Міхаіл Ясень

беларускі паэт-песеньнік

Міхаі́л Я́сень (1924, Менск, цяпер Беларусь — 2006, Менск, Беларусь) — беларускі паэт-песеньнік.

Міхаіл Ясень
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні Міхаіл Аронавіч Гольдман[1]
Псэўданімы Міхаіл Ясень
Нарадзіўся 18 жніўня 1924
Менск, Беларуская ССР, Савецкі Саюз
Памёр 10 траўня 2006
Менск, Беларусь
Пахаваны
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці інжынэр-канструктар
Гады творчасьці 1951—2001
Жанр паэзія, песьня
Мовы беларуская, расейская
Значныя творы песьні «Гісторыя аднаго каханьня» і «Мы яшчэ сустрэнемся з вамі»
Узнагароды
Ордэн Айчыннай вайны 2 ступені
Ордэн Айчыннай вайны 2 ступені
Мэдаль «За адвагу»
Мэдаль «За адвагу»
срэбраны мэдаль Выставы дасягненьняў народнай гаспадаркі СССР (1966), Ганаровая грамата Нацыянальнага сходу Беларусі

Напісаў звыш 100 вершаў, большасьць зь якіх паклалі на музыку амаль 50 кампазытараў. Каля 40 песьняў на яго вершы стварыў Леанід Захлеўны, у тым ліку песьні «Гісторыя аднаго каханьня» і «Буйніцкае поле». Сумесна з Валянцінай Сярых напісаў лірычную песьню «Мы яшчэ сустрэнемся з вамі», якая атрымала пашырэньне ў беларускіх асяродках Амэрыкі. У 2001 годзе выдаў кнігу вершаў «Пісьмо з 45-га». Быў узнагароджаны Ганаровай граматай Нацыянальнага сходу Беларусі за заслугі ў разьціцьці нацыянальнай культуры.

Жыцьцяпіс

рэдагаваць

Скончыў 8-гадовую школу ў Менску, дзе захапляўся творамі Якуба Коласа, Янкі Маўра і Зьмітрака Бядулі. Пасьля навучаўся ў Менскім будаўнічым тэхнікуме. На пачатку Нямецка-савецкай вайны разам зь сям’ёй пешшу дайшоў да Барысава. Пазьней уладкаваўся на завод у Сталінградзе (Расейская СФСР). У жніўні 1942 году пайшоў у Чырвоную армію, дзе служыў артылерыйскім выведнікам, сувязістам і тапографам. У 1942—1944 гадох знаходзіўся на Волхаўскім фронце, дзе браў удзел у прарыве блякады Ленінграда і прыступе лініі Манэргэйма ў Фінляндыі. Быў узнагароджаны ордэнам Айчыннай вайны 2-й ступені і мэдалём «За адвагу». Да красавіка 1947 году служыў у Савецкай зоне акупацыі Нямеччыны[2]. Пасьля дэмабілізацыі скончыў у Менску школу работніцкай моладзі і Беларускі політэхнічны інстытут[3]. Працаваў інжынэрам-канструктарам. Атрымаў 15 аўтарскіх пасьведчаньняў на вынаходніцтвы. У 1966 годзе стаў ляўрэатам Усесаюзнага конкурсу тэхнічнай творчасьці і быў ўзнагароджаны срэбраным мэдалём Выставы дасягненьняў народнай гаспадаркі СССР[2].

Творчасьць

рэдагаваць

На пачатку 1950-х гадоў пачаў пісаць вершы і гумарэскі, калі працаваў рэдактарам насьценнай газэты ў Беларускім політэхнічным інстытуце. На прапанову пісьменьніцы Алены Васілевіч пачаў ставіць пад творамі псэўданім Ясень. Яго вершы на музыку пачалі класьці кампазытары Ісак Ронькін і Зьміцер Смольскі. Вядомасьць набыла песьня «Абэліскі». За 50 гадоў напісаў звыш 100 вершаў. Супрацоўнічаў з амаль 50 кампазытарамі, сярод якіх былі: Яўген Цікоцкі, Уладзімер Алоўнікаў, Леанід Захлеўны, Уладзімер Буднік, Эдуард Зарыцкі, Віктар Войцік, Уладзімер Солтан, Эдуард Казачкоў і Валянціна Сярых. Надзвычай плённай была супраца з Захлеўным, які стварыў каля 40 песьняў на словы Ясеня. Сярод іх былі: «Гісторыя аднаго каханьня», «Буйніцкае поле», «Перамога», «Дзявятае мая», «Бацькоў не забывай», «Міласэрнасьць» і «Вяргіня»[2]. У 1966 годзе сьпявак Віктар Вуячыч перамог на 1-м Усесаюзным конкурсе артыстаў эстрады ў Маскве зь песьняй «Памяць сэрца» на словы Міхаіла Ясеня і музыку Ігара Лучанка[4].

Сумесна з Валянцінай Сярых напісаў лірычную песьню «Мы яшчэ сустрэнемся з вамі», якая атрымала пашырэньне ў беларускіх асяродках Амэрыкі[5]. За савецкім часам найбольш вядомай была песьня «Майскі вальс» паводле яго верша, бо ў 1985 годзе яе выканаў Яраслаў Еўдакімаў на «Песьні году» па Цэнтральным тэлебачаньні СССР[6]. У 2001 годзе выдаў кнігу вершаў «Пісьмо з 45-га»[5]. У 2004 годзе сумесна з кампазытарам Віктарам Войцікам напісаў па-беларуску песьню «Сьнегіры»[7]. Быў узнагароджаны Ганаровай граматай Нацыянальнага сходу Беларусі за заслугі ў разьціцьці нацыянальнай культуры[3].

У 2013 годзе сьпявак Сяргей Харэвіч, які працаваў у Народным хоры імя Цітовіча, выдаў дыск зь беларускамоўнай песьняй «Каб убачыць цябе» на верш Міхаіла Ясеня[5]. Таксама ў альбом увайшла беларускамоўная песьня «На вуліцах Менска» на верш Ясеня і музыку Мікалая Сацуры[8].

  1. ^ Сяргей Ваганаў. Сурвэткі на памяць // Газэта «Наша ніва», 20 верасьня 2014 г. Праверана 27 лістапада 2021 г.
  2. ^ а б в Ясень Міхаіл (сапраўднае Гольдман Міхаіл Аронавіч) // Анлайн-энцыкляпэдыя «Беларусь у асобах і падзеях», 2014 г. Праверана 27 лістапада 2021 г.
  3. ^ а б 18 жніўня // Партал «Крыніца інфо», 18 жніўня 2014 г. Праверана 27 лістапада 2021 г.
  4. ^ Вуячыча «Нэрв» // Культура : газэта. — 22 жніўня 2009. — № 34 (902).
  5. ^ а б в Міхась Шавыркін. Каб убачыць цябе // Зьвязда : газэта. — 25 студзеня 2014. — № 14 (27624). — С. 8. — ISSN 1990-763x.
  6. ^ Сяргей Будкін, Віктар Сямашка. Топ 100 // Музычны партал «Тузін гітоў», 2021 г. Праверана 27 лістапада 2021 г.
  7. ^ Міхась Шавыркін. Сьнегіры // Жырандоля. — 26 ліпеня 2014. — № 21 (238).
  8. ^ Міхась Шавыркін. На вуліцах Менска // Зьвязда : газэта. — 14 траўня 2016. — № 90 (28200). — С. 13. — ISSN 1990-763x.