Вікіпэдыя

Баўгарская фондавая біржа

біржа ў Сафіі, заснаваная ў кастрычніку 1991 году пад назвай «Першая баўгарская фондавая біржа»

Каардынаты: 42°41′44″ пн. ш. 23°19′0″ у. д. / 42.69556° пн. ш. 23.31667° у. д. / 42.69556; 23.31667

«Баўга́рская фо́ндавая бі́ржа» («БФБ») — біржа ў Сафіі, заснаваная ў кастрычніку 1991 году пад назвай «Першая баўгарская фондавая біржа».

«Баўгарская фондавая біржа»
баўг. Българска фондова борса
Тып фондавая
Разьмяшчэньне Сафія, Баўгарыя
Заснаваная 10 кастрычніка 1991 (32 гады таму)
Уладар Міністэрства фінансаў Баўгарыі
Ключавыя асобы Асэн Ягодзін, Маню Маравэнаў[1]
Валюта баўгарскі леў
Колькасьць лістынгаў 74 (2021 год)[2]
РынКап 8,784 млрд львоў (канец 2020 г.; 5,524 млрд $)
Аб'ём 269,919 млн львоў (2020 год; 157,314 млн $)[3]
Індэксы «Сафікс», «БГБХ40», «БГ ТР40», «БГ Рэйт»
Сайт bse-sofia.bg

На 2021 год месьцілася пасярод Сафіі на вуліцы Трох вушэй, д. 6[4]. У падпарадкаваньні выканаўчага кіраўніка правацавалі аддзел ухваленага мэханізму абнародаваньня і 5 дырэкцыяў — 1) гандлю, эмітэнтаў і сяброўства, 2) інфармацыйных тэхналёгіяў, 3) карпаратыўнага разьвіцьця, 4) правамернасьці, 5) фінансава-адміністратыўная[5].

Допуск і гандаль рэдагаваць

На 2021 год на Прэміюм-сэгмэнт «Баўгарскай фондавай біржы» дапускалі прадпрыемствы, якія: 1) разьмясьцілі свае акцыі на Асноўным рынку ў Стандартным сэгмэнце, 2) праіснавалі 5 гадоў, 3) мелі вартасьць паёў звыш 5 млн львоў або 25 % паёў ва ўласнасьці малых пайшчыкаў, 4) мелі штомесячнае абарачэньне на 300 000 львоў цягам папярэдніх 6 месяцаў, 5) мелі 150 зьдзелак у сярэднім штомесяц за папярэднія 6 месяцаў, 6) былі прыбытковымі папярэднія 2 гады. У Стандартным сэгмэнце паі мусілі мець цягам папярэдніх 6 месяцаў: сярэднемесячнае абарачэньне звыш 4000 львоў і звыш 5 зьдзелак штомесяц. Выпуск аблігацыяў мела складаць прынамсі 1 млн львоў і мець тэрмін пагашэньня ад аднаго году[6]. Плата за допуск да гандлю складала 0,01 % ад балянсавай вартасьці паёў, а таксама 1000 львоў за выпуск прыватных аблігацыяў і 200 львоў за выпуск дзяржаўных. Плата за падтрыманьне паёў на рынку складала 0,01 % ад іх рынкавай вартасьці на канец кожнага месяца за папярэдні год[7]. Гандаль паямі каштаваў 0,065 % іх цаны, аблігацыямі — 0,01 %, кампэнсацыямі і правамі — 0,03 %, а паямі падчас прыватызацыі — 0,2 %[8]. Прэміюм-рынак біржы ўлучаў 7 прадпрыемстваў: «Карада» (Стражыца), «Монбат», «Першы інвэстыцыйны банк», «Сафарма», холдынг «Сырма», «Хімімпарт» і «Цэнтральны каапэратыўны банк»[9]

Індэксы рэдагаваць

На 2021 год «Баўгарская фондавая біржа» вылічала 4 індэксы: «Сафікс», «БГБХ40», «БГ ТР40» і «БГ Рэйт»[10].

