Ява (імя)
Ява (Ева) — мужчынскае імя.
| Ява лац. Java | |
| Evo | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Ева |
| Вытворныя формы | Еўна |
| Зьвязаныя імёны | Явін, Яўлад, Явар, Явіл, Явільт, Явірт, Явойша, Яўмонт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Ява» | |
Паходжаньне рэдагаваць
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Ава або Ева (Aevo, Evo) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова еў- (аў-) паходзіць ад гоцкага aiws 'час, эпоха' або стараверхненямецкага ewi, eo 'закон'[2]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Явін, Яўбут, Яўлад, Явар, Явіл, Явільт, Явірт, Яўмонт. Адзначаліся германскія імёны Evin (Awin), Eubod, Ewald, Awart, Avila, Awild, Ewert, Eumund (Awimund).
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Awa, Awelina, Ewert, Ewart (Jewart, Ewardus[3]), Jawita[4].
У 1590 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Ludouicus Auer[a], nobilis Prutenus, у 1611 годзе — Ernestus Auer, Nobilis Borussus, у 1615 годзе — Ludouicus Auer, Hinricus Auer, nobiles Borussi fratres[6].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Iwan a Konon Jiewowiczy (1558 год)[7]; на име Криштофа Евовича (28 сакавіка 1585 году)[8][b].
Носьбіты рэдагаваць
- Крыштоф Явовіч — служэбнік упіцкага зямяніна Яна Іванавіча Зарэцкага, які ўпамінаецца ў 1585 годзе[17]
У XVI ст. існаваў «грунт» Явішкі (Явишки) у Жамойцкім старостве[18].
Авейкен (Aweyken у 1390 годзе) — былая вёска каля Нойгаўзэну ў Прусіі[19] (адзначалася старажытнае германскае імя Avico, Avecko[20]).
Заўвагі рэдагаваць
- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Avierus[5]
- ^ Таксама:
- Авэр (адзначалася старажытнае германскае імя Avierus[9]): Авэровічы (Owerowicz) — літоўскі шляхецкі род зь Віленскага ваяводзтва[10];
- Явід (адзначалася старажытнае германскае імя Ovida[11][12]): у Немемчине чотыри чоловеки, на имя: Явид (1440—1492 гады)[13], Роман Явидовичъ… Юрии Явидовичъ (1528 год)[14], на гістарычнай Ашмяншчыне існуе вёска Явідаўшчына;
- Яўгад: у Кнетонскои волости люди Овняне… а Евъкгада (1440—1492 гады)[15];
- Яўгінд: землю дядка ихъ Евъкгиндову… тот Евъкгиндъ (16 красавіка 1496 году)[16]
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 49.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 86.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 7: Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii. — Kraków, 2002. S. 196.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 9, 38.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 47.
- ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 106, 199, 218
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 434.
- ^ Акты издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 26. — Вильна, 1899. С. 94.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 47.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 263.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 217.
- ^ Anhang 3 Wörterbuch der gotischen Namen // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. — Leiden — Köln, 1989.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 27.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 90.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 49.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 137.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 7. ― Вильна, 1909. С. 27.
- ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 348.
- ^ Палмайтис Л. Предложение по научной русификации исконных наименований перешедшей в состав России северной части бывшей Восточной Пруссии. — Европейский институт рассеянных этнических меньшинств, 2003. С. 47.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 218.