Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Індура)

рыма-каталіцкі касьцёл у Індуры (Беларусь)
Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Краіна Беларусь
Вёска Індура
Каардынаты 53°27′31.11″ пн. ш. 23°53′15.31″ у. д. / 53.4586417° пн. ш. 23.8875861° у. д. / 53.4586417; 23.8875861Каардынаты: 53°27′31.11″ пн. ш. 23°53′15.31″ у. д. / 53.4586417° пн. ш. 23.8875861° у. д. / 53.4586417; 23.8875861
Канфэсія Каталіцкая царква
Эпархія Гарадзенская дыяцэзія 
Архітэктурны стыль нэабарока[d] і нэаклясыцызм
Аўтар праекту Вільгельм Срока[d]
Заснавальнік Ян Давойна[d]
Дата заснаваньня 1522
Статус Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы на мапе Беларусі
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы на Вікісховішчы

Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы — помнік архітэктуры пачатку XIX стагодзьдзя ў Індуры. Знаходзіцца ў паўднёва-заходняй частцы колішняга мястэчка, на гістарычнай Ваўкавыскай вуліцы[a]. Дзее. Твор архітэктуры ампіру і нэабарока. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя

рэдагаваць
 
Каля касьцёла, 1940 г.

Вялікае Княства Літоўскае

рэдагаваць

Першы драўляны касьцёл ў Індуры фундаваў у 1522 годзе маршалак Ян Давойна

Пад уладай Расейскай імпэрыі

рэдагаваць

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Індура апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць.

У 1815 годзе замест драўлянага збудавалі новы мураваны касьцёл. У 1900 годзе сьцены касьцёла размалявалі велічнымі фрэскамі. У 1901—1904 гадох праводзілася рэканструкцыя касьцёла: да паўночнага і паўднёвага фасадаў прыбудавалі вежы, з усходняга боку зрабілі прыбудову, якая ўлучае трансэпт, апсыду і закрысьціі.

Найноўшы час

рэдагаваць

За савецкім часам касьцёл не зачыняўся.

Архітэктура

рэдагаваць
 
Фрэска «Апошняя Вячэра», сярэдзіна XIX ст.

Помнік архітэктуры ампіру і нэабарока. Складаецца з 3-нэфавага асноўнага аб’ёму зь нізкім 2-схільным дахам, шырокага трансэпту, маленькай паўцыркульнай апсыды з бакавымі прыбудовамі і дзьвюх рознавялікіх вежаў. Яны завяршаюцца фігурнымі купаламі з шатровымі ліхтарамі. Асноўны аб’ём захаваў плястычнае афармленьне пачатку XІX ст. Галоўны фасад з магутным 4-калённым портыкам з атыкам і вялікім паўцыркульным праёмам. Сьцены ўсім пэрымэтрам апярэзваюцца дарычным антаблемэнтам і падзяляюцца пілястрамі. Вокны паўцыркульныя, вялікія, у тонкіх прафіляваных ліштвах, у аркавых нішах фасада стаяць драўляныя фігуры сьвятых.

Унутраная прастора мае выцягнутую падоўжнай восьсю крыжападобную ў пляне кампазыцыю. Скляпеньні ў асноўным аб’ёме крыжовыя, у трансэпце столь роўная. Сьцены падзяляюццца пілястрамі. У апсыдзе і каля ўсходняй сьцяны трансэпту стаяць тры алтары (цёмнае дрэва з пазалочанымі элемэнтамі), выкананыя ў стылі позьняга клясыцызму. Галоўны алтар, створаны на аснове 2-калённага карынцкага портыка, зьмяшчае барэльефную выяву Найсьвяцейшай Тройцы, у франтоне — разьбяная выява Ўсябачнага Вока. Пры сьценах прэзьбітэрыюму стаяць разьбяныя фігуры Сьвятога Пятра (налева) і Сьвятога Паўла, у кутах прэзьбітэрыюму стаяць фігуры Сьвятога Францішка (налева) і Сьвятога Антонія. Левы бакавы алтар зьмяшчае абраз Індурскай Божай Маці, у другім ярусе — абраз Сьвятога Казімера. Правы алтар зьмяшчае абраз «Цуд Сьвятога Станіслава», у другім ярусе — абраз Сьвятога Юрыя. Амбон, разьмешчаны на левай ад алтара апоры, аздабляецца выявамі Пана Езуса і Апосталаў. Сьцены касьцёла аздабляюцца фрэскамі: на левай сьцяне прэзьбітэрыюму — «Сьвяты Францішак здымае з Крыжа Пана Езуса», на правай — «Спыненьне буры» (Езус і рыбакі ў лодцы), у левым крыле трансэпта — «Апошняя Вячэра», у правым — «Зьвеставаньне». На столі над цэнтральнай жырандольлю выявы чатырох эвангелістаў. Над прытворам месьцяцца арганныя хоры, дзе стаіць барокавы арган з папярэдняга касьцёла.

Касьцёльны пляц атачаецца бутавай агароджай з брамамі, улучае 1-павярховую плябанію, капліцу-грот (канец XX ст.), драўляную скуптуру, парк[1].

  1. ^ Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Рагачоўскага, 60А
  1. ^ Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 162.

Літаратура

рэдагаваць
  • Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
  • Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць
  Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  413Г000178