Яўстах Валовіч
Яўстах Валовіч (1572 — 19 студзеня 1630) — дзяржаўны і рэлігійны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, мэцэнат і бібліяфіл. Рэфэрэндар духоўны (1600—1615), пісар (1605—1615) і падканцлер вялікі літоўскі (1615—1618), біскуп віленскі (з 1616).
![]() Яўстах Валовіч. Невядомы мастак, XIX ст. | |
![]() Герб «Багорыя» | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Нарадзіўся | 1572 |
Памёр | 19 студзеня 1630 |
Пахаваны | |
Род | Валовічы |
Бацькі | Іван Валовіч Кацярына з Гаслаўскіх |
Дзейнасьць | каталіцкі сьвятар |
- Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Валовіч.
БіяграфіяРэдагаваць
Прадстаўнік шляхецкага роду Валовічаў гербу «Багорыя», сын Івана і Кацярыны з Гаслаўскіх. Меў братоў Андрэя і Паўла.
Навучаўся ў Віленскай акадэміі і ўнівэрсытэце, працягваў адукацыю ў Падуанскім і Рымскім унівэрсытэтах. Кусташ, канонік віленскі у 1592, кантар у 1597, пробашч троцкі, віленскі біскуп з 18 траўня 1616.
З прычыны разьлегласьці тэрыторыі Віленскае дыяцэзіі ўтварыў Беларускі архідыяканат на чале зь біскупам-суфраганам (намесьнікам віленскага біскупа). У часе ягонага кіраваньня ў краіне збудавалі 26 касьцёлаў (галоўным чынам на захадзе сучаснай Беларусі)[1]. Высьвяціў на каплана Андрэя Баболю. Браў удзел у пасольстве Рэчы Паспалітай да Папы Рымскага ў 1595 і іншых пасольстваў[2].
У часе рокашу Зэбжыдоўскага падтрымаў караля і вялікага князя Жыгімонта Вазы, на просьбу якога ўдзельнічаў у перамовах з ракашанамі.
Быў шчодрым мэцэнатам. Кіраваў аднаўленьнем Віленскай катэдры па пажары 1610. Спрыяў утварэньню ў складзе Віленскай акадэміі (унівэрсытэту) факультэтаў права і мэдыцыны. Заснаваў на ўласныя сродкі лякарню Сьвятых Нікадзіма і Язафата ў Вільні.
Пахавалі біскупа ў Каралеўскай капліцы (капэла Валовічаў) Віленскай катэдры, разбудаванай і ўпрыгожанай ягонымі стараньнямі.
БібліятэкаРэдагаваць
Сабраў каштоўную асабістую бібліятэку, якая ўлучала працы гуманістаў, філязофскую і багаслоўскую літаратуру, геаграфічныя апісаньні. Большасьць кніг набыў ў часе вандраваньняў па краінах Эўропы. Шмат якія маюць прысьвячэньні аўтараў і выходзілі з найлепшых друкарняў Эўропы (Плянтэнаў, Эльзэвіраў).
Свае кнігі пакінуў бібліятэцы Віленскай акадэміі; мяркуецца, што ня ўсе яны туды патрапілі, бо Віленскі капітул адмовіўся іх перадаваць. Асобныя кнігі са збору біскупа Я. Валовіча ў наш час захоўваюцца ў Бібліятэцы Віленскага ўніверсытэту, Бібліятэцы Акадэміі навук Летувы і іншых бібліятэках.
ГалерэяРэдагаваць
- Іканаграфія Яўстаха Валовіча
КрыніцыРэдагаваць
- ^ Грыцкевіч А. Валовічы // ЭГБ. — Менск: 1994 Т. 2. С. 210.
- ^ Грыцкевіч А. Валовічы // ВКЛ. Энцыкл. — Менск: 2005 Т. 1. С. 383.
ЛітаратураРэдагаваць
- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Менск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 684 с. — ISBN 985-11-0314-4
- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Менск: БелЭн, 1994. — Т. 2: Беліцк — Гімн. — 537 с. — ISBN 5-85700-142-0
Вонкавыя спасылкіРэдагаваць
Яўстах Валовіч — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў