Нёман Горадня (хакейны клюб)
«Нёман» — беларускі хакейны клюб з Горадні, выступае ў Беларускай экстралізе. Шматразовы чэмпіён і ўладальніка кубка Беларусі. Пераможна дэбютнага сэзону Ўсходне-эўрапейскай хакейнай лігі. Клюб быў першым беларускім прадстаўніком у Лізе чэмпіёнаў.
| Нёман | |
 | |
| Заснаваны | 1988 |
|---|---|
| Адкуль | Горадня, Беларусь |
| Пляцоўка | Лядовы палац Зьмяшчальнасьць: 3000 |
| Фарм-клюб | Прагрэс |
| Генэральны дырэктар | Аляксандар Крыскін |
| Галоўны трэнэр | |
| Чэмпіянат | Экстраліга |
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы | |
| hcneman.by | |
Гісторыя
рэдагавацьПачатак
рэдагавацьПершыя згадкі пра хакей на лёдзе ў Горадні адсылаюць да 1930 году. У той час каманды гораду спаборнічалі толькі паміж сабой, а іхны склад фармаваўся з працаўнікоў прамысловых аб’яданьняў. Па Другой сусьветнай вайне разьвіцьцё хакею ў рэгіёне замарудзілася на дзесяцігодзьдзі. Напачатку 1980-х гадоў у месьце паўстала першая прафэсійная каманда пад назовам КБМ (Камбінат будаўнічых матэрыялаў). Увесну 1983 году яна ўпершыню прабілася да найвышэйшай лігі БССР, дзе стала займала месцы ў першай палове турнірнай табліцы[2]. У 1986 годзе каманда была пераназваная ў ШНСМ (Школа найвышэйшага спартовага майстэрства), пры гэтым шмат ейных гульцоў таксама адначасна абаранялі колеры менскага клюбу СКІФ ШНС зь Менску ў другім савецкім дывізіёне. У 1988 годзе клюбы аб’ядналіся ўтварыўшы гарадзенскі клюб «Прагрэс», што лічыцца часам адліку афіцыйнай гісторыі клюбу. Пасьля двух некалькіх сэзонаў у другім дывізіёне чэмпіянату СССР каманда атрымала сучасны назоў «Нёман»[2].
Посьпехі і няўдачы
рэдагаваць
У 1990-я гады каманда брала ўдзел ня толькі ў наваствораным чэмпіянаце Беларусі, але таксама ў шэрагу міжнародных турніраў. У першым сэзоне айчыннага першынства «Нёман» здабыў срэбныя мэдалі, прапусьціўшы наперад сталічнае «Цівалі». У гэты ж час у розыгрышы Найвышэйшай лігі Расеі ў Заходняй канфэрэнцыі беларусы фінішавалі на першым радку. У наступным сэзоне 1994 году гарадзенцы бралі ўдзел толькі ў чэмпіянаце Беларусі, дзе паўтарылі леташні посьпех, фінішаваўшы другімі. У сэзоне 1994—1995 гадоў колькасьць удзельнікаў павялічылася да шасьці, але агульная колькасьць матчаў скарацілася. «Нёман» скончыў на трэцім радку, пяць разоў здабываючы перамогі і столькі ж разоў паразы. У тым жа сэзон гарадзенцы ўжо ў апошні раз бралі ўдзел у Найвышэйшай лізе Расеі. У сэзоне 1995—1996 гадоў чэмпіянат Беларусі, які праходзіў ва ўсечаным фармаце з чатырма ўдзельнікамі, «Нёман» заняў трэці радок. Крыху раней «нёманцы» здабылі свой першы трафэй, стаўшы чэмпіёнамі дэбютнага розыгрышу Усходне-эўрапейскай хакейнай лігі (УЭХЛ)[2]. У фінальным этапе гарадзенцы былі мацнейшымі за рыскі «Юніярс», наваполацкі «Палімір» і жлобінскі «Мэталюрг». Галоўным трэнэрам на той час быў Анатоль Варывончык, які ачольваў дружыну яшчэ з 1989 году. Клюб на далейшыя гады быў адным зь лідэраў як беларускай Экстралігі, гэтак і УЭХЛ. Ключавымі хакеістамі таго часу былі Алег Малашкевіч, Аляксандар Пстыга і Сяргей Галавінаў. У 1998 годзе «Нёман» упершыню перамог у чэмпіянаце Беларусі і ў тым жа годзе фінішаваў другім у УЭХЛ, саступіўшы кіеўскаму «Сокалу». Праз год гарадзенцы зноў былі першымі ў айчынным першынстве, і зноў «Сокал» перашкодзіў на шляху трафэю УЭХЛ. Гэтым разам арганізатары вярнулі стадыю плэй-оф, і зь цяжкасьцю пераадолеўшы ў паўфінале супраціў латыскага «Мэталюрга», гарадзенцы ў трох фінальных гульнях зьведалі паразы ад кіеўлянаў. У тым сэзоне колеры клюбу абараняў малады Вячаслаў Лісічкін, які пазьней будзе галоўнай зоркай каманды на працягу доўгіх гадоў.
