Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа (Высокае)

Помнік гісторыі
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Краіна	Беларусь
Места	Высокае
Каардынаты	52°22′01.38″ пн. ш. 23°22′47.29″ у. д.
Канфэсія	Беларускі экзархат
Эпархія	Берасьцейская і Кобрынская япархія
Архітэктурны стыль	псэўдарускі стыль[d]
Аўтар праекту	Мікалай Чагін[d]
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа на мапе Беларусі Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа на Вікісховішчы

Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа — помнік гісторыі другой паловы XIX стагодзьдзя (мураўёўка) у Высокім. Знаходзіцца ў цэнтры места, на гістарычнай Царкоўнай вуліцы. Дзее. Твор архітэктуры расейскай эклектыкі. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя

Царква, да 1900 г.

Мураваную царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы) у Высокім збудавалі ў 1869 годзе на месцы драўлянай царквы 1840 году. Праект царквы распрацаваў расейскі архітэктар Мікалай Чагін, а зацьвердзіў 23 жніўня 1864 году асабіста Мураўёў-вешальнік. Сродкі на будаваньне расейскія ўлады адабралі ва ўдзельнікаў нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў.

Архітэктура

Прыклад эклектычнай царкоўнай архітэктуры Расейскай імпэрыі. У аснове прасторавай кампазыцыі кубападобны цэнтрычны аб’ём, шатровы дах якога завяршаецца пяцьцю купаламі-цыбулінамі. З бакоў асноўнага аб’ёму далучаюцца прастакутныя прыдзелы пад 2-схільнымі дахамі, з фронту — прастакутны прытвор, завершаны шатровай званіцай, з тыльнага фасаду — паўкруглая апсыда. Роўніцы фасадаў аздабляюцца лапаткамі, аркатурай, прафіляванымі карнізамі, падзяляюцца аркавымі аконнымі праёмамі ў ліштвах.

Дэкаратыўна-кампазыцыйны акцэнт унутранай прасторы — 2-ярусны 5-часткавы іканастас (праект Чагіна) у аркавым прасьвеце апсыды. Над сяродкрыжжам шатровае скляпеньне. У літургічным начыньні інтэр’еру захоўваюцца абразы XVI — XVIII ст. «Маці Божая Адзігітрыя» (у драўлянай шаце), «Маці Божая Адзігітрыя» (у мэталічным абкладзе), «Цуд Архістраціга Міхала» і «Тройца» (XIX ст.).

Галерэя

• Гістарычныя здымкі
• 
  1915—1918 гг.
• 
  1917 г.
• 
  1927 г.
• 
  2 жніўня 1933 г.

• 
  2 жніўня 1933 г.
• 
  1934 г.
• 
  1934 г.
• 
  1930-я гг.

Літаратура

• Кулагін А. Праваслаўныя храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік. — Менск: Беларуская Энцыкляпэдыя, 2007.— 653 с.: іл. ISBN 978-985-11-0389-4.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  113Г000339

• Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа у Высокім, Radzima.org