Дзяніскавічы (Гомельская вобласьць)
Дзяні́скавічы[1] — вёска ў Жлобінскім раёне Гомельскай вобласьці Беларусі. Уваходзіць у склад Шапілаўскага сельсавету. Насельніцтва 66 чал. (2010). Знаходзіцца за 17 км на паўночны ўсход ад места Жлобін, за 15 км ад чыгуначнай станцыі Хальч (лінія Жлобін — Гомель), за 110 км ад Гомелю.
| Дзяніскавічы | |
| Першыя згадкі: | XVI ст. |
| Краіна: | Беларусь |
| Вобласьць: | Гомельская |
| Раён: | Жлобінскі |
| Сельсавет: | Шапілаўскі |
| Насельніцтва: | 66 чал. (2010) |
| Часавы пас: | UTC+3 |
| Тэлефонны код: | +375 2334 |
| СААТА: | 3218832021 |
| Нумарны знак: | 3 |
| Геаграфічныя каардынаты: | 52°57′0″ пн. ш. 30°12′0″ у. д. / 52.95° пн. ш. 30.2° у. д.Каардынаты: 52°57′0″ пн. ш. 30°12′0″ у. д. / 52.95° пн. ш. 30.2° у. д. |
Дзяніскавічы на мапе Беларусі ±   Дзяніскавічы | |
Гісторыя
рэдагавацьВыяўлены археолягамі курганны магільнік XI стагодзьдзя (за 0,3 км на паўночны захад ад вёскі) сьведчыць пра засяленьне гэтых месцаў з даўніх часоў. Паводле пісьмовых крыніцаў вядомая з XVI стагодзьдзя як хутар у Рэчыцкім павеце Менскага ваяводзтва Вялікага Княства Літоўскага. У 1567 годзе фальварак Дзяніскавічы павінен быў вылучаць апалчэнцаў для фармаваньня ўзброеных атрадаў ВКЛ.
Пасьля першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772) у складзе Расейскай імпэрыі. У 1847 годзе 1527 дзесяцін зямлі. У 1843—1845 гадох на сродкі жыхароў і абшарнікаў Дабравольскага, Воўк-Левановіча і Грушаноўскага пабудаваная драўляная царква Раства Багародзіцы. Гаспадар аднаго фальварка валодаў тут у 1858 годзе 162 дзесяцінамі зямлі, другога — у 1874 годзе 352 дзесяцінамі зямлі і вадзяным млыном. З 1880 году дзейнічалі млын і хлебазапасная крама, з 1867 году — народная вучэльня (у 1889 годзе 30 вучняў). У 1886 годзе вадзяны млын, у Гарадзецкай воласьці Рагачоўскага павету. Паводле перапісу 1897 году ў сяле знаходзіліся 2 хлебазапасныя крамы, магазін, 2 ветракі, вадзяны млын, 2 кузьні, карчма. Побач — 2 аднайменныя фальваркі. У 1909 годзе пры школе была бібліятэка.
У пачатку 1920-х у фальварку заснаваная калектыўная гаспадарка «Хлебароб». У 1929 годзе арганізаваны калгас «Прывет», працавалі 2 ветракі. У 1936 годзе ў вёску перасяліліся жыхары суседніх пасёлкаў Прывет і Савет. У 1931 і 1934 гадох арганізаваныя калгасы «Прывет» і імя Саветаў. У часе Вялікай Айчыннай вайны акупанты спалілі 102 двары, забілі 62 жыхары. 126 жыхароў загінулі на франтох Вялікай Айчыннай вайны. У 1966 годзе да вёскі далучаны пасёлак Хлебароб. У складзе калгасу «Сьвітанак» (цэнтар — вёска Шапілава). Працаваў клюб.
Насельніцтва
рэдагаваць
- XIX стагодзьдзе: 1847 — 162 жыхары; 1886 — 60 двароў, 487 жыхароў; 1897 — 121 двор, 718 жыхароў (паводле перапісу)
- XX стагодзьдзе: 1909 — 126 двароў, 889 жыхароў; 1925 — 181 двор; 1940 — 122 двары, 667 жыхароў; 1959 — 360 жыхароў (паводле перапісу); 1999 — 109 жыхароў
- XXI стагодзьдзе: 2004 — 53 гаспадаркі, 86 жыхароў[2]; 2010 — 66 жыхароў
Вядомыя выхадцы
рэдагаваць- А. Н. Сеўчанка — савецкі фізік, акадэмік Акадэміі навук БССР (1953). Заслужаны дзяяч навукі БССР (1967). Адзін з заснавальнікаў беларускай школы фізыкі. Герой Сацыялістычнай Працы, доктар фізыка-матэматычных навук, прафэсар (яго імя прысвоена навукова-дасьледчаму інстытуту прыкладных фізычных праблем БДУ).
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4. (pdf)
- ^ Гарады і вёскі Беларусі. Энцыкл. Т. 1. Кн. 1. — Менск, 2004.
Літаратура
рэдагаваць- Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 1, кн. 1. Гомельская вобласць / С.В. Марцэлеў; рэдкал.: Г.П. Пашкоў (гал. рэд.) [і інш.]. — Менск: БелЭн, 2004. — 632 с.: іл. ISBN 985-11-0303-9.