Аколіца Лісьцьвін
Аколіца Лісьцьвін (з 1925 году — Мархле́ўск[1]) — вёска ў Беларусі, уваходзіць у склад Паселіцкага пассавету Хвойніцкага раёну Гомельскай вобласьці. Насельніцтва на 2004 год — 53 чалавекі. Знаходзіцца за 6 км на паўднёвы ўсход ад места і чыгуначнай станцыі Хвойнікаў, каля аўтамабільнай дарогі Хвойнікі — Брагін.
| Аколіца Лісьцьвін | |
| трансьліт. Akolica Liśćvin | |
| Дата заснаваньня: | 1874 |
| Краіна: | Беларусь |
| Вобласьць: | Гомельская |
| Раён: | Хвойніцкі |
| Сельсавет: | Паселіцкі |
| Насельніцтва: |
|
| Часавы пас: | UTC+3 |
| Тэлефонны код: | +375 2346 |
| СААТА: | 3254836056 |
| Нумарны знак: | 3 |
| Геаграфічныя каардынаты: | 51°51′31″ пн. ш. 30°3′44″ у. д. / 51.85861° пн. ш. 30.06222° у. д.Каардынаты: 51°51′31″ пн. ш. 30°3′44″ у. д. / 51.85861° пн. ш. 30.06222° у. д. |
Аколіца Лісьцьвін на мапе Беларусі ±   Аколіца Лісьцьвін | |
Гісторыя
рэдагаваць
Паводле зьвестак заснавальніка і першага дырэктара Хойніцкага раённага краязнаўчага музэя Аляксандра Максімавіча Зелянкоўскага, у 1874 годзе побач зь вёскай Лісьцьвін на землях аднаіменнага фальварку графа Ракіцкага аселі і заснавалі сядзібы сем’і Міхала Шацілы і Фелікса Цішкевіча. Пазьней тут жа пасяліўся Антон Караткевіч. Гэтак узьнікла аколіца Лісьцьвін. У мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёла за 1876 год згаданая таксама сям’я Куліцкіх, якая жыла ў засьценку Лісьцьвін.[2] На 1909 год у аколіцы Лісьцьвін Мікуліцкай воласьці Рэчыцкага павету Менскай губэрні было ўжо 42 двары з 210 жыхарамі[a][3].
У слоўніку Я. Н. Рапановіча сьцьвярджаецца, нібы да 1925 году паселішча мела назву Лісьцьвінская Слабада[4][b]. Але і пасьля перайменаваньня, як засьведчылі В. П. Пічукоў і М. І. Старавойтаў ў сувязі з пераходам у тым жа 1925 годзе да васьміпольнага севазвароту, яно называлася аколіцай Мархлеўск, не слабадой. З 1938 году, як і паўсюдна ў Беларусі, аколіца пачала звацца вёскай[6].
Найбольш актыўная забудова адбывалася ў 1920-я гады. З 8 сьнежня 1926 да 30 сьнежня 1927 году — цэнтр Мархлеўскага сельсавету Хвойніцкага раёну Рэчыцкай, з 9 чэрвеня 1927 году Гомельскай акругі. Згодна з «Арыентыровачным плянам калектывізацыі польскіх вёсак на Гомельшчыне 1929/1930 году», у Мархлеўску меркавалася арганізаваць машыннае, малочнае і жывёлагадоўчае таварыствы[7]. У 1930 годзе ў Мархлеўску 41 двор, 204 жыхары, 82 % зь якіх складалі каталіцкія альбо «польскія» сем’і. Тады ж арганізаваны калгас імя Юльяна Мархлеўскага, працавала кузьня. 14 жыхароў загінулі на франтах Вялікай Айчыннай вайны.
Паводле перапісу 1959 году ў вёсцы 233 жыхары. У складзе калгаса «Сьвітанне» (цэнтр — вёска Паселічы).
Забудова
рэдагавацьПлян складаецца з простай вуліцы, блізкай да мэрыдыянальнай арыентацыі. Забудова драўляная, двухбаковая, сядзібнага тыпу[8].
Заўвагі
рэдагаваць- ^ Напэўна, сюды перасяляліся людзі зь Берасьцечка і Унігаўкі.
- ^ Пазьней паходжаньне прыдуманага Я. Н. Рапановічам статусу паселішча атрымала і зусім ужо нечаканае тлумачэньне («Некаторыя з іх [назваў] сведчылі аб змаганні беларусаў з прыгнятальнікамі за вольнае, незалежнае жыццё: в. Ліствінская Слабада – Мархлеўск (Х.)»[5].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4. (pdf)
- ^ НГАБ у Менску. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 42. А. 158адв. — 159
- ^ Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 107
- ^ Рапановіч Я. Н. Слоўнік назваў населеных пунктаў Гомельскай вобласці. / Рэд. П. П. Шуба. — Мінск, 1986. С. 99, 109
- ^ Гл.: Багамольнікава Н. А. Структурныя змены і працэс перайменаванняў у айканіміі Гомельшчыны. // Известия Гомельского государственного университета имени Ф. Скорины. 2010. № 4 (61). С. 11
- ^ Пичуков В. П., Старовойтов М. И. Гомельщина многонациональная (20 — 30 е гг. XX в.) (далей: ГМ). Выпуск I. — Гомель, 1999. С. 56, 91, 213
- ^ ГМ. С. 213, 214
- ^ Гарады і вёскі Беларусі. Энцыкл. Т. 2. Кн. 2. — Менск, 2005.
Літаратура
рэдагаваць- Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 2, кн. 2. Гомельская вобласць / С.В. Марцэлеў; рэдкал.: Г.П. Пашкоў (гал. рэд.) [і інш.]. — Менск: БелЭн, 2005. — 520 с.: іл. ISBN 985-11-0330-6.