Мікулін (рас. Микулино) — вёска ў Расеі, на беразе возера Галабаю. Уваходзіць у склад Перавалоцкага сельскага пасяленьня Руднянскага раёну Смаленскай вобласьці. Насельніцтва на 2007 год — 127 чалавек. Знаходзіцца за 7 км на поўнач ад Рудні, за 6 км ад беларуска-расейскай граніцы; за 5 км ад аўтамабільнай дарогі Рудня — Парэчча.

Мікулін
лац. Mikulin
рас. Микулино
Краіна: Расея
Суб’ект фэдэрацыі: Смаленская вобласьць
Раён: Руднянскі
Сельскае пасяленьне: Перавалоцкае
Часавы пас: UTC+3
Тэлефонны код: +7 48141
Паштовы індэкс: 216763
Нумарны знак: 67
Геаграфічныя каардынаты: 55°2′2″ пн. ш. 31°6′40″ у. д. / 55.03389° пн. ш. 31.11111° у. д. / 55.03389; 31.11111Каардынаты: 55°2′2″ пн. ш. 31°6′40″ у. д. / 55.03389° пн. ш. 31.11111° у. д. / 55.03389; 31.11111
Мікулін на мапе Расеі
Мікулін
Мікулін
Мікулін
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Мікулін або Мікуліна Гарадзішча — даўняе мястэчка гістарычнай Віцебшчыны, старажытны замак Вялікага Княства Літоўскага, на этнічнай тэрыторыі беларусаў. Да нашага часу тут захаваўся былы касьцёл Сьвятога Антонія, помнік архітэктуры XVIII ст., часткова зруйнаваны ў выніку маскоўскай перабудовы.

Гісторыя рэдагаваць

Вялікае Княства Літоўскае рэдагаваць

 
Мікулінскі кляштар бэрнардынаў, зь піктаграфічнай мапы XVIII ст.

Упершыню Мікулін ўпамінаецца ў Сьпісе рускіх гарадоў далёкіх і блізкіх (канец XIV ст.) як «літоўскі» замак. Ён уваходзіў у Віцебскі павет Віцебскага ваяводзтва Вялікага Княства Літоўскага. У XVI ст. Мікулін быў цэнтрам воласьці ў валоданьні князёў Лукомскіх.

Пазьней Мікулін значыцца як мястэчка, уладаньне князёў Агінскіх. У 1720 годзе Мар’ян Агінскі фундаваў тут касьцёл Сьвятога Антонія, пры які пачаў дзеяць кляштар бэрнардынаў[1][2].

Пад уладай Расейскай імпэрыі рэдагаваць

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772 год) Мікулін апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Аршанскім павеце[3] Магілёўскай губэрні. Па здушэньні нацыянальна-вызвольнага паўстаньня (1863—1864) 27 траўня 1866 году[4] расейскія ўлады гвалтоўна перарабілі тутэйшы касьцёл пад царкву Маскоўскага патрыярхату.

На мяжы XIX—XX стагодзьдзяў у Мікуліне было 73 двары, дзеялі царква і 3 юдэйскія малітоўныя школы, працавала народная вучэльня[5] (з 1875 году).

Найноўшы час рэдагаваць

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Мікулін абвяшчаўся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала мястэчка разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У 1924 годзе Мікулін не вярнулі БССР. Статус паселішча панізілі да вёскі.

Насельніцтва рэдагаваць

Дэмаграфія рэдагаваць

  • XIX стагодзьдзе: 1897 год — 1527 чал., у тым ліку 1171 юдэй[6]
  • XX стагодзьдзе: 1910 год — 1043 чал.[7]; 1998 год — 159 чал.[8]; 1999 год — 155 чал.
  • XXI стагодзьдзе: 2007 год — 127 чал.

Інфраструктура рэдагаваць

У Мікуліне працуюць пачатковая школа і амбуляторыя.

Турыстычная інфармацыя рэдагаваць

Славутасьці рэдагаваць

У ваколіцах Мікуліна 2 гарадзішчы, селішча, курганная група.

Страчаная спадчына рэдагаваць

  • Кляштар бэрнардынаў (1720)

Асобы рэдагаваць

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Słownik geograficzny... T. VI. — Warszawa, 1885. S. 412.
  2. ^ Иванов Ю. Г., Агинская Е. Н., Иванова О. Ю., Халхатов Р. А. Страницы истории Смоленщины. — Смоленск, 2007.
  3. ^ Соркіна І. Мястэчкі Беларусі... — Вільня, 2010. С. 378.
  4. ^ Ганчар, А. И. Римско-католический костел в Беларуси (1864—1905 гг.). — Гродно: ГГАУ, 2008. С. 53.
  5. ^ Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб, 1890—1907.
  6. ^ Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. 16 т. 1906—1913.
  7. ^ Список населенных мест Могилевской губернии. — Могилев, 1910. С. 126.
  8. ^ Смоленская область. Энцикл. Т. 2. — Смоленск, 2003.

Літаратура рэдагаваць

  • Соркіна І. Мястэчкі Беларусі ў канцы ХVІІІ — першай палове ХІХ ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. — 488 с. ISBN 978-9955-773-33-7.
  • Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom VI: Malczyce — Netreba. — Warszawa, 1885.
  • Иванов Ю. Г., Агинская Е. Н., Иванова О. Ю., Халхатов Р. А. Страницы истории Смоленщины. — Смоленск, 2007.
  • Смоленская область: Энциклопедия в 2 т. / Редкол.: Г. С. Меркин (отв. ред.) и др. Т. 2: А—Я. — Смоленск: СПГУ, 2003. — 624 с.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць