Люсі Дэляру-Мардрус
Люсí Дэлярý-Мардрýс (франц. Lucie Delarue-Mardrus; 3 лістапада 1874, Анфлёр, Нармандыя, Францыя ― 26 красавіка 1945, Шато-Гант'е, Маен, Францыя) ― француская паэтка, пісьменьніца, журналістка, скульптарка, гістарыца і ілюстратарка.
Люсі Дэляру-Мардрус | |
Lucie Delarue-Mardrus | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Імя пры нараджэньні | Люсі Дэляру / Lucie Delarue |
Псэўданімы | Princesse Amande |
Нарадзілася | 3 лістапада 1874 Анфлёр, Нармандыя, Францыя |
Памерла | 26 красавіка 1945 Шато-Гант'е, Маен, Францыя |
Пахаваная | Анфлёр, могілкі сьв. Кацярыны |
Сужэнец | J. C. Mardrus[d] |
Літаратурная дзейнасьць | |
Род дзейнасьці | Паэтка, пісьменьніца, журналістка, скульптарка, гістарыцы і ілюстратарка |
Гады творчасьці | 1901-1945 |
Мова | Француская |
Дэбют | 1901 |
Значныя творы | Occident (1901), L’Ex-voto (1922), L’Ange et les Pervers (1930), Nos secrètes amours (1951) |
Узнагароды | |
Подпіс | |
Жыцьцяпіс
рэдагавацьДачка адваката Жоржа Дэлау і Марыі Люізы Жазэ, Люсі - апошняя дачка ў сям'і з шасьцю дзецьмі, выхоўвалася, як і ейныя пяць сясьцёр, у адпаведнасьці з буржуазнай адукацыяй, падмацаванай вывучэньнем музыкі і ангельскай мовы. Ейная сям'я пераехала ў Парыж у 1880 годзе і часта наведвала мастацкае асяродзьдзе сталіцы[1].
Люсі Дэляру выйшла замуж 5 чэрвеня 1900 г. у 2-й акрузе Парыжу за ўсходазнаўца Жазэфа-Шарля Мардруса (гэты саюз будзе скасаваны 19 чэрвеня 1923 г.). Яна зьдзейсьніла зь ім шмат вандровак па Паўночнай Афрыцы, Эгіпту, Сырыі, Турэччыне, Італіі, рабіла фотарэпартажы і пісала гісторыі[2].
Была палюбоўніцай Наталі Барні, Рамэн Брукс і Жэрмэн дэ Кастра[3].
Падчас Першай сусьветнай вайны Люсі Дэларю-Мардрус была мэдсястрой у Анфлёры ў шпіталі № 13[4].
Яна разьвялася прыкладна ў 1915 г. У гэты час яна пераехала ў дом № 17 на набярэжнай Вальтэра (7-я акруга Парыжу), дзе жыла з 1915 па 1936 год. У гэты пэрыяд яна апублікавала мноства працаў і шмат выступала з лекцыямі[5].
Удзельнічала ў чэмпіянаце Францыі па шахматах сярод жанчынаў у Парыжы ў 1927 годзе[6].
Яна таксама жыла ў Анфлёры на вуліцы Капуцынаў, дом 44 (цяпер гатэль) і правяла апошнія тры гады свайго жыцтця ў Шато-Гант'е, куды выйшла на пэнсію ў 1942 г.
Яна памерла 26 красавіка 1945 году і была пахавана на могілках сьв. Кацярыны ў Анфлёры[7].
Творчасьць
рэдагавацьТворчасьць гэтай плённай аўтаркі, якая пакінула больш за семдзесят раманаў, зборнікаў вершаў, апавяданьняў, жыцьцяпісаў, п'есаў, раскрывае ейныя шматбаковы талент і інтымнае жыцьцё[8].
Ейныя творы раскрываюць жаданьне ўцячы і любоў да роднай Нармандыі. Ейны раман «Ex-Voto» - гэта вельмі чульлівае апісанне навакольнага асяродку і жыцьця рыбакоў Анфлёру пачатку 20-га стагодзьдзя[9].
Яна таксама зьяўляецца аўтаркай штотыднёвых калёнак, літаратурных і музычных аглядаў у прэсе[10].
