Саўт-Рывэр

	Саўт-Рывэр
	анг. South River
Краіна:	ЗША
Штат:	Нью-Джэрзі
Плошча:	7,61416 км²; 7,55662 км² (1 красавіка 2010);
Вышыня:	8 м н. у. м.
Насельніцтва:	▲16 118 чал. (1 красавіка 2020);
Паштовы індэкс:	08882
Геаграфічныя каардынаты:	40°26′44.5″ пн. ш. 74°22′42.6″ з. д. / 40.445694° пн. ш. 74.3785° з. д.Каардынаты: 40°26′44.5″ пн. ш. 74°22′42.6″ з. д. / 40.445694° пн. ш. 74.3785° з. д.
	Саўт-Рывэр на мапе ЗША Саўт-Рывэр
	Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
	http://www.southrivernj.org/

Саўт-Ры́вэр (па-ангельску: South River) — раён у штаце Нью-Джэрзі (ЗША) з насельніцтвам каля 15 300 чалавек.

Беларусы ў Саўт-Рывэры

Помнік у Саўт-Рывэры

Саўт-Рывэр зьяўляецца адным з цэнтраў беларускай эміграцыі ў ЗША. Беларусы сталі перасяляцца сюды ў канцы ХІХ ст. У пачатку ХХ ст. славянскія выхадцы зь Беларусі складалі ў Саўт-Рывэры да траціны насельніцтва, засяліўшы пераважна паўднёвую частку гораду. Менавіта эмігранты з ваколіц Маладэчна і Вялейкі пабудавалі царкву сьвятых Пятра і Паўла, тады ў юрысдыкцыі Расейскай праваслаўнай царквы.

Зьбеларусізаваўся Саўт-Рывэр у пачатку 1950-х зь перасяленьнем у яго некалькіх дзясяткаў беларускіх эмігрантаў зь лягероў для перамешчаных асобаў у Нямеччыне. Беларусы заснавалі прыход сьв. Эўфрасіньні Полацкай у юрысдыкцыі Канстантынопальскага патрыярхату, збудавалі царкву, Беларуска-амэрыканскі культурны цэнтар. У Саўт-Рывэры дзейнічалі і дзейнічаюць некалькі грамадзкіх і сацыяльных арганізацыяў, выдаваліся газэты і часопісы, часопіс «Беларуская думка» выходзіць і па сёньня. У рысе гораду знаходзяцца асобныя беларускія могілкі. Штогод арганізуецца Беларуска-амэрыканскі фэстываль у Саўт-Рывэры.

Жыхары

Беларусы

Рыгор Арцюшэнка (1927—2004), беларускі грамадзка-палітычны дзеяч
Радаслаў Астроўскі (1887—1976), беларускі палітычны і грамадзкі дзеяч, 1-ы прэзыдэнт БЦР^[5]
Міхась Бахар (1929—2007), беларускі грамадзка-палітычны дзеяч
Уладзімер Брылеўскі (1917—2002), беларускі грамадззкі дзеяч
Юрка Віцьбіч (1905—1975), беларускі грамадзкі дзеяч, пісьменьнік, публіцыст, краязнавец і дзеяч эміграцыі ў Амэрыцы
Янка Золак (1912—2000), беларускі паэт, грамадзкі дзеяч
Міхась Кавыль (1915—2017), беларускі паэт, рэдактар, грамадзкі дзеяч
Барыс Кіт, беларускі грамадзкі дзеяч, пэдагог, матэматык, фізык, канструктар амэрыканскай ракетнай тэхнікі
Сьвятаслаў Коўш (1916—1997), беларускі рэлігійна-грамадзкі дзеяч, пісьменьнік
Рыгор Крушына (1907—1979), беларускі паэт, празаік, крытык
Мікалай Лапіцкі (1907—1976), беларускі рэлігійна-грамадзкі дзеяч, праваслаўны сьвятар, публіцыст, пэдагог
Пётр Орса (1898—1990), беларускі грамадзка-палітычны дзеяч
Аляксандар Русак (1907—1957), беларускі грамадзкі дзеяч, інжынэр
Вячаслаў Селях-Качанскі (1885—1976), беларускі оперны сьпявак (драматычны барытон-бас), музычна-драматычны і тэатральны дзеяч
Аляксандар Сільвановіч (1937—2007), беларускі (у эміграцыі) грамадзкі дзеяч
Часлаў Ханяўка (1909—1988), беларускі грамадзкі дзеяч
Віталь Цярпіцкі (1923—2017), беларускі грамадзкі дзеяч^[6]

