Мадэ́йра (па-партугальску: Madeira) — партугальскі востраў і архіпэляг, разьмешчаны ў паўночнай частцы Атлянтычнага акіяна. Зьяўляецца аўтаномным рэгіёнам Партугаліі.

Мадэйра
Região Autónoma da Madeira
Аўтаномны рэгіён Мадэйра
Сьцяг Мадэйры Герб Мадэйры
Сьцяг Герб
Нацыянальны дэвіз: «Das ilhas, as mais belas e livres» (З усіх астравоў самы прыгожы і свабодны)
Месцазнаходжаньне Мадэйры
Афіцыйная мова партугальская
Сталіца Фуншал
Найбуйнейшы горад Фуншал
Форма кіраваньня аўтаномны рэгіён
Албэрту Жардым
Плошча
 • агульная

801 км²
Насельніцтва
 • агульнае (2011)
 • шчыльнасьць

267 785
308,5/км²
СУП
 • агульны (2008)
Сьпіс краінаў паводле СУП
€6,361 млрд
Валюта Эўра (EUR)
Часавы пас
 • улетку
WET (UTC0)
WEST (UTC+1)
Дамэн верхняга ўзроўню .pt
Тэлефонны код +351 291

Гісторыя

рэдагаваць

Востраў быў адкрыты яшчэ фінікійцамі, але ня быў заселены. Засяленьне пачалося пасьля партугальскіх экспэдыцыяў у 1418 і 1420 гадах. У гэтыя гады тут зьявіліся плянтацыі цукровага трысьнёгу.

З 1580 да 1640 году Мадэйра разам з усёй Партугаліяй уваходзіла ў склад Гішпаніі. У 1801 і з 1807 да 1814 году знаходзілася пад брытанскай уладай.

У 1922 годзе на Мадэйры правёў апошнія месяцы свайго жыцьця Карл I Габсбург — апошні кароль Аўстра-Вугоршчыны.

У 1976 годзе Мадэйра атрымала статус аўтаномнага рэгіёну.

Геаграфія

рэдагаваць

Архіпэляг мае вульканічнае паходжаньне, знаходзіцца недалёка ад паўночнага ўзьбярэжжа Афрыкі, на поўнач ад Канарскіх астравоў. Архіпэляг утрымлівае астравы Мадэйра (741 км²), Порта Санта (42,5 км²) і некалькі меншых астравоў. Агульная плошча складае 894 км².

Паверхня вострава зьяўлўяецца гарыстай. Самы высокі пункт на Мадэйры ёсьць Піку Руйву (1861 м).

На Мадэйры вырошчваюцца вінаград, цукровы трысьнёг, садавіна і гародніна. Разьвіцьцё атрымала і рыбная лоўля. Сусьветную вядомасьць атрымалі віна Мадэйры. Астравы зьяўляюцца вельмі прыцягальнымі для турыстаў.

Клімат трапічны, мяккі. Сярэдняя тэмпэратура вагаецца ад 16 °C да 22 °C. Паверхня астравоў пакрытая трапічнымі лясамі (трапічныя лясы Мадэйры ўнесеныя ў Сьпіс Сусьветнай спадчыны ЮНЭСКО).

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць

  Мадэйрасховішча мультымэдыйных матэрыялаў