У 1902-03 гадах яна напісала серыю вершаў пра каханьне да амэрыканскай пісьменьніцы і гаспадыні салёну Наталі Кліфард Барні, апублікаваных пасьмяротна ў 1957 годзе ― «Nos secrètes amours» (Нашы таемныя каханьні)[11]. Яна таксама адлюстравала Барні ў сваім рамане 1930 года «L'Ange et les Pervers» (Анёл і вычварэнцы), у якім, па яе словах, яна «прааналізавала і падрабязна апісала Наталі, а таксама жыцьцё, да якога яна прывяла мяне»[12].
У апошнія гады праявіла сябе як скульптарка. Выстаўляла скульптуры ў Салёне Нацыянальнага таварыства прыгожага мастацтва (статуэтка «Аголеныя танцоры» або «Дзьве танцоркі і абыякавы чалавек»)[13].
Творы
рэдагавацьПаэзія
рэдагаваць• Occident, Paris: éditions de la Revue blanche, 1901.
• Ferveur, Paris: éditions de la Revue blanche, Paris, 1902.
• Horizons, Paris: E. Fasquelle, 1904.
• La Figure de proue, Paris: E. Fasquelle, 1908.
• Souffles de tempête, Paris: E. Fasquelle, 1918.
• À Maman, Paris: E. Fasquelle, 1920.
• Poèmes mignons pour les enfants, Paris: Gedalge, 1929.
• Les sept douleurs d'octobre, Paris: Ferenczi et fils, 1930.
• Mort et Printemps, Paris: A. Messein, 1932.
• Temps présents, Paris: Les Cahiers d'art et d'amitié 1939.
• Nos secrètes amours, 1951.
Навэлі
рэдагаваць• «La Pirane» in Les Œuvres libres n°117, Paris: Fayard, 1931.
• Passions américaines et autres, Paris: Ferenczi et fils, 1934.
• Le Cœur sur l'ardoise, Rouen: Maugard, 1941.
Раманы
рэдагаваць• Marie, fille-mère, Paris: E. Fasquelle, 1908.
• Lucie Delarue-Mardrus, L'Ex-voto, 1922.
• Le Roman de six petites filles, Paris: E. Fasquelle, 1909.
• L'Acharnée, Paris: E. Fasquelle, 1910.
• Comme tout le monde, J. Tallandier, 1910.
• Par vents et marées, Paris: E. Fasquelle, 1910.
• Tout l'amour, Paris: E. Fasquelle, 1911.
• L'Inexpérimentée, Paris: E. Fasquelle, 1912.
• La monnaie de singe, Paris: E. Fasquelle, 1912.
• Douce Moitié, Paris: E. Fasquelle, 1913.
• Un Cancre, Paris: E. Fasquelle, 1914.
• Un Roman civil en 1914, Paris: E. Fasquelle, 1916.
• Deux amants, Paris: E. Fasquelle, 1917.
• L'Âme aux trois visages, Paris: E. Fasquelle, 1919.
• Toutoune et son amour, Paris: Albin Michel, 1919.
• Le Château tremblant, Paris: J. Ferenczi, 1920.
• Les Trois Lys, Paris: J. Ferenczi, 1920.
• L'Apparition, Paris: J. Ferenczi, 1921.
• L’Ex-voto, Paris: E. Fasquelle, 1922.
• Le Pain blanc, Paris: J. Ferenczi, 1923.
• La Cigale, Paris: Fayard 1924.
• La Mère et le Fils, Paris: J. Ferenczi, 1924.
• À côté de l’amour, 1925.
• «Hortensia dégénéré, roman inédit et complet» in Les Œuvres libres n°50, Paris: Fayard, 1925.
• Graine au vent, Paris: Ferenczi, 1925.
• La Petite Fille comme ça, Paris: Ferenczi, 1927.
• Rédalga, Paris: Ferenczi, 1928.
• Amanit , Paris: l'Illustration, 1928 en 3 fascicules puis en un volume en 1929.
• Le Beau Baiser, 1929.
• Anatole, Paris: Ferenczi et fils, 1930.
• L’Ange et les Pervers, Paris: Ferenczi et fils, 1930.
• L’Amour à la mer, Paris: A. Lemerre, 1931.
• L’Autre Enfant, Paris: Ferenczi et fils, 1931.
• François et la Liberté, Paris: Ferenczi et fils, 1933. U
• L’Enfant au coq, Paris: Ferenczi, 1934.