  • «Сафікс» («Sofix»). Пачаў вылічацца 20 кастрычніка 2000 году ад 100 пунктаў. Складаўся зь 15 прадпрыемстваў, якія мелі прынамсі 750 пайшчыкаў і чыімі паямі гандлявалі на ўпарадкаваным рынку прынамсі 3 месяцы. Рынкавая капіталізацыя іх паёў у вольным абарачэньні мела перавышаць 10 млн львоў. Яго аснова зьмянялася кожныя 6 месяцаў на падставе найбольш гандляваных паёў, а ўлік паёў у вольным абарачэньні — кожны квартал. Найбольшая вага галіны складала 20 %, а аднаго прадпрыемства — 15 %. На 16 красавіка 2021 году вартасьць індэксу складала 514,3 пунктаў[11].
  • «БГБХ40» («BGBX40»). Стаў вылічацца з 2 студзеня 2014 году ад 100 пунктаў. Налічваў 40 прадпрыемстваў. Найбольшая вага галіны мела налічваць 25 % у складзе 4-х прадпрыемстваў, а вага аднаго прадпрыемства ў індэксе — 10 %. На 16 красавіка 2021 году яго вартасьць склала 116,57 пунктаў[12].
  • «БГ ТР30» («BG TR30»). Створаны 3 верасьня 2007 году вартасьцю ў 1000 пунктаў. Складаецца з 30 прадпрыемстваў паводле каэфіцыенту абарачэньня. Вага кожнай галіны — да 2 прадпрыемстваў. На 16 красавіка 2021 году налічваў 560,84 пунктаў[13].
  • «БГ Рэйт» («BG REIT»). Запушчаны 3 верасьня 2007 году з вартасьцю 100 пунктаў. Налічваў 7 прадпрыемстваў у галіне нерухомасьці з абмежаваньнем вагі кожнага 20 % памеру індэксу. На 16 красавіка 2021 году налічваў 144,43 пункты[14].

Удзельнікі рэдагаваць

На 2021 год рынкаўтваральнікі «Баўгарскай фондавай біржы» абавязваліся прапаноўваць куплю і продаж паёў з разьбежкай 5 % ад рынкавай расцэнкі цягам паловы гандлёвага дня ў кожны 2-і дзень месяца. Разьбежка для аблігацыяў мела складаць 1 %, вартасьць расцэнкі — ад 2500 львоў для асноўнага рынка і ад 5000 эўра для міжнароднага. Новая расцэнка мела прапаноўвацца не пазьней як празь 5 хвілінаў пасьля выкананьня папярэдняй. Таксама расцэнка дзейнічала прынамсі 90 % часу ад першага да апошняга аўкцыёну. Агулам налічвалася 6 рынкаўтваральнікаў: «АБВ Інвэстыцыі», «Бэнчмарк Фінанс», «Элана Трэйдынг», «Карол», «Першы фінансавы брокерскі дом» і «Поўдзень Маркет»[15]. Штогод сябры біржы (інвэстбанкі) выплочвалі па 2000 львоў за сяброўства і па 300 львоў за кожны аддалены гандлёвы тэрмінал[16]. Разам на біржы налічвалася 46 брокераў[17].

Мінуўшчына рэдагаваць

15 красавіка 1914 году баўгарскі цар Фэрдынанд І падпісаў Указ № 7 аб дазволе на заснаваньне «Сафійскай фондавай біржы» («СФБ»), якая ў студзені 1918 году пачала гандаль паямі 21 прадпрыемства. У лістападзе 1925 году біржа прыпыніла гандаль, які аднавіла ў верасьні 1928 году. У 1933 годзе на «СФБ» гандлявалі паямі 30 прадпрыемстваў. У 1947 годзе біржа спыніла працу[18].

10 кастрычніка 1991 году некалькі прыватных банкаў заснавалі акцыянэрнае таварыства «Першая баўгарская фондавая біржа» («ПБФБ»). 16 траўня 1995 году ў Стамбуле (Турэччына) «ПБФБ» стала адной з 12 сузаснавальніцаў «Саюзу эўразійскіх фондавых біржаў» («СЭФБ»). У ліпені 1995 году ўхвалілі Закон «Аб каштоўных паперах, фондавых біржах і інвэстыцыйных таварыствах». На яго падставе ўтварылі Камісію каштоўных папераў і фондовых біржаў (ККПФБ). У сьнежні 1995 году «ПБФБ» пераўтварылася ў «Баўгарскую фондавую біржу» («БФБ») празь зьліцьцё з 4-ма абласнымі біржамі — «Плоўдзіўскай фондавай біржай», «Чарнаморскай фондавай біржай», «Таварнай біржай Дунаю» і «Фондавай біржай Поўначы». У жніўні 1996 году заснавалі АТ «Цэнтральны дэпазытарый» для безнаяўнага разьліку каштоўнымі паперамі. У кастрычніку 1996 году гандаль на біржы прыпынілі, бо ККПФБ запатрабавала ўхваленых ёю праспэктаў ад прадпрыемстваў на біржы. У ліпені 1997 году «БФБ» перайменавалі ў «Баўгарскую фондавую біржу Сафіі» («БФБ Сафіі») ў сувязі з далучэньнем «Сафійскай фондавай біржы». Адначасна зацьвердзілі Правілы працы біржы. 21 кастрычніка 1997 году «БФБ Сафіі» аднавіла гандаль пасьля дазволу ККПФБ. На адкрыцьці прысутнічаў старшыня ўраду Баўгарыі Іван Костаў. У выніку прыватызацыі на Вольным рынку гандлявалі паямі звыш 1000 прадпрыемстваў. У студзені 1998 году на біржы разьмясьцілі 60 % паёў АТ «Элкабэл» (Бургас), якое стала 1-м прадпрыемствам на Афіцыйным рынку. У жніўні 1999 годе стварылі Аблігацыйны сэгмэнт Афіцыйнага рынку, на якім разьмясьцілі першыя карпаратыўныя аблігацыі АТ «ПроСофт». У сьнежні 1999 году Парлямэнт Баўгарыі ўхваліў Закон «Аб публічнай прапанове каштоўных папераў». У кастрычніку 2000-га запусьцілі аўтаматызаваную РГС «Плаза», заснаваную на амэрыканскай сыстэме расцэнкі «Насдак». 20 кастрычніка 2000 году «БФБ Сафіі» пачала вылічаць індэкс «Сафікс»[18].

У кастрычніку 2001-га АТ «Баўгарска-амэрыканскі крэдытны банк» разьмясьціў на біржы 1-я іпатэчныя аблігацыі. У сьнежні 2001 году «БФБ Сафіі» пераўтварыла Вольны рынак у Неафіцыйны з дазволу ККПФБ. У лютым 2003 году запусьцілі Анлайн-сыстэму заказаў кліентаў. У сакавіку 2003 году Дзяржаўную камісію каштоўных папераў перайменавалі ў Камісію фінансавага нагляду, якая стала правяраць усе нябанкаўскія фінансавыя прадпрыемствы. У ліпені 2004 году АТ «Інвэстар.БГ» стала першым прадпрыемствам, якое прайшло першаснае разьмяшчэньне акцыяў на біржы. У студзені 2005 году АТ «Баўгарская тэлекамунікацыйная кампанія» разьмясьцілі на біржы 34,78 % паёў, што зрабіла прадпрыемства найбольшым паводле вартасьці ў Баўгарыі. У лютым 2005-га запусьцілі індэкс «БГ40» зь ліку прадпрыемстваў, чыімі паямі найбольш гандлявалі папярэднія 6 месяцаў. У чэрвені 2005 году «БФБ Сафіі» стала прадаваць дыяграмы ўнутрыдзённага гандлю. У кастрычніку 2006-га зацьвердзілі Кодэкс карпаратыўнага кіраваньня для прадпрыемстваў на біржы. У студзені 2007-га запусьцілі сыстэму раскрыцьця зьвестак «Экстры». У чэрвені 2007 году «БФБ Сафіі» стала паўнапраўным сябрам Саюзу эўрапейскіх фондавых біржаў (Бэльгія). У верасьні 2007-га запусьцілі 2 індэксы — «БГ Рэйт» для прадпрыемстваў нерухомасьці і «БГ ТР30» з роўнымі долямі 30 прадпрыемстваў. 30 кастрычніка 2007 году заключылі 5-гадовае пагадненьне з АТ «Нямецкая біржа» (Франкфурт-на-Майне, зямля Гэсэн) аб укараненьні электроннай сыстэмы гандлю «Ксэтра», якую запусьцілі ў чэрвені 2008 году. У студзені 2008-га для раскрыцьця зьвестак прадпрыемстваў на біржы запусьцілі вэб-бачыну x3news.com. У красавіку 2008 году пусьцілі аналітычны дастасунак «Х3Аналіз» распрацоўкі ТАА «Балканскія паслугі»[18].

У верасьні 2010 году «БФБ Сафіі» павялічыла свой капітал з 5,8 млн львоў да 6,5 млн львоў (5,4 млн $) за кошт продажу паёў Міністэрству фінансаў Баўгарыі, якое было асноўным акцыянэрам біржы. У студзені 2011 году «БФБ Сафіі» разьмясьціла свае паі на рэгуляваным рынку біржы. У ліпені 2011 году працягласьць гандлёвага дня падоўжылі да 17:30. У сьнежні 2011 году на біржы прыватызавалі па 33 % паёў дзяржаўных АТ «Электразабесьпячэньне Баўгарыі» і «Электраразьмеркаваньне Баўгарыі». У сакавіку 2012 году рынкі біржы падзялілі на асноўны і альтэрнатыўны. У кастрычніку 2012 году на біржы прыватызавалі па 33 % паёў дзяржаўных АТ «Энэрга-Про Продажы» і «Энэрга-Про сеткі». У лістападзе 2012 году прыватазывалі па 33 % паёў АТ «ЧЭЗ Электра Баўгарыі» і «ЧЭЗ Разьмеркаваньне Баўгарыі». У траўні 2014 году «БФБ Сафіі», «Заграбская біржа» і «Македонская біржа» заключылі з Эўрапейскім банкам рэканструкцыі і разьвіцьця (Ангельшчына) грантавае пагадненьне аб распрацоўцы 3-баковай электроннай сыстэмы гандлю каштоўнымі паперамі, якую запусьцілі ў красавіку 2016 году пад назвай «Повязь ЦУЭ». У верасьні 2016 году кіраўнічае АТ «Экспат» стварыла біржава-гандляваны фонд «Сафікс Юсіт». У кастрычніку 2017-га на біржы стварылі ўпарадкаваны другасны рынак дзяржаўнага ўнутранага доўгу, у якім сярод іншых удзельнічаў Баўгарскі народны банк. У лютым 2018 году «БФБ Сафіі» набыла «Баўгарскую незалежную энэргетычную біржу» («БНЭБ») ў «Баўгарскага энэргетычнага холдынгу». У чэрвені 2018-га «БФБ Сафіі» вярнула сабе назву «Баўгарская фондавая біржа» («БФБ»). У жніўні 2018-га вытворца кураціны «Градус» правёў першаснае разьмяшчэньне акцыяў на суму 81,4 млн львоў (49,1 млн $). У сьнежні 2018 году «БФБ» атрымала дазвол Камісіі фінансавага нагляду на адкрыцьцё Рынку росту пад назвай Баўгарскі рынак паскарэньня прадпрыемстваў, дзе малыя прадпрыемствы маглі зьбіраць да 1 млн капіталу без праспэкту. У чэрвені 2019 году ўкаранілі плятформу біржавога гандлю «Т7» распрацоўкі «Нямецкай біржы»[18].

У 2020 годзе выручка «Баўгарскай фондавай біржы» вырасла да 4,236 млн львоў (2,664 $), а чысты прыбытак больш як падвоіўся да 1,008 млн львоў (633 тыс. $)[19].

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Кіраваньне (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  2. ^ Гандляваныя прылады (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  3. ^ Статыстыка (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  4. ^ Кантакт (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  5. ^ Арганізацыйная будова (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  6. ^ Умовы допуску (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  7. ^ Выплаты за допуск (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  8. ^ Выплаты за гандаль (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  9. ^ Прэміюм-рынак (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  10. ^ Індэксы (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  11. ^ Індэкс «Сафікс» (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  12. ^ Індэкс «БГБХ40» (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  13. ^ Індэкс «БГ ТР30» (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  14. ^ Індэкс «БГ Рэйт» (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  15. ^ Рынкаўтваральнікі (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  16. ^ Умовы сяброўства (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  17. ^ Сьпіс сябраў (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 16 красавіка 2021 г.
  18. ^ а б в г Гісторыя разьвіцьця (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 15 красавіка 2021 г.
  19. ^ Справаздачы (баўг.) // АТ «Баўгарская фондавая біржа», 2021 г. Праверана 15 красавіка 2021 г.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

  Гэта — накід артыкула па эканоміцы. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Баўгарская_фондавая_біржа&oldid=2324464»