Гран-пры Вялікабрытаніі

этап чэмпіянату сьвету Формулы-1

Гран-пры́ Вялікабрыта́ніі (па-ангельску: British Grand Prix) — аўтагоначнае Гран-пры, якое ладзіцца ў Вялікабрытаніі з 1926 року. З 1948 ладзіцца штороку, а з 1950 увайшло ў каляндар чэмпіянату сьвету МФА ў Формуле-1.

Гран-пры Вялікабрытаніі
Сыльвэрстоўн
Гісторыя
Праведзеныя гонкі 79
Першая гонка 1926
Апошняя гонка 2024
Лідэр (гоначнік) Сьцяг Вялікабрытаніі Льюіс Гэмілтан (9)
Лідэр (канструктар) Сьцяг Італіі Фэрары (18)
Траса
Працягласьць кола 5,891 км
Працягласьць гонкі 306,198 км
Колькасьць колаў 52
Поўл-пазыцыя
Подыюм
Найхутчэйшае кола
Вонкавыя спасылкі
silverstone.co.uk

Сучасная гонка адбываецца на трасе ў Сыльвэрстоўне (Нортгэмптаншыр, Ангельшчына). Гэта адна з найстарэйшых аўтагонак у сьвеце і найстарэйшае Гран-пры Формулы-1, паколькі менавіта ў Вялікабрытаніі адбыўся першы этап чэмпіянату 1950 року. Адзінае Гран-пры разам з італьянскім, на якіх формульныя гонкі адбываліся бесьперапынна ад часу зьяўленьня.

Мінуўшчына

рэдагаваць

У 1907 року ля Ўэйбрыджу (Сарэй) была збудаваная авальная траса Бруклэндз, першая адмыслова прызначаная для гонак. Першыя аўтамабільныя Гран-пры прыйшлі ў Вялікабрытанію ў 1926 року. Першае Гран-пры адбылося 7 жніўня таго году і афіцыйна звалася Гран-пры Каралеўскага аўтамабільнага клюбу; першымі пераможцамі сталі Рабэр Сэнэшаль ды Люі Вагнэр на аўтамабілі Delage 15 S 8. Праз год Delage 15 S 8 зноў перамог, гэтым разам з Рабэрам Бэнуа за стырном. Болей да вайны Каралеўскі аўтаклюб гонак ня ладзіў.

У II сусьветную вайну Бруклэндз быў значна пашкоджаны і закінуты. На месцах былых аэрадромаў паўсталі некалькі новых трасаў, адной зь якіх быў Сыльвэрстоўн на мяжы Нортгэмптаншыру ды Бэкінггэмшыру. Першае Міжнароднае Гран-пры Каралеўскага аўтаклюбу адбылося тут 2 кастрычніка 1948 року; пераможцам стаў Люіджы Вільлярэзі на Maserati. У 1949 трасу значна зьмянілі ў бок хуткасьці, і ў такім выглядзе яна праіснавала дзесяцігодзьдзямі.

У 1950 року быў заснаваны Чэмпіянат сьвету сярод гоначнікаў, і першым ягоным этапам стала Гран-пры Вялікабрытаніі, а першым пераможцам — кіроўца Alfa Romeo Ніна Фарына. Надзвычай захапляльнай стала гонка праз год: упершыню ў гісторыі Формулы-1 «Альфа Рамэо» саступіла перамогу, якую сьвяткавала больш паліваэфэктыўная Фэрары з аргентынцам Хасэ Фройлянам Гансалесам за стырном.

З 1955 гонка па чарзе ладзілася ў Сыльвэрстоўне і Эйнтры пад Лівэрпулем. Першыя чатыры месцы ў тым року заваяваў Мэрсэдэс, і сваю першую перамогу здабыў на роднай зямлі Стэрлінг Мос. Гонка ў Эйнтры ладзілася па няцотных гадох, але ў 1962 адбылася паўторна, пасьля чаго траса скасаваная. У 1957 року Стэрлінг Мос перамог зноўку, але гэтым разам за каманду «Ванўол» — першая ў гісторыі перамога брытанскіх канструктараў.