Не беларусы

Фрэнк Мула(en), пісьменьнік, сцэнарыст тэлесэрыялу «Сымпсаны»^[7]
Джэнэт Яванавіч(en), пісьменьніца

Крыніцы

^ United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files (анг.) — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
^ United States. Bureau of the Census 2010 U.S. Gazetteer Files (анг.) — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2010.
^ https://www.nj.gov/labor/lpa/census/2020/2020%20pl94%20Tables/2020_Mun/popARH%20MCD%20Cen20-Cen10.xlsx
^ перапіс насельніцтва ЗША 2020 году / пад рэд. Бюро перапісу насельніцтва ЗША
^ Piotrowski, Thaddeus M. Poland’s Holocaust: Ethnic Strife, Collaboration With Occupying Forces and Genocide in the Second Republic, 1918—1947, p. 157., 1998. ISBN 0786403713. «Astrouski, who emigrated to Argentina, was the last to arrive in South River.»
^ Памёр Віталь Цярпіцкі
^ Hart, Jolene. «Doh! TV writer one of two grads honored: Co-producer of ABC shows, TV writer returns to South River», Old Bridge Suburban, November 13, 2003. Accessed February 6, 2011. «The entrance to South River may not yet post signs heralding, Birthplace of Frank Mula, but there are more than a few ways Mula has earned recognition as a local celebrity.»

Вонкавыя спасылкі

БЦР. Царква Эўфрасіньні Полацкай у Саўт-Рывэры на YouTube

[_9e51a652b6a91dca-1] United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files (анг.) — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.

[_572eb47192d9afd1-2] United States. Bureau of the Census 2010 U.S. Gazetteer Files (анг.) — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2010.

[_3fc1013bbb3dde11-3] ttps://www.nj.gov/labor/lpa/census/2020/2020%20pl94%20Tables/2020_Mun/popARH%20MCD%20Cen20-Cen10.xlsx

[_b5899553c47d8c41-4] перапіс насельніцтва ЗША 2020 году / пад рэд. Бюро перапісу насельніцтва ЗША

[5] Piotrowski, Thaddeus M. Poland’s Holocaust: Ethnic Strife, Collaboration With Occupying Forces and Genocide in the Second Republic, 1918—1947, p. 157., 1998. ISBN 0786403713. «Astrouski, who emigrated to Argentina, was the last to arrive in South River.»

[6] Памёр Віталь Цярпіцкі

[7] Hart, Jolene. «Doh! TV writer one of two grads honored: Co-producer of ABC shows, TV writer returns to South River», Old Bridge Suburban, November 13, 2003. Accessed February 6, 2011. «The entrance to South River may not yet post signs heralding, Birthplace of Frank Mula, but there are more than a few ways Mula has earned recognition as a local celebrity.»

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Саўт-Рывэр
анг. South River

Краіна:	ЗША
Штат:	Нью-Джэрзі
Плошча:	7,61416 км²^[1] 7,55662 км² (1 красавіка 2010)^[2]
Вышыня:	8 м н. у. м.
Насельніцтва:	▲16 118 чал. (1 красавіка 2020)^[3]^[4]
Паштовы індэкс:	08882
Геаграфічныя каардынаты:	40°26′44.5″ пн. ш. 74°22′42.6″ з. д. / 40.445694° пн. ш. 74.3785° з. д. / 40.445694; -74.3785Каардынаты: 40°26′44.5″ пн. ш. 74°22′42.6″ з. д. / 40.445694° пн. ш. 74.3785° з. д. / 40.445694; -74.3785
Саўт-Рывэр на мапе ЗША Саўт-Рывэр
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://www.southrivernj.org/