У 2001 годзе «Нёман» яшчэ раз стаў чэмпіёнам Беларусі, але пасьля сыходу Малашкевіча вынікі пагоршыліся. Па чэмпіёнстве ў Экстралізе зьявіўся турнір плэй-оф, куды каманда ўсё ж такі прасоўвалася, але сканчвала выступы на зараньніх этапах. У сэзоне 2004—2005 гадоў «Нёман», скончыўшы рэгулярны сэзон на 10 месцы, нават не трапіў у плэй-оф. Пагатоў, гэта быў сэзон вяртаньня да шэрагаў каманды Малашкевіча. Пачаўся час заняпаду каманды. Прабудэньне выпала чакаць досыць доўга, толькі з 2010 годзе рушылі добрыя вынікі. Гэта стала магчымым дзякуючы ўласнай хакейнай школе, зь якой выпусьціліся і пасьпелі адужэць у клюбе абаронцы Андрэй Каршуноў, Алег Гарошка ды нападнікі Павал Баярчук, Арцём Кіслы, браты Аляксандар і Сяргей Маляўкі. Таксама шлях да посьпеху быў забясьпечаны выдатнай сэлекцыяйнай працай, як то былі запрошаныя эстонец Андрэй Макроў, чэхаў Яраслаў Крыстэк ды брамнік Ігар Брыкун[2]. «Нёман» двойчы запар дакрочыў да другога месца ў Экстралізе, спачатку ў 2011 годзе саступіўшы «Юнацтву», а потым у 2012 годзе — жлобінскаму «Мэталюргу». У сэзоне 2012—2013 гадоў гарадзенцы былі трэцімі ў рэгулярным сэзоне, але спыніць у плэй-оф каманду ўжо аніхто ня быў здольны. За ўсе матчы вырашальнага этапу «нёманцы» прагулялі толькі адну гульню салігорскаму «Шахцёру», а ў фінале чатыры разы запар перамаглі «Мэталюрг», прапусьціўшы ад жлобінцах у гэтых сустрэчах усяго чатыры шайбы. Сапраўдным адкрыцьцём для гарадзенцаў стаў Макроў, які стаў найлепшым бамбардзірам як рэгулярнага сэзону, гэтак і турніру плэй-оф. У наступным сэзоне эстонца выдатна замяніў украінец Віктар Андрушчанка[2], які поруч з Крыстэкам, Баярчуком і Лісічкінам быў адным з галоўных нападнікаў каманды. Клюб быў першым паводле вынікаў рэгулярнага сэзону, а ў плэй-оф, перакрочыўшы «Берасьце» і «Мэталюрг», выгуляў «Юнацтва» з агульным зь лікам 4:2 у сэрыі. У жніўні 2014 году каманда здабыла свой першы Кубак Беларусі.