З 1964 року па цотных гадох Гран-пры Вялікабрытаніі пераехалі на трасу Брэндз-Гэч у Кенце; няцотныя гады па-ранейшаму прымаў Сыльвэрстоўн. І так хуткая траса, з разьвіцьцём тэхналёгіяў ён станавіўся ўсё хутчэйшым, і ў 1980-я рокі кіроўцы ўжо маглі праехаць кола меней чым за 1 хвіліну. У 1985 року фін Кеке Росбэрг усталяваў рэкорд Формулы-1, праехаўшы кваліфікацыйнае кола з сярэдняй хуткасьцю 258,983 км/г. У 1986 року ў аварыю трапіў Жак Ляфіт, зламаўшы абедзьве нагі, пасьля чаго быў вымушаны скончыць кар’еру ў Формуле-1. Пераможцам стаў брытанец Найджэл Мэнсэл на запасным аўтамабілі сукамандніка Нэльсана Піке. Менавіта канкурэнтназдольнасьць роднага гоначніка ўзьняла папулярнасьць брытанскага Гран-пры. Тым ня меней, 1986 рок стаў апошнім для Брэндз-Гэчу, паколькі яна стала небясьпечна хуткай. Але асноўнай прычынай стала ўвядзеньне Міжнароднай фэдэрацыяй аўтамабільнага спорту практыкі заключэньня доўгатэрміновых кантрактаў з адной трасай. Сыльвэрстоўну была аддадзеная перавага. У 1987 яго зьмянілі ўпершыню з 1949 року. Тым ня менш, Сыльвэрстоўн заставаўся хуткаснай трасай, і ў тым годзе Найджэл Мэнсэл 11 разоў абнаўляў рэкорд трасы паводле хуткасьці. Апошні раз у такой канфігурацыі Сыльвэрстоўн прыняў Гран-пры 1990 року. З 1991 траса стала больш тэхнічнай і на 15% павольнейшай.

Пасьля трагедыяў у Імале-1994 Сыльвэрстоўн зноўку зьмянілі ў бок запаволеньня. У 1996 року адзін з паваротаў вярнулі да выгляду 1991 року. У 1999 року акурат у гэтым павароце чэмпіён сьвету Міхаэль Шумахэр разьбіў свайго баліда, зламаў нагу і выбыў з чэмпіёнскай гонкі.

З 2008 року зноўку адбываецца ўздым папулярнасьці гонкі ў Сыльвэрстоўне дзякуючы посьпехам Льюіса Гэмілтана і Джэнсана Батана. З 2010 року ўведзеная новая канфігурацыя трасы.

У 2017 року Льюіс Гэмілтан здабыў у Сыльвэрстоўне свой першы і пакуль што адзіны «Вялікі шалом» — поўл-пазыцыя, перамога, найхутчэйшае кола і лідэрства цягам усёй гонкі. У 2024 року ён стаў пераможцам у дзявяты раз, пабіўшы рэкорд Міхаэля Шумахэра паводле колькасьці перамог на адным Гран-пры.

Сыльвэрстоўн дагэтуль застаецца надзвычай хуткім: сярэдняя хуткасьць аўтамабіляў Формулы-1 складае тут 233 км/г.

Пераможцы

рэдагаваць
 
Эйнтры, чаргавалася з Сыльвэрстоўнам у 1955—1962
 
Брэндз-Гэч, чаргавалася з Сыльвэрстоўнам у 1964—1986
 
Сыльвэрстоўн, выкарыстоўваўся ў 1950—1990
 
Сыльвэрстоўн, выкарыстоўваўся ў 1991—1993
 
Сыльвэрстоўн, выкарыстоўваўся ў 1994—2009
 
Мапа ўсіх месцаў, дзе ладзіліся Гран-пры Вялікабрытаніі

Зялёнае тло азначае, што гонка ўваходзіць у каляндар Сусьветнага чэмпіянату вытворцаў МАПАК(d) .
Ружовае тло азначае, што гонка не ўваходзіць у каляндар Чэмпіянату сьвету Формулы-1.

Рок Гоначнік Канструктар Месца Справаздача
1926   Рабэр Сэнэшаль
  Люі Вагнэр
Дэляж Бруклэндз Справаздача
1927   Рабэр Бэнуа Дэляж Справаздача
1928