• Une femme mûre et l'amour, Paris: Ferenczi et fils, 1935.
• L’Amour attend, Paris: L'Illustration, 1935.
• Chênevieil, Paris: Ferenczi, 1936.
• Roberte n° 10.530, Paris: Ferenczi, 1937.
• Fleurette, Paris: L'Illustration, 1938. Illustré par L.-P. Pouzargues.
• L’Hermine passant, Paris: Ferenczi et fils, 1938.
• La Girl, Paris: Ferenczi et fils, 1939.
• L’Homme du rêve, Paris: Collection "Pour oublier la vie" n°5, 1939.
• Peaux d’lapins, Genève: éditions de la Frégate 1944.
• Le Roi des reflets, Paris: Ferenczi, 1945.
• Verteil et ses amours, Paris: éditions Self, 1945.
• La Perle magique, Paris: éditions Baudinière, 1945.
Жыцьцяпісы
рэдагаваць• Sainte Thérèse de Lisieux, Paris: E. Fasquelle, 1926.
• Les Amours d’Oscar Wilde, Paris, Flammarion, 1929.
• Le Bâtard, vie de Guillaume le Conquérant, Paris: E. Fasquelle, 1931.
• Eve Lavallière, Paris: Albin Michel, 1935.
• La Petite Thérèse de Lisieux, Paris: Fasquelle, 1937.
Эсэ
рэдагаваць• Aurel et le procès des mondains, Paris: J. Povolozky & Cie, 1921.
• Embellissez-vous, Paris: Éditions de France, 1926.
• Le Cheval, Paris: Nouvelle société d'édition, 1930.
• L’Amérique chez elle, Paris: éditions Albert, 1933.
• Rouen, Rouen: éd. Henri Defontaine, 1935.
• Up to date: essai sur la jeunesse française contemporaine, Paris: R. Allou, 1936.
• El Arab, l'Orient que j'ai connu, éd. Lugdunum, Lyon, 1944.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Francis de Miomandre, «Lucie Delarue-Mardrus», in L'Art moderne, Revue critique hebdomadaire, 28e année, n°8, Bruxelles, 23 février 1908, p.58.
- ^ Christophe Dauphin, Lucie Delarue-Mardrus, la princesse amande, livre numérique, Recours au poème éditeurs, 2015.
- ^ Sanchez Nelly, «Trois autobiographies féminines dans l'entre-deux-guerres», in Inverses, no 11, «Littérature féminine du début du XXe siècle», 2011, p. 121-132.
- ^ Coralie Philibert, Les mille et une vies de Lucie Delarue-Mardrus, Libération, le 16 août 2022, https://www.liberation.fr/culture/livres/les-mille-et-une-vies-de-lucie-delarue-mardrus-20220816_EWNCS6GMRVGPXGG3GCCAVZNWIA/
- ^ Christophe Dauphin, Lucie Delarue-Mardrus, la princesse amande, livre numérique, Recours au poème éditeurs, 2015.
- ^ Paris 1927 - championnat de France Féminin, le site Héritage des échecs français, http://heritageechecsfra.free.fr/fem1927.htm
- ^ André Albert-Sorel, Lucie Delarue-Mardrus, sirène de l'Estuaire, née-native de Honfleur, Éd. de la Lieutenance, Honfleur, 1999.
- ^ Christine Planté, Femmes poètes du xixe siècle: une anthologie, Littérature et idéologies au XIXe siècle, Lyon, Presses Universitaires de Lyon, 1998, p. 183.
- ^ André Albert-Sorel, Lucie Delarue-Mardrus, sirène de l'Estuaire, née-native de Honfleur, Éd. de la Lieutenance, Honfleur, 1999.
- ^ Christine Planté, «Patricia Izquierdo, Devenir poétesse à la belle époque (1900-1914)», Clio. Femmes, Genre, Histoire, 36 | 2012.
- ^ Mirande Lucien, Nos secrètes amours, Aurillac, ÉrosOnyx Éditions, 2008, p. 9.
- ^ «Postures et imposture de Lucie Delarue-Mardrus de 1908 à 1939», sur openedition.org, Presses universitaires de Rennes, 2016, https://books.openedition.org/pur/55970
- ^ «Postures et imposture de Lucie Delarue-Mardrus de 1908 à 1939», sur openedition.org, Presses universitaires de Rennes, 2016, https://books.openedition.org/pur/55970