэгіёну зьяўляецца Лізавета II, якая кіруе праз губэрнатара. Заканадаўчая ўлада належаць парлямэнту, судовая — каралеўскаму суду. Тэрыторыя дзеліцца на 10 акругаў.
Геаграфія
рэдагавацьЗаходняе ўзьбярэжжа востраву — гэта доўгія пяшчаныя пляжы, паўднёвы бераг узносіцца на 100 мэтраў, на ўсходнім беразе знаходзіцца горад Сэнт-Пітэр-Порт. Самы высокі пункт востраву ўзносіцца на 114 мэтраў. Зіма на востраве лагодная, мяккая, а лета прахалоднае.
Насельніцтва
рэдагавацьАстравы засяляюць гернсійцы (65%) і брытанцы (25%), а таксама французы, партугальцы, ірляндцы. Рэлігійны склад насельніцтва прадстаўлены англіканамі (65%) і каталікамі (35%).
Вонкавыя спасылкі
рэдагавацьГернсі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў