Вікіпэдыя

Яст

Яст (Яшт), Асьць — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Яст
лац. Jast
Ast
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Іншыя формы
Варыянт(ы) Асьць, Яшт
Зьвязаныя імёны Асьцейка, Асьціла, Яштальд, Астар, Астрат
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Яст»

Паходжаньне

рэдагаваць
Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Аст, Асьці або Оста (Ast[1], Ásti[2], Osta) — імя германскага паходжаньня[3]. Іменная аснова -аст- (-ост-) паходзіць ад гоцкага *aust(ra)-, стараверхненямецкага ōstan 'усход'[4][5]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Асьцейка (Асьцека), Асьціла, Яштальд (Яштоўт), Астар, Астрат. Адзначаліся германскія імёны Oustecha, Aostilo (Ostell), Astald (Ostald), Austerius (Oster), Austrad (Ostrat).

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Astar (Aster), Astreta (< Austrat)[5].

У Прусіі бытавалі імёны: Asteyko[a] (1339 год)[7], Austin[b][9], Astune[9], Jostaute[c] (1354 год)[11], Austegaw[9], Austigawdis / Austigaude[d] (1339 і каля 1395 году)[9], Astyot / Astyoth[e] (1283, 1305, 1327, 1354, 1395, 1401, 1404 і 1408 гады)[7]. У 1562 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Zacharias Ast, Borussus, у 1650 годзе — Georgius Ast, Hohensteinensis Borussus[13].

Варыянты імя ў гістарычнах крыніцах: Mikołay Ościewicz (1561 год)[14]; Judyta Jasztówna (1726 год)[15]; Parafia dziśnieńska… Osciewicze (1784 год)[16][g].

Носьбіты

рэдагаваць

Ястовічы (Jastowicz) — літоўскі шляхецкі род зь Віленскага ваяводзтва[26].

Заўвагі

рэдагаваць
  1. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Oustecha[6]
  2. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Austin[8]
  3. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Astald[10]
  4. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Астгаўд (Ostgaus, у гэтай зафіксаванай у крыніцах форме адбыўся пераход gaud у gaus)[12]
  5. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Austadins (Austhad)[8]
  6. ^ Паводле назвы мясцовасьці Ostinisperg
  7. ^ Таксама:
    • Осьцін (адзначалася старажытнае германскае імя Austin, Ostin[f][8]): у 1585 годзе ўпамінаўся маёнтак Осьціны ў Жамойцкім старостве[17];
    • Астут (адзначалася гоцкае імя Astat[18]): Астутавічы (Astutowicz) і Аўстутавічы (Austutowiczy) гербу Касьцеша — літоўскія шляхецкія роды[19];
    • Астан (адзначалася старажытнае германскае імя Austana[8]): земли пустовские у Лидском повете на имя Остановщину (26 чэрвеня 1516 году)[20], Балтромеи а Нарбут Остановичы зъ сынми двема — Валентиномъ Балтромеевичомъ а Матеюмъ Нарбутовичомъ (20 чэрвеня 1594 году)[21], у 1597 годзе ўпамінаўся расенскі зямянін Фёдар Багданавіч Астановіч[22], Ostaniewicze (1744 год)[23], Ostaniewicz Stephanus, par. in Prozoroki et vicedecanus Głębocensis (1938 год)[24];
    • Гаствіла: Гаствілы-Карпіловічы — літоўскі шляхецкі род[25]

Крыніцы

рэдагаваць
  1. ^ Searle W. G. Onomasticon anglo-saxonicum. — Cambrigde, 1897. P. 75.
  2. ^ Peterson L. Nordiskt runnamnslexikon. — Uppsala, 2007. S. 32.
  3. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 212.
  4. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 64.
  5. ^ а б Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 8.
  6. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 212.
  7. ^ а б Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 14.
  8. ^ а б в г Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 213.
  9. ^ а б в г Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 15.
  10. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 151.
  11. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 40.
  12. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 213, 608.
  13. ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 217, 516.
  14. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 128.
  15. ^ Kroże, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  16. ^ Gawrylczyk B. Dekanat połocki w świetle opisów parafii z 1784 r. — Białystok, 2005. S. 47.
  17. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 1. ― Вильна, 1901. С. 152.
  18. ^ Francovic Onesti N. I nomi degli Ostrogoti. — Firenze, 2007. P. 16.
  19. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Rzeszów, 2001. S. 38—39.
  20. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 344.
  21. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 363.
  22. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 4. ― Вильна, 1905. С. 205.
  23. ^ Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
  24. ^ Catalogus ecclesiarum et cleri archidioecesis vilnensis pro anno domini 1938. — Vilnae, 1938. P. 158.
  25. ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на К, Згуртаваньне беларускай шляхты
  26. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 170.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Яст&oldid=2604386»