Антуан Лявуазье
Антуан-Ляран дэ Лявуазье (па-француску: Antoine-Laurent de Lavoisier) — францускі навуковец, адзін з заснавальнікаў сучаснай хіміі. Чалец Францускай акадэміі навук (ад 1768 году).
Антуан Лявуазье | |
Antoine-Laurent de Lavoisier | |
Дата нараджэньня | 26 жніўня 1743[1][2][3][…] |
---|---|
Месца нараджэньня | |
Дата сьмерці | 8 траўня 1794[1][2][6][…] (50 гадоў) |
Месца сьмерці | |
Прычына сьмерці | абезгалоўліваньне[d][7] |
Месца пахаваньня | |
Месца вучобы | |
Занятак | хімік, эканаміст, біёляг, фізык, акадэмік, адвакат, астраном, пісьменьнік, адміністратар |
Навуковая сфэра | біялёгія, хімія |
Месца працы | |
Вядомы як | стваральнік закону захаваньня масы |
Сябра ў | Лёнданскае каралеўскае таварыства[8], Парыскае філяматычнае таварыства[d], Француская акадэмія навук[9], Paris Bar Association[d], Амэрыканскае філязофскае таварыства[d][10] і Нацыянальная акадэмія навук Італіі[d] |
Бацька | Jean-Antoine de Lavoisier[d][11] |
Маці | Emilie Punctis[d][11] |
Узнагароды | |
Подпіс | |
Экспэрымэнтальна даказаў, што паветра ёсьць ня проста цела, як лічылася ў той час, а сумесь розных па ўласьцівасьцях газаў. Прапанаваў назву «кісларод» і растлумачыў ягоную ролю ў працэсах абпалу, гарэньня, дыханьня. Прывёў вызначэньне хімічнага элемэнту, усталяваў хімічны склад вады, аксідаў азоту, шматлікіх мінэралаў. Даказаў закон захаваньня масы рэчыва. Склаў першую табліцу простых рэчываў. Антуан, акрамя таго, зьяўляецца адным з заснавальнікаў тэрмахіміі. У 1789 годзе Лявуазье апублікаваў падручнік «Элемэнтарны курс хіміі», цалкам заснаваны на кіслароднай тэорыі гарэньня і новай намэнклятуры, які стаў першым падручнікам новай хіміі.
Лявуазье быў катаваны праз атрубаньне галавы на гільятыне ў пэрыяд францускай рэвалюцыі па абвінавачваньні ва ўдзеле «ў змове з ворагамі Францыі супраць францускага народу, які меў мэтай выкрасьці ў нацыі велізарныя сумы, неабходныя для вайны з дэспатамі». У 1796 годзе Лявуазье быў пасьмяротна рэабілітаваны.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б в Созонов С. Лавуазье, Антуан-Лоран (рас.) // Энциклопедический словарь — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVII. — С. 218—223.
- ^ а б Antoine Laurent Lavoisier // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
- ^ Antoine Lavoisier // Store norske leksikon (бук.) — 1978. — ISSN 2464-1480
- ^ Лавуазье Антуан Лоран // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ^ Brock W. H. The fontana history of chemistry (анг.) — 1992. — ISBN 0-00-686173-3
- ^ Antoine Laurent Lavoisier // Gran Enciclopèdia Catalana (кат.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ^ https://www.britannica.com/biography/Antoine-Lavoisier
- ^ https://catalogues.royalsociety.org/CalmView/Record.aspx?src=CalmView.Persons&id=NA8248&pos=1
- ^ https://www.academie-sciences.fr/fr/Liste-des-membres-depuis-la-creation-de-l-Academie-des-sciences/les-membres-du-passe-dont-le-nom-commence-par-l.html
- ^ NNDB (анг.) — 2002.
- ^ а б Pas L. v. Genealogics (анг.) — 2003.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Працы Антуана Лявуазье на праекце «Гутэнбэрг» (анг.)
- Бібліяграфія (анг.)