Царква Сьвятога Духа (Рэчкі)

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Сьвятога Духа.

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятога Духа
Духаўская царква, аўтэнтычны выгляд
Краіна	Беларусь
Вёска	Рэчкі
Каардынаты	54°34′59″ пн. ш. 27°05′36″ у. д. / 54.58306° пн. ш. 27.09333° у. д. / 54.58306; 27.09333Каардынаты: 54°34′59″ пн. ш. 27°05′36″ у. д. / 54.58306° пн. ш. 27.09333° у. д. / 54.58306; 27.09333
Канфэсія	Беларускі экзахат
Эпархія	Маладэчанская япархія^[d]
Архітэктурны стыль	народнае дойлідзтва Беларусі^[d]
Дата заснаваньня	XVIII ст.
Царква Сьвятога Духа на мапе Беларусі Царква Сьвятога Духа
Царква Сьвятога Духа на Вікісховішчы

Царква Сьвятога Духа — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Рэчках. Знаходзіўся ў цэнтры вёскі^[a]. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду, пазьней — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры, мастацкае аблічча якога пацярпела ў выніку надбудовы купалоў-цыбулінаў. У 2017 годзе згарэла.

Гісторыя рэдагаваць

Вялікае Княства Літоўскае рэдагаваць

Першы пісьмовы ўпамін пра царкву ў Рэчках датуецца 1520 годам. Апошні драўляны будынак царквы збудавалі ў XVIII ст.

Пад уладай Расейскай імпэрыі рэдагаваць

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Рэчкі апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. Аднак па гвалтоўнай ліквідацыі Грэца-Каталіцкай (Уніяцкай) царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы). У 1852 годзе праводзілася рэканструкцыя царквы.

Найноўшы час рэдагаваць

Па Другой сусьветнай вайне савецкія ўлады зачынілі царкву. У 1992 годзе будынак перадалі Беларускаму экзархату Маскоўскага патрыярхату. У 1990-я гады царкву абклалі цэглай, потым — замянілі страху і надбудавалі вежу-званіцу з маскоўскімі пазалочанымі купаламі-цыбулінамі. Па гэтым помнік фактычна страціў сваю гістарычна-культурную каштоўнасьць^[1]. 9 сьнежня 2017 годзе царква згарэла. У 2020 годзе на гэтым месцы збудавалі новую царкву з чырвонай цэглы.

Архітэктура рэдагаваць

Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Гэта быў прастакутны зруб з гранёнай апсыдай і бакавымі прытворамі, завершанымі на тарцах трыкутнымі франтонамі. Роўнічны галоўны фасад завяршаўся трыкутным франтонам, вуглы якога адзначаліся купаламі-банямі на гранёных барабанах. Фасады праразаліся адзінарнымі і здвоенымі прастакутнымі аконнымі праёмамі ў роўных ліштвах^[2].