Мілавідзкая бітва
Мілавідзкая бітва — бітва паміж беларускімі паўстанцамі і расейскім войскам падчас народна-вызваленчага паўстаньня 1863—1864 гадоў, што адбылася 3 чэрвеня [ст. ст. 22 траўня] 1863 году пад вёскай Мілавіды (Слонімскі павет, Гарадзенская губэрня; цяпер Баранавіцкі раён, Берасьцейская вобласьць, Беларусь).
Мілавідзкая бітва | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Супернікі | |||||||||
 беларускія паўстанцы |  Расейская імпэрыя | ||||||||
Камандуючыя | |||||||||
| падпалкоўнік Аляксандар Лянкевіч | |||||||||
Колькасьць | |||||||||
| 5 паўстанскіх атрадаў | 5 рот салдатаў з 4 гарматамі | ||||||||
Страты | |||||||||
| 18 забітымі і палоннымі | 50 забітых | ||||||||
Падрыхтоўка
рэдагавацьУ сярэдзіне траўня 1863 году ў лягеры пад Мілавідамі (Слонімскі павет, цяпер Баранавіцкі раён) сканцэнтравалася некалькі паўстанцкіх атрадаў:
- Слонімскі (на чале з Ф. Юндзілам),
- Ваўкавыскі (Г. Стравінскі),
- Гарадзенскі (А. Лянкевіч),
- Наваградзкі (В. Міладоўскі),
- Пружанскі (Ф. Влодэк).
Лягер паўстанцаў знаходзіўся ў лесе каля шашы Берасьце — Бабруйск. Камандаваньне аб’яднанымі сіламі ўзяў на сябе былы падпалкоўнік царскага войска Аляксандар Лянкевіч. 21 траўня паўстанскія сілы ў мілавідзкім лягеры інспэктаваў Кастусь Каліноўскі.
Хада бітвы
рэдагавацьНа паўстанцаў царскія ўлады кінулі войскі са Слоніму і Нясьвіжу. Першай падышла калёна са Слоніму (3 роты Стараінгерманляндзкага пяхотнага палка з 4 гарматамі і коннай групай) на чале з падпалкоўнікам Булгарыным.
22 траўня (3 чэрвеня) расейскія войскі з розных бакоў атакавалі лягер. Бой працягваўся некалькі гадзін, паўстанцы вытрымалі ўсе атакі. Калі стала цямнець, царскія войскі адступілі на зыходныя пазыцыі, страціўшы 50 чалавек забітымі і параненымі. Паўстанцы панесьлі страты ў 18 чалавек. На дапамогу расейцам сьпяшалася калёна зь Нясьвіжу (2 роты Новаінгерманляндзкага палка), і назаўтра атакі аднавіліся, але паўстанцы да гэтага часу пакінулі лягер і адышлі ў розных кірунках.
Вынікі
рэдагавацьТак як поле бою засталося за паўстанцамі, яны сталіся на гэтым полі пераможцамі. Забітыя паўстанцы і царскія вайскоўцы паводле загаду Булгарына былі пахаваны на супрацьлеглых баках шашы.
Памяць
рэдагаваць- На месцы пахаваньня расейскіх жаўнераў у 1913 годзе быў усталяваны чыгунны крыж.
- У гонар паўстанцаў была пабудаваная капліца-помнік у 1933 годзе.
- У 1990 годзе ўсталяваны яшчэ адзін памятны знак — камень з мэмарыяльнай плітой і надпісам па-беларуску.
- У 1993 годзе Мілавідзкай школе прысвоена імя А. Лянкевіча, памяць пра гэтыя падзеі захоўваецца тут і ў назьве вуліцы Паўстанцаў.
- У Мілавідзкай школе маецца музэй, прысьвечаны паўстаньню Каліноўскага.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Здымкі Мілавідзкіх помнікаў на Радзіма.орг