Dizzy

«Dizzy» — сэрыя кампутарных гульняў, распрацоўваных блізьнятамі Олівэр і выдаваных кампаніяй CodeMasters. Большасьць гульняў сэрыі зьяўляюцца плятформавымі з акцэнтам на разьвязаньне ламанінаў, падобна да графічных прыгодаў.

Цэнтральнаю фігураю сэрыі зьяўляецца вясёлая яйкападобная істота па імі Дызі (анг. Dizzy). На працягу гульняў Дызі намагаецца выратаваць сваіх сяброў і родных зь сям’і Ёлкфолк (анг. Yolkfolk), часта сутыкаючыся са сваім заклятым ворагам, злым ведзьмаком Заксам (анг. Zaks). Дызі даводзіцца бадзяцца па розных казачных мясьцінах, зьбіраць прадметы, узаемадзейнічаць зь іншымі пэрсанажамі і разьвязваць лягічныя мазготні. У адрозьненьне ад тыповых плятформавых гульняў Дызі ня скоча, а куляецца і круціцца па гульнявым сьвеце; адсюль і імя «Dizzy» (бел. запамарока). У гэтым стылі, які звычайна завецца прыгодніцкай аркадай, створаныя восем гульняў. Былі таксама выдадзеныя некалькі сьпін-офаў, такіх як «Fast Food», «Kwik Snax» і «Dizzy Down the Rapids».

Усе гульні асноўнае сэрыі атрымалі ў гульнявой прэсе адзнакі ад сярэдніх да высокіх. Чатыры гульні з сэрыі «Dizzy» ўвайшлі ў топ-50 найлепшых гульняў усіх часоў для ZX Spectrum паводле вэрсіі часопісу «Your Sinclair»^[1].

Распрацоўка

Распрацоўкай гульні займаліся блізьняты Олівэр (заснавальнікі Interactive Studios). Пасьля выпуску Fantasy World Dizzy блізьняты спынілі распрацоўку, і наступныя гульні стварала кампанія Big Red Software.

Першая гульня сэрыі пад назовам Dizzy — The Ultimate Cartoon Adventure выйшла ў чэрвені 1987 року^[2]. Форма галоўнага пэрсанажу была абраная празаічна: графічны пакет, створаны братамі Олівэр, дазваляў карэктна апрацоўваць толькі простую геэмэтрычную форму^[3]^[4]. Першапачаткова аўтары меркавалі, што пэрсанаж уяўляе сабой твар з рукамі і нагамі. Але пасьля выхаду першае гульні гульцы пачалі атаясамліваць Дызі зь яйкам, і аўтары надалей вырашылі разьвіваць гэтую ідэю.

Першыя гульні распрацоўваліся пераважна для Amstrad CPC і ZX Spectrum, пазьней большасьць зь іх былі сканвэртаваныя для Commodore 64, Atari ST і Amiga. Некаторыя гульні скампіляваныя таксама для NES, Mega Drive, Game Gear і DOS. Існуюць таксама неафіцыйныя порты для савецкіх Электроника БК-0010 і Радио 86РК.

Гульні сэрыі

Асноўная сэрыя

Dizzy — The Ultimate Cartoon Adventure (1987, Code Masters; ZX Spectrum, C64, Amiga, Amstrad)
Treasure Island Dizzy (Dizzy II, 1988, Code Masters; ZX Spectrum, C64, Amiga, Amstrad, Atari, NES)
Fantasy World Dizzy (Dizzy III, 1989, Code Masters; ZX Spectrum, C64, Amiga, Amstrad, Atari, IBM PC)
Dizzy 3 and a half: Into Magicland (Dizzy 3.5, 1991, Crash; ZX Spectrum)
Magicland Dizzy (Dizzy IV, 1990, Code Masters; ZX Spectrum, C64, Amiga, Amstrad, Atari, IBM PC)
Spellbound Dizzy (Dizzy V, 1991, Code Masters; ZX Spectrum, C64, Amiga, Amstrad, Atari)
Dizzy Prince of the Yolkfolk (Dizzy VI, 1991/2011, Code Masters; ZX Spectrum, C64, Amiga, Amstrad, Atari, NES, IBM PC)
Fantastic Dizzy (Dizzy VII, 1991, Code Masters; Amiga, NES, Sega Mega Drive, IBM PC)
Crystal Kingdom Dizzy (Dizzy VIII, 1992, Code Masters; ZX Spectrum, Amiga, Amstrad, Atari)

Сьпін-офы

Гульні, дзе галоўным пэрсанажам таксама зьяўляецца Дызі, аднак гэймплэй значна адрозьніваецца ад гульняў асноўнае сэрыі.

