Касьцёл Сьвятой Ганны і кляштар бэрнардынаў (Глуск)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятой Ганны і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Сьвятой Ганны і кляштар бэрнардынаў
Краіна	Беларусь
Мястэчка	Глуск
Каардынаты	52°53′59.90″ пн. ш. 28°41′29.10″ у. д. / 52.8999722° пн. ш. 28.6914167° у. д. / 52.8999722; 28.6914167Каардынаты: 52°53′59.90″ пн. ш. 28°41′29.10″ у. д. / 52.8999722° пн. ш. 28.6914167° у. д. / 52.8999722; 28.6914167
Касьцёл Сьвятой Ганны і кляштар бэрнардынаў на мапе Беларусі Касьцёл Сьвятой Ганны і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Сьвятой Ганны і кляштар бэрнардынаў на Вікісховішчы

Касьцёл Сьвято́й Га́нны^[1] і кляштар бэрнардынаў — помнік архітэктуры XVII стагодзьдзя ў Глуску. Знаходзіўся ў цэнтры мястэчка, пасярод замка^[a]. Твор архітэктуры барока.

Комплекс складаўся з касьцёла і кляштарнага корпусу. Да пачатку XX ст. расейскія ўлады зруйнавалі кляштарны корпус. Па Другой сусьветнай вайне савецкія ўлады зьнішчылі касьцёл.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Плян Глуску з замкам і кляштарам, 1833 г.

У 1662—1667 гадох у Глуску з фундацыі Аляксандра Палубінскага збудавалі драўляныя касьцёл і кляштар бэрнардынаў. У 1677 годзе скончылася будаваньне мураванага касьцёла.

У 1738 годзе замест драўлянага збудавалі мураваны кляштарны корпус^[2]. З 1781 году пры касьцёле дзеяла парафіяльная школа (у 1790 годзе было 15 вучняў).

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Глуск апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл і кляштар працягвалі дзеяць. Аднак па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) у 1832 годзе расейскія ўлады гвалтоўна ліквідавалі кляштар бэрнардынаў і да пачатку XX ст. зьнішчылі кляштарны корпус.

Найноўшы час

У 1935 годзе савецкія ўлады зачынілі касьцёл. Будынак перарабілі пад склад стружкавай арцелі, дзе неўзабаве адбыўся пажар. Па Другой сусьветнай вайне савецкія ўлады зьнішчылі помнік архітэктуры.

З 1996 году пад кіраўніцтвам Ірыны Ганецкай праводзіліся археалягічныя дасьледаваньні падмуркаў.

Архітэктура

Касьцёл — помнік архітэктуры барока. Гэта была крыжова-купальная буйнамаштабная базыліка. Над сяродкрыжжам 2-схільных дахаў узвышаўся 8-гранны барабан з паўсфэрычным гранёным купалам і ліхтаром у завяршэньні. Сылюэт галоўнага фасаду фармавалі 2-ярусныя чацьверыковыя вежы зь фігурнымі купаламі і трыкутны франтон паміж імі. Роўніца фасаду падзялялася прафіляванымі карнізамі на 5 ярусаў^[3].

Галерэя

Гістарычная графіка

Гістарычная графіка
З мапы Г. Ляйбовіча, каля 1760 г.
З мапы па 1816 г.
Абмеры 1833 г.
Абмеры 1833 г.

Гістарычныя здымкі

Гістарычныя здымкі
1906 г.
1906 г.
1906 г.
да 1918 г.

да 1918 г.
24 сакавіка 1918 г.
1920 г.
1930-я гг.

Заўвагі

^ На гэтым месцы цяпер знаходзіцца местачковы стадыён

Крыніцы

^ Глуск — касцёл і каталіцкая парафія Святой Ганны, Radzima.net
^ Ганецкая І. Глускі замак: гісторыя аднаго помніка ў асобах // Беларускі гістарычны часопіс. № 9, 2006. С. 22—29.
^ Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 408.

Літаратура

Ганецкая І. Глускі замак: гісторыя аднаго помніка ў асобах // Беларускі гістарычны часопіс. № 9, 2006. С. 22—29.
Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.

Вонкавыя спасылкі

[2] На гэтым месцы цяпер знаходзіцца местачковы стадыён

[1] Глуск — касцёл і каталіцкая парафія Святой Ганны, Radzima.net

[3] Ганецкая І. Глускі замак: гісторыя аднаго помніка ў асобах // Беларускі гістарычны часопіс. № 9, 2006. С. 22—29.

[4] Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 408.

[1]

[a]

[2]

[3]