Адам Більдзюкевіч
Адам Язэпавіч Більдзюкевіч (пс. А. Саюзнік, А. Незалежнік, «А. Б.» і «Б. А.»; 1895, мяст. Радашкавічы — 1952, Польшча[1]) — беларускі культурна-асьветніцкі дзяяч, эканаміст, пэдагог.
Адам Більдзюкевіч | |
Старшыня Беларускага інстытуту гаспадаркі і культуры | |
---|---|
1926 — 1929 | |
Віцэ-старшыня ЦК Беларускага сялянскага саюзу | |
1926 — 1928 | |
Старшыня Беларускага камітэту ў Варшаве | |
1925 — цяперашні час | |
Асабістыя зьвесткі | |
Нарадзіўся: |
1895 м. Радашкавічы |
Памёр: |
1952 Польшча |
Партыя: | Беларускі сялянскі саюз |
Біяграфія
рэдагавацьВучыўся ў Пецярбурскім унівэрсытэце. Удзельнік 1-й сусьветнай вайны, атрымаў раненьне і чын паручніка[2]. 3 1920 у Вільні, займаўся аднаўленьнем працы Беларускага таварыства дапамогі пацярпелым ад вайны.
Уваходзіў у Часовы беларускі нацыянальны камітэт. Служыў у Беларускай вайсковай камісіі.
У 1922 дарадца сэнатара Уласава па пытаньнях эканомікі і культуры. Разам з А. Уласавым заснаваў ТБШ у Радашкавічах, удзельнічаў у адкрыцьці Радашкавіцкай беларускай гімназіі імя Ф. Скарыны і выкладаў у ёй. 3 1925 старшыня Беларускага камітэту ў Варшаве.
У 1926 віцэ-старшыня ЦК Беларускага сялянскага саюзу (БСС), старшыня Беларускага інстытуту гаспадаркі і культуры (БІГіК). Клапаціўся аб стварэньні сацыяльна-эканамічнай базы беларускага адраджэнскага руху. Склаў статут Беларускага каапэратыўна-земляробча-прамысловага банку, уваходзіў у яго кіраўніцтва. З ініцыятывы А. Більдзюкевіча адкрыліся каапэратыўна-гандлёвыя курсы, якія рыхтавалі «піянэраў беларускай каапэрацыі».
У 1927 годзе Більдзюкевіч разам зь сястрой Касяй набылі аўтобус, і распачалі перавозку пасажыраў па маршруце Радашкавічы-Вільня.
У 1928 у сувязі з выбарамі ў сейм выйшаў з БСС, далучыўся да паланафільскай групы Ф. Умястоўскага — Т. Вернікоўскага. Пасьля паражэньня на выбарах зазнаў ганеньні з боку ўсіх беларускіх партыяў і адышоў ад палітычнай дзейнасьці. Займаўся прадпрымальніцтвам у Радашкавічах.
У 1944 выехаў у Польшчу. Паводле некаторых зьвестак дажываў у доме састарэлых. А ў апошні шлях праводзіў яго ня хто іншы, як колішні радашкавіцкі сусед Юзік Будслаўскі[2].
Асабістае жыцьцё
рэдагавацьПрыкладна ў 1928—1929 пазнаёміўся зь дзяўчынай-мэдыкам Тэафіліяй з Баранавіч. Хутка ў Вільні, у касьцёле Сьвятога Мікалая, іх абвянчаў ксёндз Адам Станкевіч. У сям’і нарадзіліся дзьве дзяўчынкі[2].
Працы
рэдагавацьПублікаваўся пад уласным прозьвішчалі, крыптанімам Б. А. і псэўданімамі ў газэце «Сялянская ніва», кнігах-календарах і спэцвыпуску БІГіК «3 роднай нівы» па пытаньнях каапэратыўнага руху, падзелу зямлі ў Заходняй Беларусі і інш. Выступаў з пазыцыяў сялянства, гарадзкога і сельскага спажыўца. Аўтар першага беларускага падручніка па эканоміцы « Асновы грамадзкай гаспадаркі: для сярэдняй школы і саманавучаньня / Адам Більдзюкевіч. — Вільня, 1926. ».
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Більдзюкевіч, Адам Язэпавіч (1895—1952)
- ^ а б в Радашковічы (заканчэнне) Дом Адама Більдзюкевіча // «Маладзечанская газета», 1 лютага 2010
Літаратура
рэдагаваць- Казлоўскі М. Адам // Куфэрак Віленшчыны. 2002. № 1(6).