Антоні Пацей (каля 1696 — 16 лютага 1749) — дзяржаўны і вайсковы дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Абозны (1715—1729) і стражнік вялікі літоўскі (1729—1748).

Антоні Пацей
Антоні Пацей
Антоні Пацей

Герб «Вага»
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся каля 1696
Памёр 16 лютага 1749
Берасьце
Род Пацеі
Бацькі Казімер Аляксандар Пацей
Ганна Тэрэза зь Летаваў
Жонка Разалія з Загароўскіх
Дзеці Людвіка Ганарата
Дзейнасьць палітык

Быў старостам ваўкавыскім, сураскім, радамышальскім і жыжмарскім.

Біяграфія

рэдагаваць

Прадстаўнік шляхецкага роду Пацеяў гербу «Вага», найстарэйшы сын Казімера Аляксандра, ваяводы віцебскага, і Ганны Тэрэзы зь Летаваў. Меў братоў Аляксандра (пам. у 1771), стражніка вялікага, і Міхала (пам. у 1787), старосту рагачоўскага.

3 чэрвеня 1721 году ва Ўсьцілугу (Уладзімерскі павет)[1] узяў шлюб з Разаліяй, дачкой валынскага кашталяна Стафана Загароўскага. У шлюбе нарадзілася дачка Людвіка Ганарата, якая ў 1740 годзе выйшла за ваяводу кіеўскага Станіслава Любамірскага.

Служыў у войску Вялікага Княства Літоўскага. 19 верасьня 1715 году атрымаў урад абознага, 4 чэрвеня 1729 году — стражніка вялікага літоўскага[1].

Быў прысутны ў Варшаве ў час студзеньскага сойму 1720 году, на восеньскім сойме таго ж году быў паслом ад Берасьцейскага ваяводзтва. Сойм 1724 году абраў яго на канфэрэнцыю з замежнымі міністрамі, а сойм 1726 году — у склад камісіі для перамоваў з прадстаўніком Швэцыі. Ад берасьцейскага сойміку быў абраны паслом на студзеньскі сойм 1733 году[1].

Пры жыцьці бацькі пісаўся ўладаром на Кадзіню (Амсьціслаўскае ваяводзтва) і Рэчыцы (Берасьцейскае ваяводзтва). Пасьля сьмерці свайго стрыя гетмана Людвіка Пацея ўспадкаваў у Берасьцейскім ваяводзтве Ражанку (фундаваў там каля 1726 году ўніяцкую царкву), Уладаву (аздобіў там касьцёл Сьвятога Людвіка) і Тэрэспаль (аднавіў там уніяцкую царкву), Орхаў у Холмскай зямлі, а таксама Піліцы і Мжыглуд у Кракаўскай зямлі. Меў у валоданьні таксама Вашкевічы ў Лідзкім павеце, Малую Ельню ў Берасьцейскім павеце (тут надаў і павялічыў фундуш уніяцкай царкве), палац у Вільні[1]. Патрапіўшы ў даўгі, прадаў берасьцейскія ўладаньні падскарбію ВКЛ Яну Юрыю Флемінгу з намерам выкупіць іх да 29 лютага 1749 году, але за 13 дзён да сканчэньня тэрміну памёр у Берасьці.

У 1730-х гадох удзельнічаў у барацьбе магнатаў за спадчыну княгіні Людвікі Караліны Радзівіл і яе нашчадкаў (Нойбурскія маёнткі). У 1733 годзе на элекцыйным сойме галасаваў за кандыдатуру караля і вялікага князя Станіслава Ляшчынскага.

На чале 8-тысячнага войска выступіў супраць Аўгуста Саса, ваяваў з расейскім войскам, якое ўмацоўвала ўладу Аўгуста Саса ў Рэчы Паспалітай. У 1735 годзе эміграваў, у 1736 годзе вярнуўся і вызнаў Аўгуста Саса[2].

Памёр 16 лютага 1749 году ў Берасьці[1].

  1. ^ а б в г д Zofia Zielińska. Antoni h. Waga Pociej (пол.)
  2. ^ Грыцкевіч А. Пацеі // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 421.

Літаратура

рэдагаваць

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць