Цені (п’еса)
«Цені» — драма беларускага драматурга Францішка Аляхновіча, пастаўленая ў 1919 годзе і апублікаваная асобным выданьнем у 1920 годзе[1]. Гэты твор зьяўляецца своеасаблівым працягам праблем, узьнятых у драме «Страхі жыцьця»[2].
Цені | |
Аўтар | Францішак Аляхновіч |
---|---|
Дата прэм’еры | 1919 |
Жанр | драма |
Сюжэт рэдагаваць
Галоўны герой п'есы — бацька сямейства Сьцяпан, чыі ўзвышаныя парываньні і прага творчасьці пераўтвараюцца ў сваю супрацьлегласьць, у эгаістычныя памкненьні. Яго 18-гадовы сын Міхась ня думае пра нейкі працоўны занятак, а, зачыніўшыся ў пакоі, марыць пра падарожжы па Млечным шляху. У доме зьяўляецца загадкавая прыгажуня Матыльда. Заблытаныя адносіны мужчынскай паловы сям'і з Матыльдай прысьпешваюць сьмерць жонкі Сьцяпана Марыі. Міхась застрэльваецца. Усе гэтыя падзеі завяршаюцца канчатковай стратай адчуваньня рэальнасьці ў Сьцяпана, у выніку чаго ён сустракаецца з сваім ценем.
Аналіз рэдагаваць
Доктар філялягічных навук Валеры Марціновіч адзначае:
Трагедыя ж Сьцяпана пачынаецца тады, калі ён добра ўсьвядоміў, што ў сьвеце, дзе ўсё перавернута, сподні, адваротны бок і ёсьць сапраўдная сутнасьць, норма існаваньня. За ілюзорнай абалонкай рэчаіснасьці герою адкрылася яе сапраўднае аблічча.[3]
Максім Гарэцкі выводзіў задуму п'есы наступным чынам:
Галоўная думка драмы, ня зусім ясна і даступна выказаная і нямаючая пеўнага адзінства ў сваім зьясьненьні, заключаецца, подлуг актавых прадмоў, вось у чым: людзі — ніштожныя капашлівыя чарвякі, мізэрныя мімаходныя цені, жыцьцё іх — мамэнцік Вечнасьці; аднак, надароныя веснавымі, поэтычнымі парываньнямі, яны часам лезуць у спрэчку з гэнай Вечнасьцю, хочуць здабыць яе тайны, — і ў тым краса і змысл іх істнаваньня[4].
Бібліяграфія рэдагаваць
|
Крытыка, рэцэнзіі рэдагаваць
|
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Аляхновіч Францішак // Беларускія пісьменнікі: 1917—1990 / Аляксей Гардзіцкі. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — ISBN 5-340-00709-X
- ^ Максімовіч, В. А. «Новая драма» Францішка Аляхновіча // Беларуская літаратура пршай трэці XX стагоддзя / В. А. Максімовіч. — Мн.: Бел. навук, 2006. — С. 314. — 424 с. — 2000 ас. — ISBN 985-08-0683-4
- ^ Максімовіч, В. А. «Новая драма» Францішка Аляхновіча // Беларуская літаратура пршай трэці XX стагоддзя / В. А. Максімовіч. — Мн.: Бел. навук, 2006. — С. 316. — 424 с. — 2000 ас. — ISBN 985-08-0683-4
- ^ Гарэцкі, М. Цені // Гісторыя беларускае літэратуры. — Выданьне другое (папраўленае). — Вільня: Віленскае выдавецтва Б. Клецкіна, 1921. — С. 198.