Павал Скарападзкі
Па́вал Скарапа́дзкі (па-ўкраінску: Павло Скоропадський; 3 траўня 1873, Вісбадэн — 26 красавіка 1945, Баварыя) — украінскі арыстакрат, вайсковы і дзяржаўны дзеяч. Стаў кансэрватыўным лідэрам Украінскай дзяржавы пасьля Расейскай рэвалюцыі 1917 году.
| Павал Скарападзкі | |
 | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся: |
3 (15) траўня 1873 |
| Памёр: |
26 красавіка 1945[1][2] (71 год) |
| Сужэнец: | Аляксандра Скарападзкая[d] |
| Дзеці: | Mariya Skoropadska[d], Yelyzaveta Skoropadska[d], Danylo Skoropadskyi[d] і Olena Ott-Skoropadska[d] |
| Бацька: | Пётар Скарападзкі[d] |
| Маці: | Марыя Міклашэўская[d] |
| Адукацыя: | |
| Узнагароды: |
      |
Жыцьцяпіс рэдагаваць
Служыў у царскай арміі, удзельнічаў у расейска-японскай вайне 1904—1905 гг. У 1906 годзе атрымаў званьне палкоўніка, у 1912 г. — генэрал-маёра, у 1916 г. — генэрал-лейтэнанта. Генэральны ад’ютант цара Мікалая II у 1905 годзе.
Падчас Першай сусьветнай вайны камандаваў, у прыватнасьці, І Кавалерыйскай гвардзейскай дывізіяй і 34 Армейскім корпусам арміі Расейскай імпэерыі. 29 красавіка 1918 году пры падтрымцы нямецкай арміі, якая займае Ўкраіну па Берасьцейскай мірнай дамове, захапіў уладу ва Ўкраінскай Народнай Рэспубліцы і абвясьціў сябе гетманам Украіны. Гэта адбылося ўсьлед за пагадненьнем Скарападзкага з камандаваньнем нямецкімі акупацыйнымі войскамі ва Ўкраіне.
У якасьці афіцыйнай назвы сваёй краіны Скарападзкі ўвёў тэрмін «Украінская дзяржава». Дзяржава гэта заставалася пад пратэктаратам нямецкіх і аўстра-вугорскіх войскаў, адначасова абараняючых новую краіну ад агрэсіі з боку Савецкай Расеі і ўварваньня Чырвонай Арміі. Да 14 сьнежня 1918 году ён узначальваў тры ўрадавых кабінэты, якія абапіраліся на кансэрватыўныя колы.
Пасьля паразы Цэнтральных дзяржаў у Першай сусьветнай вайне, перамір’я на Заходнім фронце (11 лістапада 1918 г.) і — як сьледзтва яго ўмоў — пачатку адводу нямецкіх войскаў з усходу, Скарападзкі (вядомы да гэтага часу сваімі манархічнымі поглядамі), зьмяніў сваю тактыку, і выказаўся за неадкладнае аб’яднаньне Ўкраіны з Расейскай дзяржавай. У наступныя дні ён быў скінуты Сымонам Пятлюраю з дапамогай корпусу Сечавых Стральцоў.
У сьнежні 1918 году зьехаў з Кіеву разам з адступаючымі нямецкімі войскамі, выдаючы сябе за нямецкага параненага афіцэра. Потым жыў у эміграцыі ў Нямеччыне, у Бэрліне. Памёр у Баварыі ў 1945 годзе, паранены падчас бамбардзіроўкі.
Крыніцы рэдагаваць
- ^ а б в г д е Скоропадский Павел Петрович // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ^ а б Pawlo Skoropadsky // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag