Электрычнасьць
Электры́чнасьць — агульны тэрмін, які ахоплівае разнастайныя зьявы, абумоўленыя прысутнасьцю й рухомасьцю электрычнага зарада. Да іх ставяцца шматлікія лёгка пазнавальныя зьявы, як то маланкі, статычная электрычнасьць й струмень электрычнага току ў электрычных правадах. Акрамя таго, электрычнасьць ахоплівае менш знаёмыя паняткі, як то электрамагнітнае поле й электрамагнітная індукцыя.
Слова электрычнасьць паходзіць з новалацінскай мовы ēlectricus і перакладаецца як «падобны бурштыну». Яно было вынайдзена ў 1600 годзе ад грэцкага ήλεκτρον (электрон), што азначае «бурштын», бо эфэкты статычнай электрычнасьці былі заўважаны клясычным шляхам пры трэньні бурштыну. У цэлым выкарыстаньне слова «электрычнасьць» адэкватна ставіцца да ліку фізычных эфэктаў. У навуковым ужытку, аднак, тэрмін зьяўляецца расплывістым, і панятак больш дакладна вызначаны толькі ў больш дакладных тэрмінах:
- Электрычны зарад: ўласьцівасьць некаторых субатамных часьцінак, якія ўсталёўваюць электрамагнітныя ўзаемадзеяньні. Электрычна зараджаныя матэрыі ствараюць электрамагнітнае поле.
- Электрычны ток: рух альбо паток электрычна зараджаных часьцінак, як правіла, вымяраецца ў ампэрах.
- Электрычнае поле: уплыў электрычнага зарада на іншыя зарады ў ягоным навакольлі.
- Электрычны патэнцыял: магутнасьць электрычнага поля на выкананьне працы над электрычным зарадам, як правіла, вымяраецца ў вольтах.
- Электрамагнэтызм: фундамэнтальныя ўзаемадзеяньні паміж магнітным полем і наяўным і рухомым электрычным зарадам.
Электрычныя зьявы вывучаліся яшчэ з часоў антычнасьці, аднак значнага прагрэсу ў іхным вывучэньні не было да XVII—XVIII стагодзьдзяў. Практычнае ўжываньне электрычнасьці аднак заставалася невялікім, і было такім да канца XIX стагодзьдзя, пакуль інжынэры не змаглі яго ўжываць у прамысловасьці і ў жылых памяшканьнях. Хуткае пашырэньне электратэхніцы значна зьмяніла прамысловасьць і грамадзтва. Надзвычайная ўнівэрсальнасьць электрычнасьці ў якасьці крыніцы энэргіі азначае, што яна можа быць пастаўлена на практычна бязьмежны набор прыладаў, як то транспарт, ацяпленьне, асьвятленьне, сувязь і вылічэньне. Электраэнэргія зьяўляецца асновай сучаснага індустрыяльнага грамадзтва, і, як чакаецца, застанецца такой у агляднай будучыні[1].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Jones, D.A., «Electrical engineering: the backbone of society», Proceedings of the IEE: Science, Measurement and Technology 138 (1): 1–10
Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |