Томас Эдўард Лоўрэнс

брытанскі археоляг, вайсковец, дыплямат

Томас Эдўард Лоўрэнс, больш вядомы як Т. Э. Лоўрэнс, альбо Палкоўнік Лоўрэнс, альбо Лоўрэнс Арабійскі (па-ангельску: Thomas Edward Lawrence, Lawrence of Arabia; 16 жніўня 1888, вёска Трэмадаг — 19 траўня 1935, лягер Бовінгтан, Дорсэт) — брытанскі афіцэр і пісьменьнік, які адыграў вялікую ролю ў Вялікім арабскім паўстаньні 1916—1918 гадоў. Лоўрэнс лічыцца ваенным героем як у Вялікабрытаніі, гэтак і ў шэрагу арабскіх краін Блізкага Ўсходу.

Томас Эдўард Лоўрэнс
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 16 жніўня 1888(1888-08-16)[1][2][3][…]
Памёр 19 траўня 1935(1935-05-19)[1][5][2][…] (46 гадоў)
Пахаваны
  • Царква Сьвятога Мікалая[d][6]
Бацькі Томас Чэпман[d][7]
Сара Джунэр[d][7]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці антраполяг, археоляг, аўтабіёграф, пісьменьнік, афіцэр, сцэнарыст, перакладнік, замказнавец, шпіён, дыплямат, лётчык, вайсковец, падарожнік вакол сьвету
Гады творчасьці з 1914
Мова француская мова, ангельская мова[8] і арабская мова
Узнагароды
ордэн „За выдатныя заслугі“ Ваенны крыж 1914—1918 рокаў кавалер ордэна Ганаровага Легіёну кавалер ордэна Лазні

Біяграфія

рэдагаваць

Нарадзіўся па-за шлюбам у жніўні 1888 году ў сям’і Сары Джунэр, гувэрнанткі, і сэра Томаса Чэпмана, 7-га барона, ангельска-ірляндзкага шляхціча. Каб сужыцца з Джунэр, Чэпман пакінуў жонку і сям’ю ў Ірляндыі. Яны называлі сябе містэр і місіс Лоўрэнс, выкарыстоўваючы прозьвішча верагоднага бацькі Сары. У 1896 годзе Лоўрэнсы пераехалі ў Оксфард, дзе Томас навучаўся ў сярэдняй школе, а затым вывучаў гісторыю ў каледжы Ісуса ў Оксфардзе з 1907 па 1910 гады. У пэрыяд з 1910 па 1914 гады ён працаваў археолягам у Брытанскім музэі, галоўным чынам у Каркемішы, што на той час месьцілася ў Асманскай Сырыі.

Неўзабаве пасьля пачатку вайны ў 1914 годзе ён пайшоў добраахвотнікам у брытанскае войска і працаваў у Арабскім бюро, створаным у 1916 годзе ў Эгіпце. У 1916 годзе ён падарожнічаў у Мэсапатамію і Арабію зь місіямі выведкі і хутка ўключыўся ў арабскае паўстаньне ў якасьці сувязнога з арабскімі сіламі разам зь іншымі брытанскімі афіцэрамі, падтрымліваючы вайну за незалежнасьць арабскага каралеўства Гіджаз ад Асманскае імпэрыі. Ён цесна супрацоўнічаў з эмірам Фэйсалам, лідэрам паўстаньня, і ўдзельнічаў, часам у якасьці кіраўніка, у ваенных дзеяньнях супраць асманскіх узброеных сілаў, што скончылася захопам Дамаску ў кастрычніку 1918 году.

Па сканчэньні вайны Лоўрэнс далучыўся да брытанскага міністэрства замежных справаў, працуючы з брытанскім урадам і з Фэйсалам. У 1922 годзе ён адышоў ад грамадзкага жыцьця і да 1935 году служыў вайскоўцам, у асноўным у Каралеўскіх вайскова-паветраных сілах. У гэты час ён апублікаваў у 1926 годзе сваю самую вядомую працу «Сем слупоў мудрасьці», аўтабіяграфічны аповяд пра ягоны ўдзел у паўстаньні арабаў. У 1935 годзе Лоўрэнс быў сьмяротна паранены ў аварыі на матацыкле ў Дорсэце.

  1. ^ а б Weintraub S. T.E. Lawrence // Encyclopædia Britannica (анг.)
  2. ^ а б Lundy D. R. Lt.-Col. Thomas Edward Lawrence // The Peerage (анг.)
  3. ^ Thomas Edward Lawrence // Catalogue of the Library of the Pontifical University of the Holy Cross
  4. ^ Lawrence rarity sells for £18,000 (анг.) // BBC News Online — 2001.
  5. ^ T. E. (Thomas Edward) Lawrence // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
  6. ^ http://www.stnicholasmoreton.org.uk/about/4579459938
  7. ^ а б Lundy D. R. The Peerage (анг.)
  8. ^ Lawrence, Thomas Edward // CONOR.SI

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць