Бірштаны
Біршта́ны (лет. Birštonas) — горад у Летуве, на правым беразе ракі Нёману. Адміністрацыйны цэнтар Бірштанскага гарадзкога раёну Ковенскага павету. Насельніцтва на 2017 год — 2422 чалавекі. Знаходзяцца за 39 км на поўдзень ад Коўна.
| Бірштаны | |||||
| лет. Birštonas | |||||
| |||||
| |||||
| Першыя згадкі: | 1382 | ||||
| Горад з: | 1529 | ||||
| Краіна: | Летува | ||||
| Павет: | Ковенскі | ||||
| Плошча: | 13 км² | ||||
| Насельніцтва (2017) | |||||
| колькасьць: | 2422 чал. | ||||
| шчыльнасьць: | 186,31 чал./км² | ||||
| Часавы пас: | UTC+2 | ||||
| летні час: | UTC+3 | ||||
| Паштовы індэкс: | LT-59009 | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 54°36′20″ пн. ш. 24°1′45″ у. д. / 54.60556° пн. ш. 24.02917° у. д.Каардынаты: 54°36′20″ пн. ш. 24°1′45″ у. д. / 54.60556° пн. ш. 24.02917° у. д. | ||||
Бірштаны на мапе Летувы   Бірштаны | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
| http://www.birstonas.lt/ | |||||
Бірштаны — даўняе мястэчка гістарычнай Ковеншчыны.
НазваРэдагаваць
Паводле францускага лінгвіста-германіста Раймонда Шмітляйна, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў, назва Бірштаны паходзіць ад германскага атрапоніму Bersten[1].
ГісторыяРэдагаваць
Першыя згадкі аб Бірштанах адносяцца да 1382 году, калі тут заснавалі паселішча крыжакі, а ў 1529 годзе паселішча атрымала гарадзкія правы і герб. Пасьля 1410 году паселішча ўвайшло ў склад Вялікага Княства Літоўскага. Тут часта спыняліся вялікія князі літоўскія пад час каралеўскіх паляваньняў у мясцовых лясах.
Паводле дакумэнту 1565 году, «Я, Мальхер Станіслававіч Шэмет, цівун гаспадарскі зямлі Жамойцкае воласьці Берштанскае…»[2]
Па падзелах Рэчы Паспалітай горад апынуўся ў Расейскай імпэрыі. У 1846 годзе тут былі адкрытыя крыніцы мінэральнай вады, з гэтага часу паселішча атрымала значнае разьвіцьцё як курортны цэнтар. Да першай сусьветнай вайны тут штогод лекавалася каля 2000 чалавек, працавалі 72 ванны, былі пабудаваныя 3 гатэлі з 200 нумароў.
Пасьля Першай сусьветнай вайны горад трапіў у склад Летувы, зрабіўшыся самым значным курортам Летувы, але пасьля Другой сусьветнай вайны ён саступіў гэты статус Друскенікам.
У 1966 годзе Бірштаны пераўтвораны з пасёлку гарадзкога тыпу ў горад.
ФэстываліРэдагаваць
У горадзе праводзяцца шматлікія фэстывалі. Адзін зь іх — гэта фэстываль джазу, акі праводзіцца кожныя два гады ў канцы сакавіка. Гэты фэстываль прываблівае тысячы аматараў джазу, ня толькі зь Летувы, а і зь іншых краінаў. Бірштанскі фэстываль джазу праводзіцца ўжо на працягу апошніх дваццаці гадоў.
Турыстычная інфармацыяРэдагаваць
Вакол Бірштанаў шмат сасновых лясоў, тут пабудаваны некалькі санаторыяў. У паўднёвай частцы гораду, каля Нёмана, ёсьць парк Вітаўта й Бірштанскі курган (або гара Вітаўта) вышынёй у 85 мэтраў. На левым беразе Нёмана ўсталяваны шлях памяці аб ахвярах сталінізму. Мясцовая мінэральная вада ўтрымлівае між іншым і магній.
Бірштаны вядомыя сваімі крыніцамі мінэральнай вады, вакол якіх пабудаваныя санаторыі. Мінэральная вада выкарыстоўваецца для лячэбных працэдураў (мінэральных басэйнаў) і г. д. У навакольлі гораду існуюць два самыя вядомыя санаторыі: Бірштаны — Тулпы і Вэрсмэ Бос, якія прапаноўваюць агульную тэрапію, водную тэрапію, мінэральныя басэйны і масаж, а таксама шмат іншых лячэбных працэдураў.
У сучасных Бірштанах шмат невялікіх гатэляў, а ў навакольлях гораду існуюць сельскія домікі для адпачынку. Недалёка ад гораду ёсьць Вітаўтаў узгорак, дзе праводзіліся паляваньня вялікіх князёў літоўскіх. Сучасныя Бірштаны — гэта буйны летувіскі курорт.