Масачусэтс

штат ЗША
(Перанакіравана з «Масачусэц»)

Масачу́сэтс (па-ангельску: Commonwealth of Massachusetts) — штат, разьмешчаны на ўсходзе ЗША, на беразе Атлянтычнага акіяна.

Масачусэтс
Сьцяг Масачусэтсу Герб Масачусэтсу
Сьцяг Масачусэтсу Герб Масачусэтсу
Штат Масачусэтс на мапе ЗША
Мянушка «Штат заліваў»
Сталіца Бостан
Найбуйнейшы горад Бостан
Плошча
44-я па ЗША
- агулам 27 360 км²
- сушы 20 317 км²
- вады 7 043 км²
- % вады 25,7
- шырата 41° 10' пн. ш. па 42° 53' пн. ш.
- даўгата 68° 57' з. д. па 73° 30' з. д.
Насельніцтва
14-е па ЗША
- агулам 6 745 408 (2014)[1]
- шчыльнасьць 324/км²
Дата заснаваньня 6 лютага 1788 (6-ы)
Губэрнатар Charlie Baker
Часавы пас Усходні час: UTC-5/-4
Бостан

Гісторыя штата

рэдагаваць

Калёнія атрымала сваю назву ад імені мясцовага племя Масачусэт, што азначае «вялікае горнае месца». Першае паселішча было заснаванае ў горадзе Плімут рэлігійнымі ўцекачамі, якія прыплылі на караблі «Мэйфлаўер». За імі рушылі ўсьлед пурытане, якія заснавалі Калёнію Масачусэцкага заліва. Масачусэтс быў адной з 13 амэрыканскіх калёніяў, якія распачалі паўстаньне супраць Ангельшчыны. 6 лютага 1788 году Масачусэтс ратыфікаваў Канстытуцыю ЗША і стаў шостым штатам новай дзяржавы.

Законы і адміністрацыя

рэдагаваць

Сталіца штата — горад Бостан, яго губэрнатар — Патрык Дэваль, чалец Дэмакратычнай партыі. Сэнатарам ад штата Масачусэтс паводле стану на 6 верасьня 2009 году зьяўляецца Джон Кэры, чалец Дэмакратычнай партыі. Штат мае 10 прадстаўнікоў у ніжняй палаце Кангрэса, усе яны дэмакраты.

Масачусэтс вядомы як самы левы і самы лібэральны з амэрыканскіх штатаў. Паводле рашэньня Вярхоўнага суду штата, 17 траўня 2004 года Масачусэтс пачаў упершыню ў ЗША рэгістраваць аднаполыя шлюбы.

Геаграфія

рэдагаваць

Масачусэтс мяжуе з штатамі Нью-Гэмпшыр і Вэрмонт на поўначы, Нью-Ёрк на захадзе, Канэктыкут і Род-Айлэнд на поўдні, з Атлянтычным акіянам на ўсходзе. Абтокі Вінаграднік Марты і Нантакет разьмешчаныя на поўдні. Бостан — найбуйнейшы горад штата (каля 5,8 мільёнаў жыхароў), але вялікая частка насельніцтва мэтраполіса жыве ў прыгарадах.

Масачусэтс завуць штатам заліваў, з-за некалькіх заліваў на яго ўзьбярэжжы: Масачусэцкі заліў, заліў Кэйп-Код, заліў Базардс, а таксама заліў Нарагасэт.

Эканоміка

рэдагаваць

Валавы прадукт штата за 2007 год склаў 351 мільярд даляраў. У 2006 годзе асабісты прыбытак на чалавека ў штаце складаў каля 47 702 даляраў, 4-ы па краіне. Валавы прадукт штата павялічыўся на 2.6% ад 2004 да 2005, і зараз ён на 3.5% ніжэйшы за сярэдні паказчык па краіне.[2]

Асноўная сельскагаспадарчая прадукцыя штата — марскія прадукты, высадкі, малочныя прадукты, журавіны і гародніна. Асноўная прамысловая прадукцыя — станкі, электрычнае абсталяваньне, навуковыя прылады, друк і выдавецтва, а таксама турызм. Таксама важную эканамічную ролю гуляюць вышэйшая адукацыя, ахова здароўя, і фінансавыя службы.

Дэмаграфічная інфармацыя

рэдагаваць

Насельніцтва штата (у 2003 годзе) складала 6,4 мільёна чалавек.

Рэлігійная прыналежнасьць насельніцтва:

Асноўныя пратэстанцкія групы: баптысты — 4% ад насельніцтва штата, епіскапальная царква — 3%, мэтадысты і кангрэгацыяністы — па 2%.

Адукацыя і навука

рэдагаваць

Масачусэтс — маленькі штат, але ў ім сканцэнтравана вялікая колькасьць навуковых і адукацыйных установаў. Толькі ў Бостане (і прыгарадах) размешчаны 8 дасьледчых унівэрсытэтаў: Бостанскі коледж, Бостанскі ўнівэрсытэт, Гарвардзкі ўнівэрсытэт, Масачусэцкі тэхналягічны інстытут, Паўноча-ўсходні ўнівэрсытэт і Унівэрсытэт Масачусэтса - Бостан.

Адзін унівэрсытэт (Гарвардзкі) прыналежыць да лігі плюшчу, тры — да лігі жаночых унівэрсытэтаў Сем сясьцёр.

Спорт і адпачынак

рэдагаваць

Масачусэтс мае багатую гісторыю аматарскіх атлетычных ды прафэсійных камандаў. Большасьць галоўных прафэсійных камандаў шматразова выйгравалі ў чэмпіянатах у адпаведных лігах. Масачусэтскія каманды выйгравалі Кубак Стэнлі пяць разоў (Бостан Бруінз), сямнаццаць Чэмпіянатаў НБА (Бостан Сэлтыкс), тры Супэр Кубкі (Нью-Інгланд Пэтрыатс) ды восем Сусьветных сэрыяў па бэйсболе (сем разоў Бостан Рэд Сокс і адзін раз Бостан Браўс).

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць

  Масачусэтссховішча мультымэдыйных матэрыялаў