Княства

Кня́ства — феадальнае дзяржаўнае ўтварэньне, тэрыторыя ўладаньняў князя, найбольш тыповае для пэрыяду феадальнай раздробненасьці.

Гісторыя

Ва Ўсходняй Эўропе першыя княствы ўзьніклі не пазьней за X стагодзьдзе (гл. Полацкая й Кіеўская дзяржавы). У XІІ стагодзьдзі з Кіеўскай дзяржавы вылучыўся шэраг зямель-княстваў, якія ў сваю чаргу драбніліся на воласьці-княствы паміж прадстаўнікамі княжацкага роду Рурыкавічаў, яго асобных галін (гл. Удзельнае княства). У раннавеадальны пэрыяд паняцьце «княства» не ўжывалася, крыніцы фіксуюць толькі «землі» і «воласьці». Называліся княствы па стольных гарадах — Смаленская зямля, Чарнігаўская зямля, Разанская зямля, Суздальская зямля й інш. У позьнесярэднявечны пэрыяд найбуйнейшыя княствы зваліся «вялікімі» (Вялікае Княства Літоўскае).

У Заходняй Эўропе таксама былі княствы (ням.: Fürstentum, фр.: Prіncіpauté і інш.) з часоў феадальнай раздробненасьці, у Нямеччыне так званыя тэрытарыяльныя княствы існавалі да яе аб’яднаньня й утварэньня Нямецкай імпэрыі (1871 г.). Некаторыя княствы захаваліся да найноўшага часу (Ліхтэнштайн, Манака, Сэборга).

У рэгіёне Пэрскага заліва арабскія княствы (эміраты) захаваліся да цяперашняга часу. У Індыі туземныя княствы існавалі да 1950 году.

Літаратура

• Кня́ства // Беларусь: энцыкл. даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш. — Мінск: БелЭн, 1995.— 799 с. ISBN 985-11-0026-9. С. 393
• Горский Антон. Средневековая Русь. О чем говорят источники. — Москва: Ломоносовъ, 2016. (рас.)