Царква Сьвятога Міхала Арханёла (Чэрск)

помнік архітэктуры XVII—XVIII стагодзьдзяў у Чэрску (Беларусь)
Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятога Міхала Арханёла
Царква Сьвятога Міхала Арханёла, аўтэнтычны выгляд
Царква Сьвятога Міхала Арханёла, аўтэнтычны выгляд
Краіна Беларусь
Вёска Чэрск
Каардынаты 51°42′48.25″ пн. ш. 23°41′43.83″ у. д. / 51.7134028° пн. ш. 23.6955083° у. д. / 51.7134028; 23.6955083Каардынаты: 51°42′48.25″ пн. ш. 23°41′43.83″ у. д. / 51.7134028° пн. ш. 23.6955083° у. д. / 51.7134028; 23.6955083
Канфэсія Беларускі экзахат
Эпархія Берасьцейская і Кобрынская япархія 
Архітэктурны стыль заходнепалеская школа дойлідзтва
Дата заснаваньня 1701
Статус Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Сьвятога Міхала Арханёла на мапе Беларусі ±
Царква Сьвятога Міхала Арханёла
Царква Сьвятога Міхала Арханёла
Царква Сьвятога Міхала Арханёла
Царква Сьвятога Міхала Арханёла
Царква Сьвятога Міхала Арханёла
Царква Сьвятога Міхала Арханёла
Царква Сьвятога Міхала Арханёла на Вікісховішчы

Царква Сьвятога Міхала Арханёла — помнік архітэктуры XVII—XVIII стагодзьдзяў у Чэрску. Знаходзіцца ў цэнтры вёскі. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду, цяпер — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока, мастацкае аблічча якога пацярпела ў выніку надбудовы купалоў-цыбулінаў. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Утварае адзіны ансамбль з званіцай.

Гісторыя рэдагаваць

 
Царква па надбудове купалоў-цыбулінаў

Вялікае Княства Літоўскае рэдагаваць

Царкву ў Чэрску збудавалі на мяжы XVII—XVIII стагодзьдзяў з дрэва.

Пад уладай Расейскай імпэрыі рэдагаваць

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Чэрск апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. Аднак па гвалтоўнай ліквідацыі Ўніяцкай царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскага патрыярхату). У 1860-я гады царкву рэкаструявалі.

Найноўшы час рэдагаваць

У 1990-я гады ў выніку рэканструкцыі замест купалоў-баняў паставілі маскоўскія купалы-цыбуліны, а гістарычныя каваныя 4-канцовыя крыжы замянілі на сучасныя маскоўскія 8-канцовыя.

Архітэктура рэдагаваць

Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока. Асноўны кубападобны зруб пераходзіць у працяглую 5-гранную апсыду з бакавой рызьніцай, раней накрытыя агульным гонтавым дахам з вальмамі на гранях апсыды. Асноўны аб’ём і апсыда завяршаліся фігурнымі купаламі-банямі. У XIX ст. да галоўнага фасада прыбудавалі непрапарцыйна вялікі квадратны ў пляне прытвор.

Унутраная прастора перакрываецца скляпеньнем старажытнай канструкцыі. Апсыда вылучаецца выкананым у 1830-я гадох драўляным разным іканастасам. Захоўваюцца абразы XVIII—XIX стагодзьдзяў: «Раство Яна», «Спас Пантакратар», «Хрыстос у сілах», «Таемная вячэра», «Маці Божая Адзігітрыя», «Арханёл Міхал», абразы апостальскага чыну іканастаса.

Асобна стаіць 3-ярусная званіца арыгінальнага вобразу. Над ніжнім кубічным зрубам разьмяшчаецца шырэйшы пірамідальны каркасны ярус-звон, раскрыты 4-пралётнай аркадай; над ім узвышаецца 3-і чацьверыковы ярус з шатровым пакрыцьцем і купалам у завяршэньні[1].

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Кулагін А. Праваслаўныя храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік. — Менск: Беларуская Энцыкляпэдыя, 2007.

Літаратура рэдагаваць

  • Кулагін А. Праваслаўныя храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік. — Менск: Беларуская Энцыкляпэдыя, 2007.— 653 с.: іл. ISBN 978-985-11-0389-4.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

  Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  112Г000127

  Царква Сьвятога Міхала Арханёла (Чэрск)сховішча мультымэдыйных матэрыялаў