Войшымунд, Вайшыму́нд, Вайсмонт — мужчынскае імя.

Vuisimundo
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Woyscha + Mund
Wiso + Mund
Іншыя формы
Варыянт(ы) Вайшымунд, Вайсмонт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Войшымунд»

Паходжаньне

рэдагаваць
 
«Woyszymundus I Christianus…». Невядомы мастак, 1733—1737 гг.

Вуйсімунда або Вушмунд (Vuisimundo[1], Vuschmund) — імя германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова -войш- (імёны ліцьвінаў Вайшыла, Войсін, Войсяд; германскія імёны Vuisilo, Vussin, Vuisadus) паходзіць ад гоцкага і бургундзкага waiþs 'паляваньне', гоцкага waiþja 'паляўнічы'[3] або ад асновы -віс- (-віз-, -веш-)[4][5] (пазьнейшай -вайс-[6]), а аснова -мунд- (-мунт-, -монт-) (імёны ліцьвінаў Монтгерд, Валімонт, Жыгімонт; германскія імёны Mundgerd, Walmont, Sigimunt) — ад германскага *mundô 'рука, абарона, крэўнасьць'[7] або гоцкага munds 'моц розуму, імкненьне', mundrs 'гарлівы, палкі'[8]. Такім парадкам, імя Вайшымонт азначае «гарлівы паляўнічы»[9].

Германскі характар літоўскіх імёнаў з асновай -монт- (-мант-) — як і запазычаньне самой асновы з германскіх моваў — сьцьвердзілі францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн[10] і амэрыканскі лінгвіст Альфрэд Зэн[11].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Woysmontowicz (1671—1681 гады)[12]; Woyszymundus I Christianus, Nicolaus I Radziwiłł Filius Woyszymundi[13] (1733—1737 гады); syn Woyszymunda… Woyszymund I. Krystyan… żona Wojszymunda (1 лютага 1834 году)[14].

Носьбіты

рэдагаваць

Вэйсманты (Wejsmont) — шляхецкі род з Гальшанаў[15].

Васмунты (Wasmunt) — шляхецкі род Рэчы Паспалітай з Валыні[16].

Вэшмунты (Weszmunt) гербу Грыф[17] — шляхецкі род Рэчы Паспалітай з Радамшчанскага павету[18].

На тэрыторыі цяперашняй Летувы фіксавалася прозьвішча Вейсмонт у летувізаванай форме[19].

Глядзіце таксама

рэдагаваць
  1. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 15, 1973. S. 37 (283).
  2. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1134, 1668.
  3. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
  4. ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 101, 102.
  5. ^ Schmittlein R. Les noms d’eau de la Lituanie (suite) // Revue internationale d’onomastique. Nr. 3, 1964. P. 167.
  6. ^ Gottschald M. Deutsche Namenkunde: Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung. — Berlin, 2006. S. 522.
  7. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 180.
  8. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
  9. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 21.
  10. ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.
  11. ^ Senn A. Zur Bildung litauischer Gewässernamen // Annali. Sezione Slava. Istituto Universitario Orientale di Napoli. 2 (1959). P. 46.
  12. ^ Zinkevičius Z. Lietuvių antroponimika: Vilniaus lietuvių asmenvardžiai XVII a. pradžioje. — Vilnius, 1977. P. 213.
  13. ^ Portret Mikołaja I Radziwiłła (1366—1466?), postaci legendarnej, Нацыянальны музэй у Варшаве
  14. ^ Галубовіч А. Архіўны вопіс «Інвентары партрэтаў, карцін і мармуровых скульптур» Нясвіжскага замка князёў Радзівілаў у Бундэсархіве г. Кобленца (Германія) // Беларускі археаграфічны штогоднік. Вып. 7. — Менск, 2006. С. 242.
  15. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 363.
  16. ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 12. — Warszawa, 1938. S. 90.
  17. ^ Gajl T. Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow. — Gdańsk, 2003. S. 319.
  18. ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 12. — Warszawa, 1938. S. 110.
  19. ^ Lietuvių pavardžių žodynas. T. 2. — Vilnius, 1989. P. 1181.

Літаратура

рэдагаваць