Падчашы вялікі літоўскі

Падчашы вялікі літоўскі (па-лацінску: subpincerna, pocillator) — ураднік у Вялікім Княстве Літоўскім. Мусіў быў падаваць чашніку напоі для разьліву вялікаму князю. Папярэдне падчашы мусіў пакаштаваць напой сам.

Урад лічыўся вельмі ганаровым, яго займалі толькі прадстаўнікі магнацкіх радоў.

Першы вядомы падчашы — Алехна Мантыгірдавіч (1410).

З канца XVI стагодзьдзя вядомыя павятовыя падчашыя.

Падчашымі вялікімі літоўскімі былі:

Мікалай Радзівіл

• Алехна Судзімонтавіч(ru) (1566—1476)
• Багдан Сянковіч-Госцкі (1488)
• князь Аляксандар Юр'евіч Гальшанскі(be) (1489—1492)
• Мікалай Радзівіл (1495 — 1.1505)
• Альбэрт Гаштольд (1.1505 — 2.1509)
• Юры Радзівіл (4.1510 — 1517)
• Ян Радзівіл (1522 — 1.1542)
• Геранім Хадкевіч (1542—1544)

Андрэй Сапега

• князь Мікалай Радзівіл «Руды» (1544 — 5.1551)
• Станіслаў Мікалаевіч Кезгайла(pl) (1551—1554)
• Мікалай Пётравіч Кішка(pl) (1555 — 2.5.1569)
• князь Крыштап Мікалай Радзівіл «Пярун» (5—6.1569 — 16.10.1579)
• Ян Станіслававіч Кішка (10.1579 — 1588)
• князь Канстантын Астроскі (1588 — 5.1588)
• Андрэй Сапега (10.5.1588 — 14.5.1592)
• Крыштап Мікалай Дарагастайскі (1.5.1592 — 5.1596)
• Ян Караль Хадкевіч (27.5.1596 — 19.7.1599)
• князь Януш Радзівіл (1599—1619)

Януш Вішнявецкі

• Андрэй Война (1.6.1620 — 1630)
• Мікалай Весялоўскі (1630 — 15.3.1633)
• Крыштап Сапега(pl) (8.3.1633 — 27.11.1637)
• князь Жыгімонт Караль Радзівіл (22.2.1638 — 7.1642)
• Гедэон Міхал Трызна (1642 — 5.4.1644)
• Казімер Тышкевіч (12.4.1644 — 3.10.1652)
• князь Міхал Караль Радзівіл(pl) (4.1.1653 — 1656)
• князь Міхал Казімер Радзівіл (16.8.1656 — 18.2.1661)
• Крыштап Патоцкі(pl) (1661—1675)
• князь Ян Караль Дольскі(pl) (3.2.1676 — 22.6.1685)
• князь Юры Юзэф Радзівіл(pl) (8.6.1686 — 31.12.1688)
• Марцін Крышпін-Кіршэнштэйн (1689 — 1.10.1697)
• князь Януш Антоні Вішнявецкі (1.10.1697 — 7.8.1699)
• князь Казімер Чартарыйскі (15.8.1699 — 1707)
• Юры Крышпін-Кірштынштэйн(ru) (1707—1709)
• князь Казімер Чартарыйскі (паўторна 1709—1712)

Ян Клемэнс Браніцкі

• Фрыдэрык Юзэф Дэнгаф (23.4.1712 — 1723)
• Ян Клемэнс Браніцкі (1723—1724)
• Аляксандар Пацей(pl) (24.3.1724 — 31.3.1739)
• князь Геранім Флярыян Радзівіл (31.3.1739 — 25.8.1750)
• Антоні Тадэвуш Пшазьдзецкі (1.9.1750 — 7.6.1752)
• князь Караль Станіслаў Радзівіл (7.6.1752 — 23.10.1752)
• князь Казімер Адрыян Масальскі (23.10.1752 — 1756)
• князь Ян Масальскі (20.12.1756 — 1.1763)
• Яўхім Патоцкі(pl) (3.2.1763 — 1780)
• Філіп Нярэвуш Алізар (30.8.1780 — 1794)
• Юзэф Касакоўскі(pl) (1794 —)

Глядзіце таксама

• Чашнік вялікі літоўскі

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0
• Wolff J. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego: 1385—1795. — Kraków, 1885.
• Żychliński T. Złota księga szlachty polskiej. T. 1—31. — Poznań, 1879—1908.