Царква Божага Яўленьня (Жыровічы)

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Божага Яўленьня
Богаяўленская царква
Краіна	Беларусь
Вёска	Жыровічы
Каардынаты	53°00′53.03″ пн. ш. 25°20′45.87″ у. д.
Архітэктурны стыль	барока
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Божага Яўленьня на мапе Беларусі Царква Божага Яўленьня
Царква Божага Яўленьня на Вікісховішчы

Царква Божага Яўленьня — помнік архітэктуры XVII—XVIII стагодзьдзяў у Жыровічах. Знаходзіцца ў цэнтры комплексу Прачысьценскага манастыра. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду, цяпер — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор архітэктуры віленскага барока. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Мураваную Богаяўленскую царкву Жыровіцкага манастыра збудавалі ў 1672 годзе на месцы другога зьяўленьня цудоўнага абраза Маці Божай, да 1796 году яе поўнасьцю перабудавалі ў стылі віленскага барока: разабралі фасад, прыбудавалі прытвор і хоры.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Жыровічы апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. Па гвалтоўнай ліквідацыі Грэцка-Каталіцкай (Уніяцкай) царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы). Неўзабаве над дахам царквы паставілі барабан з масіўным купалам-цыбулінай.

Найноўшы час

За савецкім часам царква, як і манастыр, не зачынялася.

Архітэктура

Помнік архітэктуры віленскага барока. Гэта бязьвежавая адназальная базыліка. Галоўны 2-ярусны фасад выходзіць за межы асноўнага аб’ёму. Уражаньне вэртыкальнай скіраванасьці ствараецца паўкалёнамі, вязкамі лапатак, падзеленымі фігурным франтонам з бакавымі валютамі. Роўніцы бакавых фасадаў падзяляюцца аркавымі вокнамі ў простых ліштвах.

Унутры царквы ў залю выступаюць хоры, абмежаваныя ўвагнута-пукатым парапэтам. Пад царквой скляпеністая крыпта.

Галерэя

Гістарычная графіка

• Старая графіка
• 
  Н. Орда, 14 красавіка 1865 г.
• 
  Н. Орда, 8 верасьня 1876 г.
• 
  1890 г.
• 
  1898 г.

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  1870-я гг.
• 
  1915—1918 гг.
• 
  А. Віслоцкі, 1923 г.
• 
  1941 г.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Агульны выгляд
• 
  Галоўны фасад
• 
  З боку апсыды
• 
  Фрагмэнт

Літаратура

• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
• Габрусь Т. Мураваныя харалы: Сакральная архітэктура беларускага барока. — Менск: «Ураджай», 2001. — 287 с.: іл. ISBN 985-04-0499-X.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  411Г000537

• Царква Божага Яўленьня ў Жыровічах, Radzima.org