Жорж Экгаўт
Жорж Экгáўт (па-француску: Georges Eekhoud; 27 траўня 1854, Антвэрпэн, Бэльгія – 29 траўня 1929, Скарбэк, Бэльгія) – бэльгійскі франкамоўны пісьменьнік, паэт, драматург, перакладнік і крытык. Сябра Каралеўскай акадэміі францускай літаратуры й мовы Бэльгіі (1920−1927). Прадстаўнік літаратурнага рэалізму і франкамоўнага натуралізму. Анархіст і гомасэксуал, аўтар скандальнага раману «Эскаль-Вігор» (Escal-Vigor, 1899) – аднаго зь першых у Эўропе і першага франкамоўнага раману на тэму гомасэксуальнасьці[1].
| Жорж Экгаўт | |
| Georges Eekhoud | |
.jpg) | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 27 траўня 1854 Антвэрпэн, Бэльгія |
| Памёр | 29 траўня 1929 Скарбэк, Бэльгія |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | пісьменьнік, паэт, драматург, перакладнік, крытык |
| Кірунак | Літаратурны рэалізм, франкамоўны натуралізм |
| Мова | Француская, флямандзкая |
| Значныя творы | «Эскаль-Вігор» (Escal-Vigor, 1899) |
| Подпіс | 
|
Жыццяпіс
рэдагавацьПаходзіў з заможнай сям'і. Рана згубіў бацькоў. Навучаўся ў пансыянаце ў Швайцарыі. Вярнуўся ў Бэльгію, працаваў журналістам, карэктарам, літаратурным рэдактарам у La Jeune Belgique. У 1895 разам з Эмілям Вэрхарнам заснаваў літаратурны радыкальны часопіс Le Coq Rouge (Чырвоны певень).
Творчасць
рэдагавацьФлямандзец па паходжаньні, як і іншыя вядомыя бэльгійскія пісьменьнікі - Марыс Мэтэрлінк, Жорж Радэнбах - Экгаўт выбраў францускую мову з-за ейнага прэстыжу. Але пісьменьнік ня цураўся свайго флямандзтва, валодаў нідэрлянзкай мовай Флямандыі і часта, пад псэўданімам, пісаў раманы й іншыя тэксты на ёй.
Аўтар шматлікіх натуралісцкіх і ўпадніцкіх паэмаў, фантастычных казак і навэляў, раманаў і эсэ. Жорж Экгаўт пэўны час у СССР меў славу «бэльгійскага Горкага». А ў самой Бэльгіі яго часта называлі «бэльгійскім Мапасанам». Ягоная сьмелая і скандальная гендэрная і анархісцкая слава спрычынілася да невядомасьці гэтага аўтара ў нас.
Так, у 1899 годзе ён апублікаваў свой вядомы раман-утопію (сяньня сказалі б гендэрную ўтопію) «Эксаль-Вігор», першы эўрапейскі раман, у якім сьмела, адкрыта, без забабонаў і кпінаў апісваецца гомасэксуальнае каханьне. Эскаль-Вігор — фантазійная назва адначасова мясцовасьці, выспы, замку, дзе адбываюцца падзеі раману. Эскаль-Вігор — гэта своеасаблівы закуток-парадыза, месца для ўцёкаў. Такім парадкам, Жорж Экгаўт стаўся першым пісьменьнікам-змагаром і актывістам гомасэксуальнай справы больш за сто год таму[2]. Кніга выклікала скандал і суд. Дзякуючы ўмяшаньню вядомых францускіх пісьменьнікаў (Э. Заля, напрыклад) Жорж Экгаўд быў апраўданы. Па-беларуску даступная навэля Ж. Экгаўта «Татуіроўка» (Le tatouage)[3].
Пісьменьнік працягваў агучваць і замацоўваць гомасэксуальную тэму ў літаратуры: ён піша іншыя эстэцкія, сьмелыя і надзвычай гомаэратычныя зборнікі навэляў, аповедаў: зборнік навэляў «Le Cycle patibulaire» («Злавесны цыкаль», 1892), «Mes communions» («Мае спавяданьні», 1895), раман «L'autre vue» («Іншае бачаньне», 1904), «Voyous de Velours» («Аксамітавыя злодзеі», 1904-1926). Некаторыя тэксты зьявіліся ў адным зборніку пасьля сьмерці пісьменьніка зусім нядаўна: напрыклад, гомаэратычныя навэлі «Le Quadrille du lancier» («Кадрыль улана», 2015)[4].
Цытаты
рэдагаваць«Не, прырода не асуджае, ані адвяргае тое, што нас дабраслаўяе. Гэта хутчэй біблейныя рэлігіі хочуць, каб зямля нараджала нас на цноту і пакуты. Хлусьня!»[5]
Бібліяграфія
рэдагаваць- Myrtes et cyprès, poèmes, Paris, Jouaust, 1877,
- La Danse macabre du pont de Lucerne, conte fantastique, 1878,
- Les Pittoresques, poèmes, Paris/Bruxelles, Librairie des Bibliophiles/Librairie Muquardt, 1879,
- Kees Doorik, roman, Bruxelles, Hochsteyn, 1883,
- Kermesses, contes, Bruxelles, Henry Kistemaeckers, 1885,
- Les Milices de Saint-François, roman, Bruxelles, Veuve Monnom, 1886,
- Les Nouvelles Kermesses, nouvelles, Bruxelles, Veuve Monnom, 1887,
- La Nouvelle Carthage, roman, Bruxelles, Kistemaeckers, 1888, Espace Nord, 2015,
- Les Fusillés de Malines, roman, Bruxelles, Lacomblez, 1891,
- Le Cycle patibulaire, nouvelles, Bruxelles, Kistemaeckers, 1892,
- Mes communions, nouvelles, Bruxelles, Kistemaeckers, 1895,
- Escal-Vigor, roman, Paris, Mercure de France, 1899,
- L'autre vue, roman, Paris, Mercure de France, 1904,
- Voyous de Velours, 1904-1926,
- Les Libertins d'Anvers. Légende et histoire des loïstes, récit, Paris, Mercure de France, 1912, 2009,
- La danse macabre du Pont de Lucerne, 1920,
- Dernières Kermesses, nouvelles, Bruxelles, Ed. de la Soupente, 1920,
- Le Terroir Incarné, roman, Bruxelles, La Renaissance d'Occident, 1922,
- Magrice en Flandre ou Le buisson des mendiants, roman, Bruxelles, Les Cinquante, 1927,
- Voyous de velours ou L'autre vue, roman, Bruxelles, La Renaissance du Livre, 1926; Mirande Lucien éd., Montpellier, Gaykitschcamp, 2015,
- Proses plastiques, Bruxelles, La Renaissance du Livre, 1929,
- Le Quadrille du lancier, Mirande Lucien éd., Montpellier, Gaykitschcamp, 2015.
Беларускія пераклады
рэдагавацьКрыніцы
рэдагаваць- ^ Уладзь Гарбацкі, Апошні ўраніст,https://makeout.by/2017/02/12/aposhni-uranist.html
- ^ Уладзь Гарбацкі, Апошні ўраніст, https://makeout.by/2017/02/12/aposhni-uranist.html
- ^ Жорж Экгаўт, Татуіроўка, http://prajdzisvet.org/texts/prose/tatuirouka.html
- ^ Уладзь Гарбацкі, Апошні ўраніст, https://makeout.by/2017/02/12/aposhni-uranist.html
- ^ Escal-Vigor, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k62856h.texteImage