Інсульт, або Мазгавы ўдар — вострае парушэньне мазгавога кровазвароту, якое характарызуецца раптоўным (напрацягу некалькіх хвілінаў ці гадзінаў) зьяўленьнем асяродкавай ці агульнамазгавой нэўралягічнай сымптаматыкі, якая захоўваецца больш за 24 гадзіны й прыводзіць да сьмерці хворага ў больш кароткі працяг часу з прычыны цэрэбральнаваскулярнай паталёгіі. Узьнікае раптоўна ў выніку цяжкага ўскладненьня атэрасклерозу, гіпэртаніі, хваробаў сэрца, артэрыяў і крыві.

Зрэз мазгоў загінуўшага ад інсульта

З улікам часу рэгрэсіі нэўралягічнага дэфіцыту, асабліва вылучаюць часовыя парушэньні мазгавога кровазвароту (нэўралягічны дэфіцыт рэгрэсуе напрацягу 24 гадзінаў, у адрозьненьне ад самаго інсульта) і малы інсульт (нэўралягічны дэфіцыт рэгрэсуе напрацягу трох тыдняў пасьля пачатку хваробы). Судзінныя захворваньні мозга займаюць другое месца ў структуры сьмяротнасьці ад захворваньняў сыстэмы кровазварота пасьля ішэмічнай хваробы сэрца.[1][2]

2/3 інсультаў здараюцца ва ўзросьце пасьля 60 гадоў. Амаль палова хворых памірае ў першы год пасьля захворваньня. Толькі кожны пяты сярод выжыўшых захоўвае працаздольнасьць[3].

Адрозьніваюць тры віды інсульту (частасьць выяўленьня 4:1:0,1).

Папярэджаньне

рэдагаваць

Прадухіленьню хваробы спрыяе штодзённае разьмінаньне, устойлівы распарадак харчаваньня, адмаўленьне тытунепаленьня і ўжываньня сьпірта[5].

Чыньнікі

рэдагаваць

Узьнікненьню інсульта спрыяе павышаны крывяны ціск, атэрасклероз, сардэчная недастатковасьць, парок клапанаў сэрца, фібрыляцыя перадсэрдзяў, тытунепаленьне, дыябэт, ішэмія і сядзячы лад жыцьця[6].

Немач выяўляецца праз слабасьць, страту адчувальнасьці (паралюш) з аднаго боку цела на твары, руцэ і назе, парушэньне зроку, цяжкасьць маўленьня і разуменьня простых сказаў, замараку, страту раўнавагі ў спалучэньні з дваеньнем у вачах і аняменьнем, галаўны боль[7], цяжкасьці з глытаньнем[8].

У чэрвені 2006 году ў Юрыя Туронку дома ў вёсцы Трыпуці здарыўся мазгавы ўдар[9]. У яго паслабелі слых, мова, рукі і ногі, асабліва далоні і ступні. Ён ня мог нармальна хадзіць, зь цяжкасьцю выходзіў толькі на кароткія прагулкі, быў дома, але вочы, памяць дзейнічалі нядрэнна. Такім чынам, нягледзячы на розныя недамаганьні, Юры Туронак мог крыху працаваць, што настойліва раілі нэўролягі як добрую разумовую гімнастыку.

  1. ^ Ишемический инсульт можно предупредить Медицинская библиотека Пентадент.ру
  2. ^ Ответный удар по глобальной эпидемии — Интервью с В. И. Скворцовой
  3. ^ Вольга Кулінковіч. Інсульт: лік ідзе на хвіліны // Краіна здароўя. — 11 студзеня 2011. — № 2 (238). — С. 5.
  4. ^ Леанора Гіткіна. Інсульт // Беларуская энцыкляпэдыя ў 18 тамах / Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 1998. — Т. 7. — С. 276. — 608 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0130-3
  5. ^ Сьвятлана Барысенка. Інсульт: не ўпусьціць першыя гадзіны // Зьвязда : газэта. — 15 кастрычніка 2009. — № 195 (26553). — С. 3. — ISSN 1990-763x.
  6. ^ Сьвятлана Барысенка. Інсульт: ці рызыкуеце вы // Зьвязда : газэта. — 11 чэрвеня 2009. — № 106 (26464). — С. 4. — ISSN 1990-763x.
  7. ^ Вольга Цыбульская. Інсульт: дарагая кожная хвіліна // Краіна здароўя. — 1 жніўня 2009. — № 26 (140). — С. 5.
  8. ^ Сьвятлана Барысенка. Калі гэта інсульт // Краіна здароўя. — 14 лютага 2009. — № 4 (118). — С. 4.
  9. ^  Туронак, Юры За кардонам Бацькаўшчыны: успаміны / Г. Сагановіч. — Менск: Медысонт, 2010. — С. 238. — 276 с. — (Бібліятэка ч-су Беларускі гістарычны агляд). — 500 ас. — ISBN 978-985-6887

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць

  Інсультсховішча мультымэдыйных матэрыялаў