Інстытут агульнай і неарганічнай хіміі

Інстыту́т агу́льнай і неаргані́чнай хі́міі (анг. Institute of General and Inorganic Chemistry) — дасьледчая ўстанова Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, заснаваная ў студзені 1959 году.

Інстытут агульнай і неарганічнай хіміі
рас. Институт общей и неорганической химии
Абрэвіятура	ІАНХ
Папярэднік	Інстытут хіміі
Дата ўтварэньня	1 студзеня 1959 (65 гадоў таму)
Тып	навуковая
Юрыдычны статус	дзяржаўная ўстанова
Мэта	распрацоўка спосабаў перапрацоўкі шматмінэральнай руды і стварэньне кампазыцыйных матэрыялаў
Штаб-кватэра	Першамайскі раён, вул. Сурганава, д. 9, корп. 1
Месцазнаходжаньне	Менск
Каардынаты	53°55′8″ пн. ш. 27°36′9″ у. д.
Дзейнічае ў рэгіёнах	Беларусь
Сяброўства	ДНВА «Хімічныя прадукты і тэхналёгіі»
Афіцыйныя мовы	расейская
Кіраўнік	Анатоль Кулак
Намесьніца ў навуковай працы	Людміла Аўсеенка
Намесьнік у інавацыйнай працы	Аляксандар Рацько
Навуковая сакратарка	Галіна Бондарава
Матчына кампанія	Нацыянальная акадэмія навук Беларусі
Зьвязаныя кампаніі	Досьледная база «Сьвіслач» (Пухавіцкі раён)
Колькасьць супрацоўнікаў	92 (2022 год)
Сайт	igic.bas-net.by

На 2022 год ІАНХ уваходзіў у склад Аддзяленьня хіміі і навук аб зямлі НАНБ, дзе належаў Дзяржаўнаму навукова-вытворчаму аб’яднаньню «Хімічныя прадукты і тэхналёгіі». У Інстытуце распрацоўвалі спосабы перапрацоўкі шматмінэральнай руды, стваралі новыя віды мінэральных угнаеньняў і дасьледавалі структураўтварэньне ў аргана-мінэральных і нафтавых дыспэрсіях. Сярод іншага, стваралі кампызыцыйныя матэрыялы для грамадзянскага і дарожнага будаўніцтва і нафтаперапрацоўкі, распрацоўвалі неарганічныя адсарбэнты, каталітычна актыўныя і мэмбранныя матэрыялы для ачысткі вадкага асяродзьдзя, фотакаталізатары, неарганічныя біяматэрыялы і дадаткі для аховы ад падробкі дакумэнтаў і каштоўных папераў. Урэшце распрацоўвалі неарганічныя каагулянты і палімэрныя флякулянты для ачысткі сьцёкавай вады і абязводжваньня глініста-солевай дыспэрсіі, а таксама такія хімічныя дадаткі, як плястыфікатары, гідрафабізатары, рэгулятары цьвярдзеньня бэтону і будаўнічай рашчыны, гермэтызавальныя і гідраізаляцыйныя матэрыялы. У асьпірантуру прымалі на 2 спэцыяльнасьці: 1) калёідная хіміія, 2) фізычная хімія. У дактарантуру — на спэцыяльнасьць калёідная хімія. У Інстытуце працавала 8 дасьледчых і 2 галіновыя лябараторыі. Сярод 92-х супрацоўнікаў налічвалася 69 дасьледнікаў, у тым ліку 22 кандыдаты і 5 дактароў навук.

Будова

На 2022 год Інстытут агульнай і неарганічнай хіміі ўлучаў:

• 5 аддзелаў — 1) кампазыцыйных матэрыялаў у складзе 3-х лябараторыяў: а) магнавых злучэньняў, б) аргана-мінэральных і нафтавых дыспэрсіяў, в) палімэрзьмяшчальных дыспэрсных сыстэмаў; 2) мінэральных угнаеньняў у складзе 2-х лябараторыяў: а) калійных угнаеньняў, б) комплексных угнаеньняў; 3) спэцыяльных матэрыялаў; 4) фотахіміі і электрахіміі; 4) інфармацыйна-аналітычны патэнтны;
• 3 лябараторыі — 1) адсарбэнтаў і адсарбцыйных працэсаў, 2) хіміі лакафарбавых і вяжучых матэрыялаў, 3) фізыка-хімічных дасьледаваньняў і аграхімічных выпрабаваньняў.
• 2 досьледныя дзялянкі — 1) Досьледная база «Сьвіслач» (Пухавіцкі раён) для ўзбагачэньня шматмінэральнай сыравіны, 2) абсталяваньня і матэрыялаў водаачысткі.

Паслугі

На 2022 год Інстытут агульнай і неарганічнай хіміі выпускаў:

• эпаксідныя, эпаксі-поліэтэрыя і поліэтэрныя парашковыя фарбы для ўтварэньня супрацькаразійнага і электраізаляцыйнага пакрыцьця;
• абсталяваньне ачысткі вады ад жалеза, марганцу і серавадароду, а таксама вадкага і газавага асяродзьдзя ад калёіднага і мэханічнага дамешку;
• мэмбранныя і сарбцыйна-каталітычныя матэрыялы.

Сярод іншага, Інстытут выконваў:

• выпрабаваньне і распрацоўку рэагентнай апрацоўкі вады для абаротнага астуджэньня;
• выпрабаваньне якасьці хімічных матэрыялаў і рэагентаў на аснове бітуму і бітумнай эмульсіі, нафтапрадуктаў, ПАВ і палімэраў;
• абгрунтаваньне стварэньня горна-ўзбагачальнай вытворчасьці;
• распрацоўку перапрацоўкі шматмінэральнай калійнай руды.

Мінуўшчына

19 верасьня 1958 году Савет міністраў Беларускай ССР ухваліў Пастанову № 671, паводле якой Прэзыдыюм Акадэміі навук БССР зацьвердзіў Загад № 250 аб падзеле зь 1 студзеня 1959 году Інстытуту хіміі на 2 інстытуты: 1) Інстытут агульнай і неарганічнай хіміі (ІАНХ), 2) Інстытут фізыка-арганічнай хіміі. У ліпені 1959 году ІАНХ увайшоў у склад Адзяленьне фізыка-матэматычных, хімічных і геалягічных навук АН БССР. У 1963 годзе ІАНХ перадалі Аддзяленьню хімічных навук АН БССР. У 1991 годзе ІАНХ атрымаў прэмію ўраду СССР за распрацоўку шклоэмалевага пакрыцьця сталёвых трубаправодаў. На 1996 год асноўнымі прадметамі навуковых дасьледаваньняў у Інстытуце агульнай і неарганічнай хіміі былі: сынтэз адсарбэнтаў і каталізатараў, паверхневыя зьявы і дыспэрсныя сыстэмы неарганічных матэрыялаў. У 2003 годзе ІАНХ стварыў спосаб кандыцыяваньня грануляванага хлёрстага калю для «Беларуськалію» (Салігорск). У 2005 годзе распрацавалі пораўтваральнік для бэтону на заказ «Магілёўскага камбінату сылікатных вырабаў».

Кіраўнікі

• Міхаіл Паўлючэнка (1959—1965)
• Уладзімер Камароў (1966—1993)
• Мікалай Круцько (1993—2016)
• Анатоль Кулак (зь 2016 году)

Вонкавыя спасылкі

• Навіны (рас.) // Інстытут агульнай і неарганічнай хіміі, 2022 г. Праверана 10 студзеня 2022 г.
  • Распрацоўкі (рас.)