Гінібут (Гінбут, Кінбут, Гімбут, Гімбат), Генбут (Гембут) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Genebod
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Geno + Bodo
Geno + Boto
Іншыя формы
Варыянт(ы) Генбут, Гінбут, Кінбут, Гембут, Гімбут, Гімбат
Зьвязаныя імёны Будгін
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Гінібут»

Паходжаньне

рэдагаваць

Генебод або Генбод (Genebod, Genobod[1], Genbaud[2]) — імя германскага паходжаньня[3]. Іменная аснова -гін- (-ген-, -кін-) (імёны ліцьвінаў Гендрута, Кімунд, Менгін; германскія імёны Genedrudis, Ginmund, Mennigen) паходзіць ад гоцкага gin- 'пачатак'[4] (гоцкае *ginnan, германскае *gennan 'пачынаць'[5]), а аснова -бут- (-бот-) (імёны ліцьвінаў Бутвід, Бутрык, Вільбут; германскія імёны Botvid, Butariks, Willebut) — ад усходнегерманскага but- з значэньнем 'корань, камель' (гепідзкае butilo 'камель')[6] або ад асновы -буд- (-бод-)[7].

У Прусіі бытавала імя Genebuth / Genebote / Gynneboth (1360 год)[8][9].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Кгинибуту Давидовичу опекати се Ганусовымъ селомъ (1440—1492 гады)[10]; Кгинибуту Веркшневичу дядковъщина Еитивиловъщина[11], Петъку Кинбутовичу чоловекъ[12] (9 лістапада 1449 году); dominus Gymbuth qui rexit in Rudomina [cui]us animam filius eius Bogdan (люты 1457 году)[13]; Bartholomeus filius domini Gymbuth… cum uxore sua domina Sonyka… matre sua domina Martha alias Marchwa (люты 1475 году)[13]; бояринъ нашъ Бартошъ Кинбутовичъ (9 студзеня 1498 году)[14]; Gimbut… Giembuta… Ginbut (Хроніка Быхаўца)[15]; на боярына нашого Миколая Алексанъдровича Кгинбутовича (25 ліпеня 1507 году)[16]; Якубовая Кинбутовича[17], Бортъко Кинъбутовичъ[18] (1528 год); бояромъ крожскимъ: Ивашку и брату его Кгенбуту (3 лістапада 1529 году)[19]; Мац Кгинбутович… Якуб Кинбутович (1537—1538 гады)[20]; писара его Адам Кгинбута даты писанья у Койданове (12 лютага 1566 году)[21]; Адамъ Кгинбутъ[22], Шимко ловчи Кгимбутъ[23] (1567 год); з роду Вешова… Андрею Кгимбутовичу (15 верасьня 1568 году)[24]; Адамъ Кгимъбут, кгродскии писар (19 верасьня 1569 году)[25]; item Sieha Dutko sz Kinbutem (13 кастрычніка 1591 году)[26]; пана Авкгуштына Яновича Кгинбута… Авкгуштын Кгинбут… Авкгуштын Янович Кгинбут (31 студзеня 1592 году)[27]; pana Awgusztyna Ginbuta… Авъкгуштын Кгинбут рукою властною подписалъ (5 кастрычніка 1595 году)[28]; Gymbutowycz (1671—1681 гады)[29]; Giembutt (21 траўня 1752 году)[30]; Josephus Giębutt (8 лістапада 1789 году))[30]; Antoni Gimbutt (4 кастрычніка 1765 году)[31]; Apollinaris Gimbutt (26 красавіка 1782 году)[32]; Antoni Gimbatt (1919—1939 гады)[33].

Носьбіты

рэдагаваць

Гімбуты (Gimbut) гербу Наленч — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[36].

Гінбуты (Ginbut) гербу Наленч — літоўскі шляхецкі род[37].

Гімбуты (Gymbut) — літоўскі шляхецкі род з Амсьціслаўскага ваяводзтва[38].

На 1910 год існаваў маёнтак Гімбатаўка ў Амсьціслаўскім павеце Магілёўскай губэрні[39].

На гістарычнай Лідчыне існуе вёска Гімбуты, на гістарычнай Амсьціслаўшчыне — Гімбатаўка.

Глядзіце таксама

рэдагаваць
  1. ^ Thüngen L. F. Das Namenbuch: Nachschlagewerk der Namenkunde. — Aschaffenburg, 2003. S. 85, 202.
  2. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 628.
  3. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 552.
  4. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
  5. ^ G // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. 4. Aufl, 2014.
  6. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16.
  7. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 21.
  8. ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 505.
  9. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925.S. 32.
  10. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 21.
  11. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 61.
  12. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 66.
  13. ^ а б Rowell S. C. Winning the Living by Remembering the Dead? Franciscan Tactics and Social Change in 15th century Vilnius // Tarp istorijos ir būtovės. Studijos prof. E. Gudavičiaus 70-mečiui. Vilnius, 1999. P. 118.
  14. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 103.
  15. ^ ПСРЛ. Т. 32. — М., 1975. С. 129.
  16. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 8 (1499—1514). — Vilnius, 1995. P. 305.
  17. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 62.
  18. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 102.
  19. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 225 (6) (1528—1547). — Vilnius, 1995. P. 270.
  20. ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 29—30, 198.
  21. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 264 (50) (1565—1566). — Vilnius, 2014. P. 165.
  22. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 783.
  23. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 827.
  24. ^ Jablonskis K. Archyvinės smulkmenos // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 415—416.
  25. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 264 (50) (1565—1566). — Vilnius, 2014. P. 78.
  26. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 404.
  27. ^ Jablonskis K. Lietuvių kultūra ir jos veikėjai. — Vilnius, 1973. P. 90—97.
  28. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 396.
  29. ^ Zinkevičius Z. Lietuvių antroponimika: Vilniaus lietuvių asmenvardžiai XVII a. pradžioje. — Vilnius, 1977. P. 142.
  30. ^ а б G, Mosėdžio miestelio ir aplinkinių kaimų senųjų gyventojų romos katalikų bažnyčios santuokos metrikų nuorašai
  31. ^ Рыбчонак С. Акт кампуту шляхты Наваградскага ваяводства ад 4 кастрычніка 1765 г. // Герольд Litherland. № 21, 2019. С. 109.
  32. ^ Memoriale Fratrum Minorum Conventualium Vilnensium (1702—1832). — Vilnae, 2020. P. 197.
  33. ^ Wykaz części majątków na Litwie Kowieńskiej w latach 1919—1939 w opracowaniu Jerzego Żenkiewicza pt. «Litwa na przestrzeni wieków i jej powiązania z Polską»
  34. ^ Описание документов и бумаг, хранящихся в Московском архиве Министерства юстиции. Кн. 21. — М., 1915. С. 278.
  35. ^ Яўген Анішчанка, Шляхта Новогрудского воеводства. Генеральный попис 1765, Архіў гісторыка Анішчанкі, 18 красавіка 2016 г.
  36. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 272.
  37. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 139.
  38. ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 6. — Warszawa, 1936. S. 34.
  39. ^ Список населенных мест Могилевской губернии. — Могилев, 1910. С. 94.

Літаратура

рэдагаваць