Ян Твардоўскі
Ян Яку́б Твардо́ўскі (1 чэрвеня 1915, Варшава — 18 студзеня 2006, Варшава) — знакаміты польскі паэт, вядучы прадстаўнік сучаснай рэлігійнай лірыкі але, як ён сам казаў пра сябе, быў найперш сьвятаром каталіцкай царквы.
| Ян Твардоўскі | |
| Ян Якуб Твардоўскі | |
 Варшава, сакавік 2000 | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Імя пры нараджэньні | Jan Twardowski |
| Нарадзіўся | 1 чэрвеня 1915[1][2] Варшава, Польшча |
| Памёр | 18 студзеня 2006[3][1][4][2] (90 гадоў) Варшава, Польшча |
| Пахаваны | Пантэон вялікіх палякаў |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | паэт |
| Мова | польская мова[4] |
| Узнагароды |  |
- Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Твардоўскі.
БіяграфіяРэдагаваць
Ян Якуб Твардоўскі нарадзіўся 1 чэрвеня 1915 году ў Варшаве ў сям’і Яна Твардоўскага і Анелы Марыі Кандэрскай. Некалькімі тыднямі пазьней сям’я вымушана была перабрацца ў Расею (ішла Першая сусьветная вайна). Праз 3 гады яны вярнуліся назад у Варшаву. У 1927 годзе, па сканчэньні пачатковай школы, Ян стаў вывучаць матэматыку і прыродныя навукі ў гімназіі, якую скончыў у 1935 годзе.
У 1932 годзе Твардоўскі пачаў супрацу з гімназічнай моладзевай газэтай Kuźnia Młodych. У ёй ён займеў уласную калёнку, дзе пісаў вершы, апавяданьні, інтэрвію зь пісьменьнікамі, і г. д.
Пасьля гімназіі Ян Твардоўскі здаў экзамэны ў Варшаўскі ўніверсытэт на літаратуразнаўчае аддзяленьне. У 1937 ён выдаў сваю першую кнігу вершаў.
Падчас Другой сусьветнай вайны прымаў удзел у падпольным руху Арміі Краёвай і змагаўся ў Варшаўскім паўстаньні.
Пасьля вайны ён паступіў у сэмінарыю і пачаў вывучаць тэалёгію ў тым жа Варшаўскім універсытэце. Стаў сьвятаром у 1948. У 1959 атрымаў пасаду рэктара ў адным з варшаўскіх касьцёлаў. Друкаваўся ў папулярным польскім часопісе Tygodnik Powszechny. Атрымаў вядомасьць у 1960 апасьля выданьня першага зборніка паэзіі Znak ufności. У 1980 атрымаў узнагароду імя Робэрта Грэйвза ад ПЭН клюбу, у 1996 Ордэн Усьмешкі, у 2000 прэмію IKAR, і ў 2001 прэмію TOTUS, вядомую як 'каталіцкі Нобэль'.
Ян Твардоўскі памёр 18 студзеня 2006 году ў Варшаве.
ТворчасьцьРэдагаваць
Твардоўскі пісаў кароткія, простыя вершы, гумарыстычныя, часам з прастамоўнымі словамі і выразамі. Яго творчасьць аб’ядноўвае тонкія назіраньні за навакольлем і філязофскія рэфлексіі.
За сваю дзейнасьць Твардоўскі атрымаў вялікую колькасьць узнагарод.
Асобныя вершы на беларускую мову пераклала Хрысьціна Лялько[5].
БібліяграфіяРэдагаваць
- Wiersze (1959);
- Znaki ufności (1970);
- Zeszyt w kratkę (1973);
- Poezje wybrane (1979);
- Niebieskie okulary (1980);
- Rachunek dla dorosłego (1982);
- Który stwarzasz jagody (1984, 1988);
- Na osiołku (1986);
- Nie przyszedłem pana nawracać (1986);
- Sumienie ruszyło (1989, 1990);
- Tak ludzka (1990);
- Stukam do nieba (1990);
- Nie bój się kochać (1991);
- Niecodziennik (1991);
- Nie martw się (1992);
- Tyle jeszcze nadziei (1993);
- Krzyżyk na drogę (1993);
- «Разам з Табою» (2012) зборнік вершаў перакладзены па-беларуску.
КрыніцыРэдагаваць
- ^ а б Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Бэрлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #119156830 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ^ а б Польскі біяграфічны інтэрнэт-слоўнік
- ^ https://web.archive.org/web/20070929102829/http://www.warsawvoice.pl/view/10542/
- ^ а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: плятформа адкрытых зьвестак — 2011.
- ^ Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.
Вонкавыя спасылкіРэдагаваць
- Абраныя вершы(недаступная спасылка)
 |
Гэта — накід артыкула пра пісьменьніка альбо пісьменьніцу. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |