Арлен Кашкурэвіч
Арле́н Міха́йлавіч Кашкурэ́віч (Арсен; 15 верасьня 1929 — 26 жніўня 2013[2]) — беларускі мастак-графік. Народны мастак Беларусі (1973)[3]. Ляўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1972), Заслужаны дзяяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь.
Арлен Кашкурэвіч лац. Arlen Kaškurevič | |
| Імя пры нараджэньні | Арсен Міхайлавіч Кашкурэвіч |
|---|---|
| Дата нараджэньня | 15 верасьня 1929 |
| Месца нараджэньня | Менск, БССР |
| Дата сьмерці | 26 жніўня 2013 (83 гады) |
| Месца сьмерці | Менск, Беларусь |
| Месца пахаваньня | |
| Адукацыя | БДТМІ |
| Месца вучобы | |
| Занятак | маляр, экслібрысіст, графік, ілюстратар |
| Навуковая сфэра | графіка[d][1], Эксьлібрыс[1] і illustration[d][1] |
| Месца працы | |
| Сябра ў | Беларускі саюз мастакоў |
| Працы | сэрыя «Партызаны» (1969—1970) |
| Узнагароды | Дзяржаўная прэмія Беларусі (1972) |
Біяграфія
рэдагавацьНарадзіўся 15 верасьня 1929 году ў сям’і службоўца. У нямецка-савецкую вайну ў эвакуацыі ў Саратаве. У 1953 годзе скончыў Менскую мастацкую вучэльню[4]. У 1959 годзе скончыў аддзяленьне графікі Беларускага Дзяржаўнага тэатральна-мастацкага інстытуту. Дыплёмная праца — ілюстрацыі да раману ісьляндзкага пісьменьніка Г. Лякснэса «Атамная станцыя». Ад 1959 да 1969 году выкладаў у гэтым інстытуце.
Быў сябрам Саюзу мастакоў СССР, Беларускага саюзу мастакоў. Працаваў ў жанры станковай графікі, афармляў кнігі. Быў прафэсарам-візытатарам ЭГУ. Атрымаў дзясяткі міжнародных і нацыянальных прэміяў за кніжнае афармленьне[5]. Працы экспанаваліся ў шматлікіх краінах сьвету.
Памёр 26 жніўня 2013 году, пахаваны на Ўсходніх могілках Менску[6].
Творчасьць
рэдагавацьСярод працаў станковай графікі:
- сэрыя «Горад і людзі» (1963—1964)
- сэрыя «Партызаны» (1969—1970)
- сэрыя «Купаліяна» (на аснове вобразаў твораў Янкі Купалы, 1971)
- сэрыя «Блякада» (1979)
- «Прысьвячэньне В. Быкаву» (трыпціх, 1984)
- «Спрадвечнае» (трыпціх, 1984)
- «Напалм» (дыпціх, 1985)
- сэрыя «Асьветнікі» (1989)
- сэрыя «Сьвятыя зямлі Беларускай» (ад 1993)
Ілюстрацыі
- Біблейскія кнігі «Найвышэйшая песьня Салямонава», «Эвангельле паводле Лукі», «Апакаліпсіс».
- Апавяданьне «Курган» Янкі Купалы (1967).
- Раман «Авадзень» Э. Войніч (1968).
- Раман «Каласы пад сярпом тваім» Уладзімера Караткевіча (1968).
- Раман «Дзікае паляваньне караля Стаха» Уладзімера Караткевіча (1983).
- Паэма «Песьня пра зубра» Міколы Гусоўскага (у перакладзе на беларускую мову 1973).
- «Чазенія» Ўладзімера Караткевіча.
- «Ладзьдзя роспачы» Ўладзімера Караткевіча.
- Драма «Фаўст» Гётэ (1976).
- Аповесьць «Карнікі» Алеся Адамовіча.
- Кніга «Рандэву на манэўрах» Уладзімера Арлова.
Партрэты гістарычных дзеячаў Беларусі (Міндоўга, Жыгімонта Старога ды іншых).
Ілюстрацыі выкананыя ў тэхніцы афорту, лінагравюры ды эстампу. За сэрыі станковых працаў «Партызаны» ды «Купаліяна» ў 1972 годзе ўзнагароджаны Дзяржаўнай прэміяй Беларусі.
Выставы
- 2007 «Разам» (супольная, Менск)
- 2005 «Concerto Grosso» (пэрсанальная, Менск)
- 1987 Графіка А. Кашкурэвіча (пэрсанальная, Полацак)
Асабістае жыцьцё
рэдагавацьЖонка — Людміла Аляксандраўна Красьнеўская-Кашкурэвіч, сыны Ігар ды Тодар таксама мастакі[7].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б в Kaškurèvìč, Arlen Mìchajlavìč // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
- ^ Панкавец, Зміцер. Памёр мастак Арлен Кашкурэвіч // Наша Ніва, 27 жніўня 2013 г. Праверана 28 жніўня 2013 г.
- ^ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 8: Канто — Кулі. — 576 с. — ISBN 985-11-0144-3
- ^ Васілеўскі П. Urbi et orbi — гораду і сьвету // Дзеяслоў. № 3 (16), 2005 г.
- ^ Артыкул «Ісландскі след у творчасці Арлена Кашкурэвіча» у Блогу Дзьмітра і Юлі Гурневічаў(недаступная спасылка)
- ^ Арлена Кашкурэвіча пахавалі на Ўсходніх могілках // Радыё Свабода, 28 жніўня 2013 г. Праверана 28 жніўня 2013 г.
- ^ Барыс Крэпак «Складаны просты сьвет» Арлена Кашкурэвіча // БДГ. — 1999.
Літаратура
рэдагаваць- Быкаў В. Арлен Кашкурэвіч [аб творчасьці графіка]. — У кн.: Быкаў В. Праўдай адзінай. Літаратурная крытыка, публіцыстыка, інтэрв’ю. Мн., 1984. С. 125—127.
- Варанько К. Да юбілею мастака А. М. Кашкурэвіча // Мастацкая адукацыя і культура: 2004. — № 4. — С. 15-16.
- Ганчароў, Мікалай Іванавіч. Арлен Міхайлавіч Кашкурэвіч. : Біягр. нарыс / Рэд. Г. П. Падбярэзскі. — Мн. : Беларусь, 1976. — 64 с.
- Іван Шамякін. Мой суаўтар — мастак: [Аб ілюстрацыях А. Кашкурэвіча да рамана «Сэрца на далоні»] // Літаратура і мастацтва. 11 жніўня 1964.
- Інтэрвію Арлена Кашкурэвіча Сяргею Харэўскаму // Наша Ніва. №42, 2004.
- Караткевіч Уладзімер. Князь і гусьляр. [А. Кашкурэвіч] // Маладосьць. 1969, №8. С. 113.
- Familia: А. Кашкурэвіч, І. Кашкурэвіч, Т. Кашкурэвіч. Жывапіс. Графіка: Каталог. — Мн.: Рэкламэкспарт, 1993. — 24 с.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Алена Киселевич. Артыкул пра выставу Арлена Кашкурэвіча на euramost.org (рас.)
- «Памёр мастак Арлен Кашкурэвіч», Наша Ніва, 26 жніўня 2013 г.