Зантэр (Жантар, Сантыр, Шантэр), Зандэр (Зандар, Сандар, Шандэр, Шандар) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Santer
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Sando + Heri
Іншыя формы
Варыянт(ы) Жантар, Зандэр, Зандар, Сандар, Шандэр, Шандар, Шантэр, Сантыр
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Зантэр»

Паходжаньне

рэдагаваць

Сандэр, Сантар, пазьней Зантэр (Sandheri, Santari, Santer) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова санд- (сант-, зант-) (імёны ліцьвінаў Сантаўт, Шандрык; германскія імёны Santold, Sandrih) паходзіць ад гоцкага *sanþs 'сапраўдны'[2], а аснова -гер- (-ер-) (імёны ліцьвінаў Герман, Гунтэр, Кіндэр; германскія імёны Herman, Gunter, Kinder) — ад гоцкага harjis[3], германскага heri 'войска, загон' або гоцкага hairus[4], германскага heru 'меч'[5].

У Прусіі бытавала імя Сандар (Сандэр, Сантар, Сандыр, Жандар): Sandar / Sander / Sandir / Santar / Schandarre (1299, 1301, 1339, 1347 і 1360 гады)[6][7].

У Польшчы ў XVI—XVIII стагодзьдзях адзначалася прозьвішча Sander (Szander)[8].

У Польшчы адзначаецца прозьвішча Сантар (Santor)[9]

У Чэхіі бытавала імя Šandora[10].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: немъчин Гарман Жондеро… Жондеремъ (26 лістапада 1480 году)[11]; на пана Шандра а на пана Петра, а на пана Ивашка Котовичовъ… пану Шандру (10 траўня 1497 году)[12]; Sandarowicz… Sandarewic (1671—1681 гады)[13]; B. Januarii Szanter, szafarz i tabliczkarz wilenski (каля 1700—1702 гадоў)[14]; Michael Senderowicz (1774 год)[15]; Sanderowicz (1811 год)[16].

Носьбіты

рэдагаваць
  • Ян Шандэровіч (Jan Szanderowicz) — віленскі шавец, які ўпамінаецца ў 1695—1696 гадох[17]
  • Клеменці Зандар (Клементий Андреев Зандар) — шляхціч Менскай губэрні, прадстаўлены ў 1864 годзе[18]
  • Аляксандар і Ўсьцін Станіслававічы Шантары — шляхцічы-каталікі з ваколіцаў Езяросаў, якія мелі ў валоданьні зямлю на 1889 год[19]

Жантары (Żantar) — прыгонныя зь вёскі Віцюноў (Троцкі павет), якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[20].

Сантыры (Santyr) — літоўскі шляхецкі род зь Вільні[21].

Зантэры або Зантыры (Zanter, Zantyr) — літоўскі шляхецкі род з ваколіцаў Даўгелішкаў[22].

Сэндровічы (Sendrowicz) гербу Шанява — літоўскі шляхецкі род з ваколіцаў Шаўляў[23].

Зандэры (Zander) або Зандаровічы (Zandorowicz) гербу ўласнага — літоўскі шляхецкі род з Браслаўскага павету[24].

На 1889—1906 гады існавала вёска Сандарова (Сандарава) у Дрысенскім павеце Віцебскай губэрні[25][26].

На 1903 год сяліба Шандарышкі існавала ў Панявескім павеце, а фальварак Сандэрышкі — у Цельшаўскім павеце Ковенскай губэрні[27].

На 1906 год існавалі вёска і маёнтак Сандары ў Дрысенскім павеце[28], а таксама вёска Сандарышкі ў Дзьвінскім павеце Віцебскай губэрні[29].

На гістарычнай Упіччыне існуе вёска Сандарышкі, на гістарычнай АшмяншчынеШантары і Шантараўшчына, на гістарычнай СлуччынеШантароўшчына, на гістарычнай ПолаччынеШантырава. Назву Шандры маюць вёскі на гістарычных Віцебшчыне і Ваўкавышчыне.

Глядзіце таксама

рэдагаваць
  1. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1297.
  2. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 198.
  3. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 143.
  4. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 124.
  5. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
  6. ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 708.
  7. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 86, 89, 92.
  8. ^ Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. T. 4: Pl—St. — Kraków, 2013. S. 303.
  9. ^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 282.
  10. ^ Archiv český: čili, Staré písemné památky české i moravské, sebrané z archivů domácích i cizích. Dil. XXX. — Praha, 1913. S. 102.
  11. ^ Полоцкие грамоты XIII — начала XVI в. Т. 1. — М., 2015. С. 378.
  12. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 100.
  13. ^ Zinkevičius Z. Lietuvių antroponimika: Vilniaus lietuvių asmenvardžiai XVII a. pradžioje. — Vilnius, 1977. P. 192.
  14. ^ Memoriale Fratrum Minorum Conventualium Vilnensium (1702—1832). — Vilnae, 2020. P. 96.
  15. ^ Sẽnosios Pasvalio bažnyčios knygos. VII. 1743—1776 metų mirties metrikų knyga. — Savilaida, 2016. P. 53.
  16. ^ Ревизские Сказки — Spis rewizyjny, Troki 1811
  17. ^ Frejlich K. Pod przysądem horodnictwa wileńskiego. O jurydyce i jej mieszkańcach w XVII wieku. — Toruń, 2022. S. 141, 205.
  18. ^ № 125. Спісы шляхты, прадстаўленыя паміж 15.X.1863 і 15.X.1864 улучна, Сьвіслацкія аркушы
  19. ^ Алфавитный список землевладельцев Ковенской губернии. — Ковна, 1889. С. 519.
  20. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 329.
  21. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 762.
  22. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 213.
  23. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 5. — Rzeszów, 2001. S. 43.
  24. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 5. — Rzeszów, 2001. S. 439.
  25. ^ Słownik geograficzny... T. X. — Warszawa, 1889. S. 292.
  26. ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 161.
  27. ^ Алфавитный список населенных мест Ковенской губернии. — Ковна, 1903. С. 355, 500.
  28. ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 164—165.
  29. ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 128.