Ігнаці Патоцкі

асьветнік, палітычны дзяяч Рэчы Паспалітай

Раман Ігнаці Францішак Патоцкі[1] (польск. Roman Ignacy Franciszek Potocki; 28 лютага 1750, Радзынь-Падляскі — 20 жніўня 1809, Вена) — выдатны палітычны дзяяч Рэчы Паспалітай, асьветнік. Пісар вялікі літоўскі (17731783), маршалак надворны (17831791) і вялікі літоўскі (17911792).

Ігнаці Патоцкі
Ігнаці Патоцкі. Мастак М. Такарскі, пасьля 1786
Ігнаці Патоцкі. Мастак М. Такарскі, пасьля 1786

Герб «Пілява»
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 28 лютага 1750
Радзынь-Падляскі
Памёр 20 жніўня 1809
Вена
Пахаваны
Род Патоцкія
Бацькі Яўстах Патоцкі
Мар’яна з Концкіх
Жонка Альжбета зь Любамірскіх
Дзеці Крыстына
Дзейнасьць дыплямат, пісьменьнік, палітык

Біяграфія

рэдагаваць

З магнацкага роду Патоцкіх гербу «Пілява», сын Яўстаха, чашніка кароннага, і Мар’яны з Концкіх. Меў брата Станіслава Костку.

 
У малым веку

Навучаўся ў «Калегіюм нобіліюм» у Варшаве (17581765) і ў «Калегіюм назарэнум» у Рыме (да 1770). Пэўны час знаходзіўся ў Францыі, у 1771 вярнуўся ў Рэч Паспалітую. 3 1770-х наблізіўся да караля і вялікага князя Станіслава Аўгуста Панятоўскага.

Атрымаў шэраг высокіх дзяржаўных пасадаў, быў маршалкам Пастаяннай Рады (17781780). 3 утварэньнем Адукацыйнай камісіі (1773) адзін з галоўных яе дзеячоў, узначаліў Таварыства элемэнтарных кнігаў.

Быў адным зь лідэраў рэфарматарскай партыі на Чатырохгадовым сойме (17881792) і адным з аўтараў Канстытуцыі 3 траўня 1791. За ўдзел у выпрацоўцы Канстытуцыі атрымаў прызначэньне на пасаду міністра паліцыі абодвух народаў у Стражы Правоў, праз што выйшаў з складу Адукацыйнай камісіі.

У вайну Расеі з Рэччу Паспалітай (1792) выконваў абавязкі адсутнага вайсковага міністра. У 17921794 у эміграцыі ў Саксоніі. Адзін з арганізатараў паўстаньня Т. Касьцюшкі (1794). Увайшоў у склад Найвышэйшай нацыянальнай рады як кіраўнік аддзелу замежных інтарэсаў. Належаў да памяркоўнага крыла паўстанцаў[2].

Па здушэньні паўстаньня расейскія ўлады зьняволілі І. Патоцкага ў Пецярбургу. 3 1796 жыў у Аўстрыі.

У шлюбе з Альжбетай Любамірскай меў дачку Крыстыну.

Крыніцы і заўвагі

рэдагаваць
  1. ^ Таксама Ігнат Патоцкі, Ігнацы Патоцкі
  2. ^ Валерый Пазднякоў. Патоцкія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 407.

Літаратура

рэдагаваць

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць

  Ігнаці Патоцкісховішча мультымэдыйных матэрыялаў