Геаграфічны цэнтар Эўропы

	Мапа ўсіх каардынатаў праз: OpenStreetMap
	Загрузіць каардынаты як: KML · GPX

Месцазнаходжаньне геаграфі́чнага цэ́нтру Эўро́пы зьяўляецца прадметам спрэчак з XVIII стагодзьдзя і заснаванае на вылічэньнях, якія залежаць ад межаў (найдалей пакладзеных пунктаў Эўропы) і на розных спосабах вылічэньня канчатковых вынікаў. Таму існуюць некалькі пунктаў, якія могуць лічыцца гіпатэтычным цэнтрам Эўропы.

Першым геаграфічны цэнтар Эўропы вылічыў у 1775 року польскі астраном і картограф Шыман Антоні Сабякрайскі. Узяўшы за гранічныя пункты Партугалію, Цэнтральны Ўрал, Нарвэгію і Грэцыю (без уліку астравоў), ён атрымаў месцазнаходжаньне цэнтру ў мястэчку Сухаволі Вялікага Княства Літоўскага, дзе цяпер усталяваны помнік. У Беларусі прынята лічыць, што цэнтар Эўропы знаходзіцца ў возеры Шо (Віцебская вобласьць) або ў Полацку.

Пункты

Цяпер на званьне геаграфічнага цэнтру Эўропы прэтэндуюць:

Беларусь:
- Возера Шо каля вёскі Хралы(55°10′55″ пн. ш. 28°15′30″ у. д. / 55.18194° пн. ш. 28.25833° у. д. / 55.18194; 28.25833) у Віцебскай вобласьці. Гэта было сьцьверджана ў аддзеле картаграфіі Камітэту па зямельных рэсурсах, геадэзіі й картаграфіі пры Саўміне. У падліках выкарыстоўвалася кампутарная праграма, якая была адмыслова распрацаваная на прадпрыемстве «Белкосма-аэрагеадэзія». У падліках Эўропу прынялі за адно цэлае, уключна зь Белым морам, Балтыйскім морам і Брытанскімі выспамі. Усю прастору накрылі інтэгральнай сеткай і вылічылі цэнтральную кропку^[1];

Помнік „Полацак — геаграфічны цэнтар Эўропы(be)“

- Полацак. Вясной 2008 г. беларускія навукоўцы прапанавалі канчатковы варыянт сваёй працы — цэнтар Эўропы знаходзіцца ў Полацку^[2]^[3];
Летува:
- вёска Гірыя^[4];
- вёска Пурнушкі^[5] пад Вільняй;
Славаччына:
- вёска Крэмніцкія Бані ці суседнія Крагулі пад Крэмніцай^[6];
Украіна:
- вёска Дзелавое або мястэчка Рахаў у заходняй Украіне^[7];
Эстонія:
- пункт на востраве Саарэмаа^[8].

Глядзіце таксама

Крыніцы

^ Радыё Рацыя. (3 кастрычніка 2002) Пуп Эўропы будзе нашым! TUT.BY Праверана 23 сьнежня 2020 г.
^ Зьмітраў, Мікіта (10 красавіка 2008) У Беларусі зьявіцца чарговы цэнтар Эўропы Наша Ніва. Народныя навіны Віцебская. Праверана 23 сьнежня 2020 г.
^ Корбут, Віктар (11 сакавіка 2009) Як у Полацку знайшлі цэнтр Еўропы TUT.BY. Народная газета. Праверана 23 сьнежня 2020 г.
^ The Museum of Geographical Centre of Europe Museums of Lithuania Праверана 23 сьнежня 2020 г.
^ Rainer Mautz. (9 верасьня 2007) DCP: Centre of European Continent (visit #3) (анг.) Degree confluence project Праверана 23 сьнежня 2020 г.
^ O. Maňáková. (26 студзеня 2012) SVK: Kremnické Bane - Geographical Center Of Europe (славацк.) Infoglobe Праверана 23 сьнежня 2020 г.
^ Geographical Centre of Europe (анг.) Lonely Planet Праверана 23 сьнежня 2020 г.
^ Francis Tapon. The Hidden Europe: What Eastern Europeans Can Teach Us. — SonicTrek, 2011. — С. 14. — ISBN 978-0-9765812-2-2

Літаратура

Пётра Васілеўскі. Матрыца цэнтра Еўропы // Культура. — 2012. — № 16 (1039).

Вонкавыя спасылкі

Геаграфічныя ламаніны: дзе насамрэч знаходзіцца цэнтар Эўропы? (рас.)

[1] Радыё Рацыя. (3 кастрычніка 2002) Пуп Эўропы будзе нашым! TUT.BY Праверана 23 сьнежня 2020 г.

[2] Зьмітраў, Мікіта (10 красавіка 2008) У Беларусі зьявіцца чарговы цэнтар Эўропы Наша Ніва. Народныя навіны Віцебская. Праверана 23 сьнежня 2020 г.

[3] Корбут, Віктар (11 сакавіка 2009) Як у Полацку знайшлі цэнтр Еўропы TUT.BY. Народная газета. Праверана 23 сьнежня 2020 г.

[4] The Museum of Geographical Centre of Europe Museums of Lithuania Праверана 23 сьнежня 2020 г.

[5] Rainer Mautz. (9 верасьня 2007) DCP: Centre of European Continent (visit #3) (анг.) Degree confluence project Праверана 23 сьнежня 2020 г.

[6] O. Maňáková. (26 студзеня 2012) SVK: Kremnické Bane - Geographical Center Of Europe (славацк.) Infoglobe Праверана 23 сьнежня 2020 г.

[7] Geographical Centre of Europe (анг.) Lonely Planet Праверана 23 сьнежня 2020 г.

[8] Francis Tapon. The Hidden Europe: What Eastern Europeans Can Teach Us. — SonicTrek, 2011. — С. 14. — ISBN 978-0-9765812-2-2

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]