Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа (Аранчыцы)

Славутасьць
Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Краіна Беларусь
Вёска Аранчыцы
Каардынаты 52°27′37.3″ пн. ш. 24°31′32.5″ у. д. / 52.460361° пн. ш. 24.525694° у. д. / 52.460361; 24.525694Каардынаты: 52°27′37.3″ пн. ш. 24°31′32.5″ у. д. / 52.460361° пн. ш. 24.525694° у. д. / 52.460361; 24.525694
Канфэсія Беларускі экзахат і праваслаўе
Эпархія Берасьцейская і Кобрынская япархія 
Архітэктурны стыль псэўдарускі
Дата заснаваньня 1914
Статус ахоўваецца дзяржавай
Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа на мапе Беларусі ±
Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа на Вікісховішчы

Царква́ ўзьві́жаньня Сьвято́га Крыжа́ — праваслаўны храм у вёсцы Аранчыцы Пружанскага раёну Берасьцейскай вобласьці, пабудаваны ў 1914 року. Помнік архітэктуры псэўдарускага стылю.

Гісторыя рэдагаваць

Мураваны храм пабудаваны замест драўлянага 1654 року, пасьля разабранага і перададзенага каталікам у Лінова[1]. Ад яго застаўся драўляны крыж на месцы, дзе раней знаходзіўся алтар.

У 1928 былі набытыя пяць званоў зь Перамышлю (старыя ў 1915 былі вывезеныя ў Расею), а таксама новы іканастас, прывезены з Варшавы.

Храм дзейнічаў і за савецкім часам.

Архітэктура рэдагаваць

 
Бакавы фасад

Кананічную чатырохчасткавую падоўжна-восевую кампазыцыю храма складаюць трох’ярусная званіца, прастакутная ў пляне трапезная, кубападобная малітоўная заля, пяцігранная апсыда. Шатровая званіца (2 васьмерыкі на чацьверыку) і чатырохсхільны дах асноўнага аб’ёму завершаны цыбулепадобнымі галоўкамі на 8-гранных сьветлавых барабанах. У дэкоры фасадаў выкарыстаны зубчастыя фрызы, вытанчаныя пілястры і вуглавыя лапаткі. Крыжы ў круглых разетках. Арыгінальнае вырашэньне атрымалі бакавыя фасады асноўнага аб’ёму — вялікі арачны ваконны праём флянкіраваны двума ярусамі лучковых аконных праёмаў.

 
Інтэр’ер

Інтэр’ер асьветлены сьветлавым барабанам на ветразях. Прастора трапэзнай адкрытая ў залю шырокім арачным прасьветам. Апсыда вылучаная драўляным іканастасам.

Абразы XVIII ст. «Сьвяты Мікалай», «Маці Божая Адзігітрыя».

Сьвятары рэдагаваць

  • Аляксандар Дружылоўскі (згаданы ў 1862)
  • Ніканор Дружылоўскі (23.06.1868 — 5.03.1877)
  • Аляксандар Вянчанінаў (прозьвішча пры нараджэньні Кендысь; 9.05.1877 — 12.09.1884; 27.06.1908 — 1915)
  • Андрэй Шчарбіцкі (21.11.1884 — 13.07.1890)
  • Мікалай Пратасевіч (13.07.1890 — 14.03.1908)
  • Мікалай Станкевіч (1915; з 18.11.1922 — ?; 16.04.1934 — 12.12.1934)
  • Лука Курыловіч (23.12.1932 — 28.03.1933)
  • Віталь Копасаў (16.02.1935 — 1939?)
  • Ёсіф Нарка (не раней за 1935 — 30.11.1945)
  • Пётар Піліхоўскі (да 1947)
  • Феадор Катляроў (1948—1951)
  • Мікалай Сахарчук (1951—1952)
  • Якаў Сахарчук (1953—1954)
  • Фама Клюка (1954—1962)
  • Уладзімер Мяшкоў (1962—1968)
  • Сяргей Белайц (1968—1969)
  • Мікалай Саўчук (1969—1984)
  • Уладзімер Камарчук (1984—1991)
  • Валеры Крашчук (з 1991)[2]

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Драўляны касьцёл вёска Лінова Лінова і навакольле Праверана 26 лістапада 2014 г.
  2. ^ Храм в. Аранчыцы Лінова і навакольле Праверана 26 лістапада 2014 г.

Літаратура рэдагаваць

  • Кулагін А. Праваслаўныя храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 328 с.: іл. ISBN 985-11-0190-7.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

  Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  113Г000593

  Царква ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа (Аранчыцы)сховішча мультымэдыйных матэрыялаў