Вяртаньне да міжнародных стартаў
рэдагаваць
Дзякуючы перамозе ў айчынным першынстве, «Нёман» атрымаў права згуляць у Кантынэнтальным кубку. Гарадзенцы ў лістападзе выправіліся ў Францыі дзеля ўдзелу ў трэцім раўндзе кубка. Не зважаючы на паразу ў дэбютным матчы супраць брытанскага клюбу «Бэлфаст Джаянтс», астатнія дзьве гульні скончыліся на карысьць беларусаў, што дазволіла прасунуцца ў фінальны раўнд. Супэрфінал ладзіўся ў нямецкім Брэмэргафэне з 9 па 11 студзеня 2015 году. Перагуляўшы францускі «Анжэ» (5:0) і нямецкі «Фіштаўн» (6:2) гульца заўчасна здабылі перамогу ў кубку[2]. Андрэй Каршуноў быў абраны найкаштоўнейшым абаронцам турніру, бо зарабіў восем пунктаў у трох матчах[2]. Гэтая перамогу адкрыла шлях да Лігі чэмпіёнаў. Такім чынам, «Нёман» стаў першым беларускім клюбам, які быў запрошаны да ўдзелу ў турніры. Гарадзенцы трапілі ў адну групу зь нямецкім «Адлерам» і чэскімі «Віткавіцамі». У чатырох матчах беларусы толькі ў хатняй сустрэчы з чэскім клюбам здолелі перамагчы, але пазасталыя матчы прагулялі. У Экстралізе каманда крыху пагоршчыла вынікі, двойчы спыняючыся ў паўфіналах. Толькі ў сэзоне 2016—2017 гадоў «нёманцы» прабіліся ў фінал, дзе пераканаўча перамаглі «Юнацтву» ўва ўсіх чатырох матчах сэрыі. Зоркамі «Нёману» таго часу былі брамнік Віталь Трус, а таксама палявыя гульцы паляк Гжэгаж Пасют, фін Янэ Лааканэн, расеец Сяргей Дарафееў ды беларусы Арцём Кіслы, Павал Баярчук, Аляксей Бадун, Віталь Марчанка ды іншыя. Гарадзенцы зноўку гулялі ў Лізе чэмпіёнаў, дзе занялі ў сваёй групе трэці радок, апярэдзіўшы клюб «Вена Кэпіталз». Па вылеце з эўракубкаў каманда здолела палепшыць вынікі ў Экстралізе. У другім этапе дружына ачоліла табліцу, а ў плэй-оф прасунулася праз усе раўнды і здабыла перамогу ў фінале над «Юнацтвам».
Пагаршэньне вынікаў
рэдагавацьУ міжсэзонны час «Нёман» страціў шмат гульцоў, у тым ліку і лідэраў каманды. У гэты ж час праходзіла перабудова структуры клюбу, а новым генэральным дырэктарам быў прызначаны Сяргей Кавальчук[3]. Сваё месца захаваў галоўны трэнэр Сяргей Пушкоў. Каманда здабыла свой чарговы Кубак Беларусі, але ў Лізе чэмпіёнаў і чэмпіянаце Беларусі справы ішлі нядобра[4]. «Нёман» заняў апошні чацьверты радок у сваёй групе эўратурніру, апасьля здолелі выправіць становішча ў Экстралізе. У чвэрцьфінале плэй-оф гарадзенцы лёгка разабраліся зь «Лідай», а ў паўфінале пазмагаліся з «Шахцёрам». Не зважаючы на тое, што «гарнякі» двойчы перамаглі «Нёман» у Гародні, «нёманцы» здабылі тры перамогі запар апасьля. Абмяняўшыся перамогамі ў наступных матчах, «Нёман» прасунуўся ў фінал. Гэтым разам перамогу ў Экстралізе сьвяткавалі гульцы «Юнацтва». У сэзоне 2019—2020 гадоў «Нёман» няблага згуляў у рэгулярным сэзоне, але ў паўфінале плэй-оф саступіў «Шахцёр» з агульным зь лікам у сэрыі 3:4. У лютым 2020 году стала вядома, што «Нёман» парушае рэглямэнт чэмпіянату празь перавышэньне столі заробкаў[5][6][7]. У выніку клюб быў пакараны штрафам[8].
