Свантэ Пааба

Свантэ Пааба
	Свантэ Пааба
	па-швэдзку: Svante Pääbo
Дата нараджэньня	20 красавіка 1955 (69 гадоў)
Месца нараджэньня	Оскар[d], Стакгольм;
Месца вучобы	Упсальскі ўнівэрсытэт;
Занятак	генэтык, біёляг, эвалюцыяніст
Навуковая сфэра	палеагенетыка[d], эвалюцыйная антрапалогія[d], генетыка чалавечай эвалюцыі[d], генэтыка, эвалюцыйная біялёгія[d] і evolutionary genetics[d]
Месца працы	Мюнхэнскі ўнівэрсытэт Людвіга-Максіміляна; Інстытут эвалюцыйнай антрапалогіі таварыства Макса Планка[d]; Okinawa Institute of Science and Technology[d];
Сябра ў	Саксонская акадэмія навук[d], Нямецкая акадэмія навук Леапальдына[d], Швэдзкая каралеўская акадэмія навук, Нацыянальная акадэмія навук ЗША, BBAW[d], Француская акадэмія навук, Швэдзкая каралеўская акадэмія інжынэрных навук[d], Амэрыканская акадэмія мастацтваў і навук[d], Эўрапейская акадэмія і Лёнданскае каралеўскае таварыства
Навуковая ступень	доктар філязофіі
Бацька	Сунэ Бергстрэм[d]
Маці	Карын Пяэба[d]
Узнагароды	прэмія імя Лейбніца[d] (1992) ганаровы доктар Цюрыскага ўнівэрсытэту[d] (1994) Max Delbrück Medal[d] (1998) медаль Каруса[d] (1999) ганаровы доктар Хельсінкскага ўніверсітэта[d] (2000) прэмія Эрнста Шэрынга[d] (2003) Leipziger Science Award[d] (2003) Louis-Jeantet Prize for Medicine[d] (2005) honorary doctor of Royal Institute of Technology[d] (2008) прэмія Кістлера[d] (2009) ганаровы доктар Каралінскага інстытута[d] (25 траўня 2012) Gruber Prize in Genetics[d] (2013) Sven Berggren prize[d] (2013) Вялікі залаты мэдаль імя Ламаносава[d] (2014) Keio Medical Science Prize[d] (2016) Breakthrough Prize in Life Sciences[d] (2016) замежны сябра Лёнданскага каралеўскага таварыства[d] (2016) прэмія Дэна Дэвіда[d] (2017) Японская прэмія[d] (2020) прэмія Нірэнбэрга[d] (2018) прэмія Ньюкамба Кліўлэнда[d] (2010) прэмія Мэсры[d] (2021)
Сайт	eva.mpg.de/genetics/staf…
	Свантэ Пааба ў Вікісховішчы

Сва́нтэ Па́аба (па-швэдзку: Svante Pääbo; нар. 20 красавіка 1955 году) — швэдзкі генэтык, які спэцыялізуецца ў галіне эвалюцыйнай генэтыкі. Як адзін з заснавальнікаў палеогенэтыкі, ён працаваў над нэандэртальскім геномам^[8]^[9]. Навуковец быў прызначаны дырэктарам катэдры генэтыкі ў Інстытуце эвалюцыйнай антрапалёгіі імя Макса Плянка ў Ляйпцыгу ў 1997 годзе^[10]. Таксама ёсьць прафэсарам Інстытута навукі і тэхналёгіі Акінавы ў Японіі^[11]. У 2022 годзе ён быў узнагароджаны Нобэлеўскай прэміяй у галіне фізыялёгіі і мэдыцыне за свае адкрыцьці, якія тычацца геномаў вымерлых гамінінаў і чалавечай эвалюцыі^[12]^[13]^[14].

Крыніцы

^ Svante Pääbo // Munzinger Personen (ням.)
^ ^а ^б Pääbo, Svante Erik // Sveriges befolkning 1980 (шв.) — Sveriges Släktforskarförbund, 2004. — ISBN 91-87676-37-0
^ ^а ^б ^в Pääbo, Svante // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
^ https://www.ae-info.org/ae/User/Pääbo_Svante
^ Fellows Directory (брыт. анг.)
^ ^а ^б Sleeping with the Enemy (анг.) — 2011.
^ (not translated to en-gb) Svante Pääbo: ‘It’s maybe time to rethink our idea of Neanderthals’ (брыт. анг.) // The Guardian — Britain: (untranslated), 2023. — 107899 экз. — ISSN 0261-3077
^ Kolbert, Elizabeth. «Sleeping with the Enemy: What happened between the Neanderthals and us?». The New Yorker. No. 15 & 22 August 2011. — С. 64—75.
^ Pääbo, Svante (2014). «Neanderthal Man: In Search of Lost Genomes». Basic Books. — ISBN 978-0-465-02083-6.
^ Gitschier, J. (2008). «Imagine: An Interview with Svante Pääbo». PLOS Genetics. PLOS. 4 (3): e1000035. doi:10.1371/journal.pgen.1000035. PMC 2274957. PMID 18369454.
^ «Svante Pääbo». OIST Groups.
^ «Press release: The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2022». The Nobel Prize.
^ «Стала вядома імя нобелеўскага лаўрэата ў галіне фізіялогіі і медыцыны». Наша Ніва.
^ Grover, Natalie; Pollard, Niklas; Ahlander, Johan (3 October 2022). «Swedish geneticist wins Nobel medicine prize for decoding ancient DNA». Reuters.

Вонкавыя спасылкі

Профіль на бачыне Нобэлеўскага камітэту.

[_e9bcfaaff1b940e1-1] Svante Pääbo // Munzinger Personen (ням.)

[_00437a71c524037b-2] а ^б Pääbo, Svante Erik // Sveriges befolkning 1980 (шв.) — Sveriges Släktforskarförbund, 2004. — ISBN 91-87676-37-0

[_98f55c74d46eac85-3] а ^б ^в Pääbo, Svante // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі

[_4d31a86ad501a8cb-4] ttps://www.ae-info.org/ae/User/Pääbo_Svante

[_756e231cacd6b899-5] Fellows Directory (брыт. анг.)

[_51601563e444ba72-6] а ^б Sleeping with the Enemy (анг.) — 2011.

[_34edc362bd10c5b4-7] (not translated to en-gb) Svante Pääbo: ‘It’s maybe time to rethink our idea of Neanderthals’ (брыт. анг.) // The Guardian — Britain: (untranslated), 2023. — 107899 экз. — ISSN 0261-3077

[8] Kolbert, Elizabeth. «Sleeping with the Enemy: What happened between the Neanderthals and us?». The New Yorker. No. 15 & 22 August 2011. — С. 64—75.

[9] Pääbo, Svante (2014). «Neanderthal Man: In Search of Lost Genomes». Basic Books. — ISBN 978-0-465-02083-6.

[10] Gitschier, J. (2008). «Imagine: An Interview with Svante Pääbo». PLOS Genetics. PLOS. 4 (3): e1000035. doi:10.1371/journal.pgen.1000035. PMC 2274957. PMID 18369454.

[11] «Svante Pääbo». OIST Groups.

[12] «Press release: The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2022». The Nobel Prize.

[13] «Стала вядома імя нобелеўскага лаўрэата ў галіне фізіялогіі і медыцыны». Наша Ніва.

[14] Grover, Natalie; Pollard, Niklas; Ahlander, Johan (3 October 2022). «Swedish geneticist wins Nobel medicine prize for decoding ancient DNA». Reuters.

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Свантэ Пааба
па-швэдзку: Svante Pääbo

Дата нараджэньня	20 красавіка 1955(1955-04-20)^[1]^[2] (69 гадоў)
Месца нараджэньня	Оскар^[d], Стакгольм^[2]
Месца вучобы	Упсальскі ўнівэрсытэт
Занятак	генэтык, біёляг, эвалюцыяніст
Навуковая сфэра	палеагенетыка^[d], эвалюцыйная антрапалогія^[d]^[3], генетыка чалавечай эвалюцыі^[d], генэтыка, эвалюцыйная біялёгія^[d]^[3] і evolutionary genetics^[d]^[3]
Месца працы	Мюнхэнскі ўнівэрсытэт Людвіга-Максіміляна Інстытут эвалюцыйнай антрапалогіі таварыства Макса Планка^[d] Okinawa Institute of Science and Technology^[d]
Сябра ў	Саксонская акадэмія навук^[d], Нямецкая акадэмія навук Леапальдына^[d], Швэдзкая каралеўская акадэмія навук, Нацыянальная акадэмія навук ЗША, BBAW^[d], Француская акадэмія навук, Швэдзкая каралеўская акадэмія інжынэрных навук^[d], Амэрыканская акадэмія мастацтваў і навук^[d], Эўрапейская акадэмія^[4] і Лёнданскае каралеўскае таварыства^[5]
Навуковая ступень	доктар філязофіі
Бацька	Сунэ Бергстрэм^[d]^[6]^[7]
Маці	Карын Пяэба^[d]^[6]
Узнагароды	прэмія імя Лейбніца^[d] (1992) ганаровы доктар Цюрыскага ўнівэрсытэту^[d] (1994) Max Delbrück Medal^[d] (1998) медаль Каруса^[d] (1999) ганаровы доктар Хельсінкскага ўніверсітэта^[d] (2000) прэмія Эрнста Шэрынга^[d] (2003) Leipziger Science Award^[d] (2003) Louis-Jeantet Prize for Medicine^[d] (2005) honorary doctor of Royal Institute of Technology^[d] (2008) прэмія Кістлера^[d] (2009) ганаровы доктар Каралінскага інстытута^[d] (25 траўня 2012) Gruber Prize in Genetics^[d] (2013) Sven Berggren prize^[d] (2013) Вялікі залаты мэдаль імя Ламаносава^[d] (2014) Keio Medical Science Prize^[d] (2016) Breakthrough Prize in Life Sciences^[d] (2016) замежны сябра Лёнданскага каралеўскага таварыства^[d] (2016) прэмія Дэна Дэвіда^[d] (2017) Японская прэмія^[d] (2020) прэмія Нірэнбэрга^[d] (2018) прэмія Ньюкамба Кліўлэнда^[d] (2010) прэмія Мэсры^[d] (2021)
Сайт	eva.mpg.de/genetics/staf…
Свантэ Пааба ў Вікісховішчы