Людвіка Караліна Радзівіл

Людвіка Караліна Радзівіл (27 лютага 1667, Каралявец — 23 сакавіка 1695, Бжэг) — рэлігійная дзяячка, мэцэнатка.

Людвіка Караліна Радзівіл
лац. Ludvika Karalina Radzivił

Людвіка Караліна Радзівіл. Невядомы мастак, XVII ст.
Герб «Трубы»
Асабістыя зьвесткі
Нарадзілася	27 лютага 1667 Каралявец
Памерла	23 сакавіка 1695 Бжэг
Род	Радзівілы
Бацькі	Багуслаў Радзівіл Ганна Марыя Радзівіл[d]
Дзеці	Лізавета Пфальц-Нойбургская[d], Leopoldine Eleonore Josephine von der Pfalz[d], Maria Anna von der Pfalz[d] і unknown von der Pfalz[d]

У спадчыну ад бацькоў атрымала вялікія маёнткі, у тым ліку Слуцак, Капыль, Копысь, Любчу, Койданаў, Смалявічы, Невель, Себеж, Кейданы, Біржы, Орля. Цэнтрам латыфундыі быў Слуцак.

Біяграфія

Мэдаль у гонар Л. К. Радзівіл. Мэдальер І. Гёгн Малодшы, 1675 г.

Зь біржанска-дубінкаўскай лініі роду Радзівілаў, дачка Багуслава і ягонай жонкі й кузіны Ганны Марыі. Маці памерла пры родах, неўзабаве страціла і бацьку. Мела 11 апекуноў, сярод якіх быў брандэнбурскі курфюрст Фрыдрых Вільгельм.

Выхоўвалася ў кальвінісцкім асяродзьдзі ў Караляўцы (Кёнігсбэргу), з маленства яе наканавалі ў жонкі да прынца або магната. Курфюрст брандэнбурскі намовіў яе выйсьці замуж за свайго малодшага сына маркграфа Людвіга, супраць чаго выступалі нясьвіскія Радзівілы; кароль Ян Сабескі хацеў ажаніць яе з сваім сынам Якубам. Па шлюбе зь Людвігам пераехала ў Бэрлін, а сваёй лятыфундыяй кіравала праз адміністратараў.

Падтрымлівала грашыма і будавала кальвінісцкія зборы ў Вялікім Княстве Літоўскім. На яе сродкі (12 стыпэндыяў) навучаліся ва ўнівэрсытэце Караляўца выхадцы зь Вялікага Княства Літоўскага. Грашовай падтрымкай для працягу навучаньня ў Бэрліне, Оксфардзе, Франкфурце-на-Майне карысталіся таксама выпускнікі Слуцкай кальвінісцкай гімназіі. На яе загад у 1684 годзе ў Караляўцы надрукавалі малітоўнік на летувіскай мове для мясцовых сялянаў-кальвіністаў.

У 1688 годзе паўторна выйшла замуж за швагра нямецкага імпэратара, каталіцкага прынца нойбурскага і пфальц-графа рэйнскага Карла Філіпа з дынастыі Вітэльсбахаў і пераехала ў Гайдэльбэрг. Мела 3 дачок: Леапольду Элеанору (1689—1693), Марыю Ганну (1690—1692) і Альжбету Аўгусту Соф’ю (1693—1728).

Працягвала надаваць дапамогу кальвіністам у Вялікім Княстве Літоўскім, утрымлівала Слуцкую друкарню. 20 сакавіка 1690 году выдала прывілей, у якім абвяшчала на будучыню ў сваіх местах і маёнтках свабоду веры пратэстантам і праваслаўным і гарантавала, што не ўвядзе Берасьцейскую унію ў сваіх уладаньнях. Яе спадкаемцы прытрымліваліся гэтага акту.

Па сьмерці Людвікі Караліны яе лятыфундыя, г. зв. «Нойбурскія маёнткі», сталі аб’ектам спрэчак паміж вялікалітоўскімі магнатамі і нямецкімі князямі, пакуль у 1730—1740-я гады не вярнулася ў рукі Радзівілаў.

Галерэя

Малярства

• Творы малярства
• 
  Невядомы мастак, XVII ст.
• 
  J. Vaillant(?), XVII ст.
• 
  Невядомы мастак, каля 1680/1690 гг.
• 
  Van Douven Jan Frans, 1695 г.

• 
  Van Douven Jan Frans, 1695 г.
• 
  Копія папярэдняга партрэта, 1690-я гг.
• 
  S. Blesendorf, 1690-я гг.
• 
  Зь Нясьвіскай партрэтнай галерэі, 1733—1737 гг.

Графіка

• Графічныя партрэты
• 
  André Vaillant, 1676—1693 гг.
• 
  Pieter van Gunst, 1688—1711 гг.
• 
  Г. Ляйбовіч, 1758 г.
• 
  Невядомы мастак, XIX ст.

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0