У 2020 годзе «Нёман» начакана атрымаў мажлівасьць узяць удзел у Лізе чэмпіёнаў праз адмову славацкага клюба «Банская Быстрыца». Праз пандэмію каранавірусам фармат быў зьменены на алімпійскі, і гарадзенцы паводле лёсаваньня мусілі згуляць супраць швэдзкай «Фрэлюнды». У выніку турнір быў адменены. «Нёман» тым часам няўдала пачаў беларускае першынство, зьведаўшы тры паразы на пачатку ад «Дынама-Маладэчна», «Шахцёра» ды «Юнацтва». Увесь сэзон атрымаўся благім. Яшчэ ў кастрычніку быў звольнены галоўным трэнэр Сяргей Пушкоў[9]. Ягоны наступнік Андрэй Сідарэнка ня здолеў падналадзіць гульню каманды, у выніку «Нёман» скончыў рэгулярны сэзона на шостым месцы. У плэй-оф гарадзенцы саступілі ў чвэрцьфінале «Гомлю». Найлепшым бамбардзірам каманды таго сэзону быў паляк Крыстыян Дзюбінскі, які адразу вярнуўся на радзіму да асьвенцімскай «Уніі»[10]. Сэзон 2021—2022 гадоў таксама быў беспасьпяховы, бо каманда фінішавала шостай у рэгулярным сэзоне і ў паўфінале саступіла «Юнацтву». Яшчэ ў кастрычніку быў звольнены Сідарэнка[11], пры ім каманда нават апускалася на 10 радок. Да сканчэньня сэзону абавязкі галоўнага трэнэра выконваў Андрэй Каршуноў. У канцы красавіку 2022 году на пасаду быў прызначаны Яўген Летаў[12]. З новым спэцыялістам «Нёман» здолеў зьмяніць трэнд. Гарадзенцы пракрочылі ў фінал плэй-оф, але ў зацятай барацьбе саступілі жлобінскаму «Мэталюргу».
Склад
рэдагавацьПаводле стану на 14 верасьня 2024 году
| Брамнікі | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 30 | .svg){kind=small}
|
Іван Палякоў | 21.01.1997 | 69 |
|
Міхаіл Карнавухаў | 22.02.1994 |
| Абаронцы | |||||||
| 25 |
|
Данііл Крыштофік | 16.07.2005 | 26 |
|
Артур Клопаў | 05.01.2006 |
| 45 |
|
Ільля Летаў | 27.03.1995 | 73 | 
|
Эдвард Пінеўскі | 01.06.2002 |
| 77 |
|
Мікіта Крыскін | 15.06.1994 | 92 |
|
Георгі Жалдакоў | 11.02.1992 |
| 95 |
|
Ягор Сяўко | 28.03.2004 | — |
|
Уладзіслаў Ганчароў | 11.11.1996 |
| — |
|
Дзьмітры Знахарэнка | 04.08.1993 | ||||
| Нападнікі | |||||||
| 7 |
|
Яўген Аўраменка | 02.02.2006 | 10 |
|
Вячаслаў Андрушчанка | 04.07.1989 |
| 11 |
|
Сяргей Купцоў | 06.10.1994 | 13 |
|
Сямён Шапурка | 13.01.2003 |
| 17 |
|
Мікіта Цітоў | 16.10.1995 | 23 |
|
Віталь Антановіч | 26.02.2002 |
| 28 |
|
Арцём Кіслы | 28.04.1989 | 32 |
|
Максім Сяргіт | 03.01.2006 |
| 47 |
|
Захар Малашкевіч | 25.10.2002 | 54 |
|
Валянцін Макараў | 28.04.1997 |
| 90 |
|
Мікіта Рэмезаў | 28.07.1990 | 91 |
|
Мікіта Бастрыкін | 14.05.2000 |
| 96 |
|
Герман Паддубны | 09.06.1999 | 97 |
|
Кірыл Жылюк | 21.10.2005 |
| — |
|
Уладзіслаў Паўлоўскі | 24.05.2002 | ||||
Крыніцы
рэдагаваць- ^ «Неман» назвал имя нового главного тренера
- ^ а б в г д е ё История. ХК «Нёман».
- ^ ЧБ: «Неман» обрел нового гендиректора. Беларускі хакей.
- ^ «БХ». Михаил Хоромандо: «Неману» нужно время, чтобы наверстать упущенное. Беларусі хакей.
- ^ Tribuna.com: У «Немана» выявлены серьезные нарушения потолка зарплат. Беларускі хакей.
- ^ Стало известно, насколько «Неман» превысил общекомандную сумму выплат, также больше положенной зарплата Пушкова. Беларускі хакей.
- ^ ФХБ прокомментировала информацию о нарушениях потолка зарплат в «Немане». Беларусі хакей
- ^ «Неман» оштрафован за превышение потолка зарплат. Беларускі хакей.
- ^ ХК «Неман» официально расстался с главным тренером. Беларускі хакей.
- ^ «БХ»: Лучший игрок «Немана» перейдёт в польскую «Унию». Беларускі хакей.
- ^ Андрей Сидоренко покидает гродненский «Неман». Беларусі хакей.
- ^ Евгений Летов – о назначении в «Неман», задаче клуба и своём взгляде на игру. Беларусі хакей.