1947
Ня ладзілася
1948   Люіджы Вільлярэзі Мазэраці Сыльвэрстоўн Справаздача
1949   Эмануэль дэ Графэнрыд Мазэраці Справаздача
1950   Джузэпэ Фарына Альфа-Рамэо Сыльвэрстоўн Справаздача
1951   Хасэ Фройлян Гансалес Фэрары Справаздача
1952   Альбэрта Аскары Фэрары Справаздача
1953   Альбэрта Аскары Фэрары Справаздача
1954   Хасэ Фройлян Гансалес Фэрары Справаздача
1955   Стэрлінг Мос Мэрсэдэс Эйнтры Справаздача
1956   Хуан Мануэль Фанхіё Лянча-Фэрары Сыльвэрстоўн Справаздача
1957   Стэрлінг Мос
  Тоні Брукс
Ванўол Эйнтры Справаздача
1958   Пітэр Колінз Фэрары Сыльвэрстоўн Справаздача
1959   Джэк Брэбэм Купэр-Клаймакс Эйнтры Справаздача
1960   Джэк Брэбэм Купэр-Клаймакс Сыльвэрстоўн Справаздача
1961   Вольфганг фон Трыпс Фэрары Эйнтры Справаздача
1962   Джым Кларк Лотас-Клаймакс Справаздача
1963   Джым Кларк Лотас-Клаймакс Сыльвэрстоўн Справаздача
1964   Джым Кларк Лотас-Клаймакс Брэндз-Гэч Справаздача
1965   Джым Кларк Лотас-Клаймакс Сыльвэрстоўн Справаздача
1966   Джэк Брэбэм Брэбэм-Рэпка Брэндз-Гэч Справаздача
1967   Джым Кларк Лотас-Форд Сыльвэрстоўн Справаздача
1968   Ё Зыфэрт Лотас-Форд Брэндз-Гэч Справаздача
1969   Джэкі Ст’юарт Matra-Форд Сыльвэрстоўн Справаздача
1970   Ёхэн Рынт Лотас-Форд Брэндз-Гэч Справаздача
1971   Джэкі Ст’юарт Тырэл-Форд Сыльвэрстоўн Справаздача
1972   Эмэрсан Фітыпальдзі Лотас-Форд Брэндз-Гэч Справаздача
1973   Пітэр Рэўсан Макларэн-Форд Сыльвэрстоўн Справаздача
1974   Джодзі Шэктэр Тырэл-Форд Брэндз-Гэч Справаздача
1975   Эмэрсан Фітыпальдзі Макларэн-Форд Сыльвэрстоўн Справаздача
1976   Нікі Ляўда Фэрары Брэндз-Гэч Справаздача
1977   Джэймз Гант Макларэн-Форд Сыльвэрстоўн Справаздача
1978   Карляс Ройтэман Фэрары Брэндз-Гэч Справаздача
1979   Клэй Рэгацоні Ўільямз-Форд Сыльвэрстоўн Справаздача
1980   Алан Джонз Ўільямз-Форд Брэндз-Гэч Справаздача
1981   Джон Ўотсан Макларэн-Форд Сыльвэрстоўн Справаздача
1982   Нікі Ляўда Макларэн-Форд Брэндз-Гэч Справаздача
1983   Ален Прост Рэно Сыльвэрстоўн Справаздача
1984   Нікі Ляўда Макларэн-TAG Брэндз-Гэч Справаздача
1985   Ален Прост Макларэн-TAG Сыльвэрстоўн Справаздача
1986   Найджэл Мэнсэл Ўільямз-Хонда Брэндз-Гэч Справаздача
1987   Найджэл Мэнсэл Ўільямз-Хонда Сыльвэрстоўн Справаздача
1988   Айртан Сэна Макларэн-Хонда Справаздача
1989   Ален Прост Макларэн-Хонда Справаздача
1990   Ален Прост Фэрары Справаздача
1991   Найджэл Мэнсэл Ўільямз-Рэно Справаздача
1992   Найджэл Мэнсэл Ўільямз-Рэно Справаздача
1993   Ален Прост Ўільямз-Рэно Справаздача
1994   Дэйман Гіл Ўільямз-Рэно Справаздача
1995   Джоні Гербэрт Бэнэтан-Рэно Справаздача
1996   Жак Вільнёў Ўільямз-Рэно Справаздача
1997   Жак Вільнёў Ўільямз-Рэно Справаздача
1998   Міхаэль Шумахэр Фэрары Справаздача
1999   Дэйвід Култард Макларэн-Мэрсэдэс Справаздача
2000   Дэйвід Култард Макларэн-Мэрсэдэс Справаздача
2001   Міка Хякінэн Макларэн-Мэрсэдэс Справаздача
2002   Міхаэль Шумахэр Фэрары Справаздача
2003   Рубэнс Барыкела Фэрары Справаздача
2004   Міхаэль Шумахэр Фэрары Справаздача
2005   Хуан Паблё Мантоя Макларэн-Мэрсэдэс Справаздача
2006   Фэрнанда Алёнса Рэно Справаздача
2007   Кімі Рэйкёнэн Фэрары Справаздача
2008   Льюіс Гэмілтан Макларэн-Мэрсэдэс Справаздача
2009   Сэбастыян Фэтэль Рэд Бул-Рэно Справаздача
2010   Марк Ўэбэр Рэд Бул-Рэно Справаздача
2011   Фэрнанда Алёнса Фэрары Справаздача
2012   Марк Ўэбэр Рэд Бул-Рэно Справаздача
2013   Ніка Росбэрг Мэрсэдэс Справаздача
2014   Льюіс Гэмілтан Мэрсэдэс Справаздача
2015   Льюіс Гэмілтан Мэрсэдэс Справаздача
2016   Льюіс Гэмілтан Мэрсэдэс Справаздача
2017   Льюіс Гэмілтан Мэрсэдэс Справаздача
2018   Сэбастыян Фэтэль Фэрары Справаздача
2019   Льюіс Гэмілтан Мэрсэдэс Справаздача
2020   Льюіс Гэмілтан Мэрсэдэс Справаздача
2021   Льюіс Гэмілтан Мэрсэдэс Справаздача
2022   Карляс Сайнс Фэрары Справаздача
2023   Макс Вэрстапэн Рэд Бул-Хонда Справаздача
2024   Льюіс Гэмілтан Мэрсэдэс Справаздача
Крыніцы:[1][2]
  1. ^ British GP. ChicaneF1. Праверана 14 September 2021 г. Архіўная копія ад 14 September 2021 г.
  2. ^  Higham, Peter The Guinness Guide to International Motor Racing. — London, England: Motorbooks International, 1995. — P. 391–392. — ISBN 978-0-7603-0152-4