Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі (Мерач)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі лет. Merkinės Švč. Mergelės Marijos Ėmimo į dangų bažnyčia
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі
Краіна	Летува
Мястэчка	Мерач
Каардынаты	54°09′41″ пн. ш. 24°11′04″ у. д. / 54.16139° пн. ш. 24.18444° у. д. / 54.16139; 24.18444Каардынаты: 54°09′41″ пн. ш. 24°11′04″ у. д. / 54.16139° пн. ш. 24.18444° у. д. / 54.16139; 24.18444
Канфэсія	каталіцтва
Архітэктурны стыль	гатычная архітэктура і барокавая архітэктура^[d]
Заснавальнік	Ягайла
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі на мапе Летувы Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі на Вікісховішчы

Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі (Фарны) — помнік архітэктуры XV—XVII стагодзьдзяў у Мерачы. Знаходзіцца ў цэнтры мястэчка. Дзейнічае. Твор гатычнай архітэктуры Вялікага Княства Літоўскага з элемэнтамі рэнэсансу і барока. Аб’ект Рэгістру культурных каштоўнасьцяў Летувы.

Гісторыя рэдагаваць

Вялікае Княства Літоўскае рэдагаваць

Мураваны касьцёл у Мерачы збудавалі ў 1443 годзе паводле фундацыі Ягайлы ад 1434 году.

У 1648 годзе да касьцёла прыбудавалі нартэкс, завершаны барокавым франтонам. Тады, відаць, упершыню атынкавалі фасады, а таксама павялічылі ў даўжыню закрысьцію. Работы праводзіліся на сродкі караля і вялікага князя Ўладзіслава Вазы.

Пад уладай Расейскай імпэрыі рэдагаваць

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Мерач апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзейнічаць. У XIX ст. касьцельны пляц атачылі мурам з брамай. У 1884 годзе праводзіўся рамонт будынка касьцёла.

Найноўшы час рэдагаваць

За савецкім часам набажэнствы ў касьцёле не перапыняліся.

Архітэктура рэдагаваць

Помнік архітэктуры готыкі з элемэнтамі рэнэсансу. Мае падабенства да больш раньняга Троцкага і пазьнейшага Кейданскага Фарных касьцёлаў. У выніку пазьнейшых перабудоваў набыў рысы барока.

Складаецца з асноўнага аб’ёму прастакутнай у пляне формы, роўнага зь ім вышынёй прэзьбітэрыюму, які заканчваецца 5-граннай апсыдай. Будынак накрываецца 2-схільным дахам. Да паўночнай сьцяны далучаецца закрысьція. Усярэдзіну вядуць дзьвярныя праёмы ў галоўным фасадзе і паўднёвай сьцяне прэзьбітэрыюму. Сьцены ўмацоўваюцца шматпрыступкавымі контрфорсамі.

Унутраная прастора падзяляецца чатырма 6-граннымі слупамі на тры нэфы роўнай вышыні, перакрытыя крыжовымі скляпеньнямі. Прасторава прэзьбітэрыюм і асноўны аб’ём злучаюцца паміж сабой трыма сьпічастымі аркамі. У тоўшчы тарцовай усходняй сьцяны і паўднёва-заходняга кута вітыя ўсходы^[1].

Галерэя рэдагаваць

Гістарычныя здымкі рэдагаваць

Старыя здымкі
да 1915 г.
да 1915 г.
да 1915 г.
да 1915 г.

Сучасныя здымкі рэдагаваць

Сучасны стан
Агульны выгляд
З боку апсыды
Інтэр'ер
Брама

Крыніцы рэдагаваць

^ Кушнярэвіч А. Мерацкі касцёл // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 301.

Літаратура рэдагаваць

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі ў Мерачы, Radzima.org

[1] Кушнярэвіч А. Мерацкі касцёл // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 301.

[1]