Гайна
Га́йна — рака ў Беларусі, правы прыток ракі Бярэзіны (басэйн Дняпра). Цячэ ў Менскай вобласьці. Даўжыня 100 км. Плошча вадазбору 1 670 км². Выдатак вады ў вусьці 11,7 м³/с. Агульны спад ракі 100,7 м. Сярэдні нахіл воднай паверхні 1,01 ‰.
Гайна лац. Hajna | |
Гайна каля в. Гасьцілавічаў | |
Агульныя зьвесткі | |
---|---|
Выток | каля в. Гайны |
Вусьце | Бярэзіна |
Краіны басэйну | Беларусь |
Вобласьці | Менская вобласьць |
Даўжыня | 100 км |
Сярэднегадавы сьцёк | 11,7 м³/с |
Плошча басэйну | 1 670 км² |
Нахіл воднай паверхні | 1,01 ‰ |
Асноўныя прытокі
рэдагавацьНа рацэ
рэдагавацьАгульныя зьвесткі
рэдагавацьПачынаецца з крыніцаў на захад ад вёскі Гайны Лагойскага раёну, цячэ ў Смалявіцкім і Барысаўскім раёнах, дзе за 1 км ад вёскі Весялова ўпадае ў Бярэзіну. У вярхоўі цячэ Менскім узвышшам, у ніжняй плыні — Верхнебярэзінскай нізінай.
Даліна трапэцападобная, ніжэй за ўток Цны невыразная, шырыня яе ад 0,8—1,2 км у верхняй плыні да 2,5—3 км у нізкай. Абалона да вёскі Сьвідна адсутнічае, на астатняй працягласьці двухбаковая, шырынёй 1—1,5 км. Рэчышча ў вярхоўі каналізаванае на 9 км (ад вёскі Гайны да вёскі Кузевічаў), на астатнім працягу зьвілістае. Шырыня ракі ў межань у вярхоўі 2—4 м, ніжэй 10—16 м, у вусьцевай частцы да 20 м. Берагі стромкія, часта абрывістыя, вышынёй 1—4 м.
Найвышэйшы ўзровень разводзьдзя ў канцы сакавіка — пачатку красавіка, сярэдняя вышыня над межанным узроўнем 0,9—1,6 м, найбольшая 2,1 м. Рака замярзае ў сярэдзіне сьнежня, крыгалом у сярэдзіне сакавіка. Суднаходзтва за 30 км ад вусьця ў высокую ваду. На рацэ плаціна і невялікае вадасховішча (у межах Лагойску)[1].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Блакітная кніга Беларусі. Энцыкл. — Мн.: 1994. С. 119.
Літаратура
рэдагаваць- Блакітная кніга Беларусі: энцыкл / Рэдкал.: Н. А. Дзісько, М. М. Курловіч, Я. В. Малашэвіч і інш.; Маст. В. Г. Загародні. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — ISBN 5-85700-133-1 С. 119.
- Энцыклапедыя прыроды Беларусі: у 5 т. Т. 1: Ааліты ― Гасцінец / Рэдкал.: І. П. Шамякін (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1983. — 574 с.: іл.
- Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П. Шамякин (гл.ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил.
- Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1—2. — Л., 1971.