Fast Food (1987, Code Masters; ZX Spectrum, C64, Amiga, Amstrad, Atari)
Kwik Snax (1989, Code Masters; ZX Spectrum, C64, Amiga, Amstrad, Atari)
Dizzy Panic! (1990, Code Masters; ZX Spectrum, Amiga, Atari)
Bubble Dizzy (1990, Code Masters; ZX Spectrum, C64, Amiga, IBM PC)
Dizzy Down the Rapids (1991, Code Masters; ZX Spectrum)
Go! Dizzy Go! (1992)

Складанкі

1992

Dizzy’s Excellent Adventures
- Kwik Snax
- Dizzy Panic
- Dizzy Down The Rapids
- Dizzy: Prince Of The Yolkfolk
- Spellbound Dizzy

1993

The Excellent Dizzy Collection
- Go! Dizzy Go! (Previously unreleased)
- Dizzy the Adventurer (A renamed conversion of Dizzy: Prince Of The Yolkfolk)
- Panic Dizzy (A renamed conversion of Dizzy Panic)

1994

The Big 6
- Dizzy: Prince of the Yolkfolk
- Crystal Kingdom Dizzy
- Fantastic Dizzy (in an enhanced AGA version)
- Treasure Island Dizzy
- Spellbound Dizzy
- Magicland Dizzy

Нявыдадзеныя

Dreamworld Pogie
Wonderland Dizzy

Пародыі

Wibble World Giddy (для Amiga Power)

Гульня мае падобны да сэрыі «Dizzy» гульнявы працэс (хоць і нашмат карацейшы). Галоўным пэрсанажам у ёй зьяўляецца яйка Giddy, якое адрозьніваецца ад Dizzy хіба тым, што замест баксэрскіх пальчатак мае вялікія далоні.

Гульня мела працягі «Giddy 2» і «Giddy 3».

Ёлкфолк

Ёлкфолк — суполка пэрсанажаў, якія зьяўляюцца радзінай або сябрамі Дызі.

Дызі (анг. Dizzy) — галоўны пэрсанаж усяе сэрыі, якім кіруе гулец. Як і ўсе ёлкфолк, гэта яйка з баксэрскімі пальчаткамі на руках. Дызі заўжды ўсьміхаецца. Упершыню зьявіўся ў Dizzy: The Ultimate Cartoon Adventure.
Дзядуля Дызі (анг. Grand Dizzy) найстарэйшы зь ёлкфолкаўцаў, дзядуля Дызі. Ходзіць з кіёчкам, мае белую бараду, «геніяльны» вынаходнік і дарадца. Упершыню зьявіўся ў Fantasy World Dizzy, дзе замест барады меў чорныя вусы.
Дозі (анг. Dozy) — заўжды сьпіць, пры гэтым выдаючы храпеньне ў выглядзе літараў «Z». Па гэтым яго вельмі проста адрозьніць. Упершыню зьявіўся ў Fantasy World Dizzy.
Дора (анг. Dora) — адна з наймаладзейшых ёлкфолкаўцаў, сястра Дызі. Ад астатніх адрозьніваецца валасамі. Вельмі захопленая выпяканьнем піражкоў і не пераносіць жаб, асабліва «пабываўшы» ў іхняй скуры прынамсі двойчы. Вельмі баіцца цемры. Упершыню зьявілася ў Magicland Dizzy.
Дылан (анг. Dylan) — хіпі, аматар пасядзець на прыродзе ля кастру. Носіць на галаве бандану. Упершыню зьявіўся ў Fantasy World Dizzy.
Дэйзі (анг. Daisy) — сяброўка Дызі, якую даводзіцца ратаваць у некалькіх гульнях сэрыі. Вылучаецца ад астатніх яек сваімі валасамі. Упершыню зьявілася ў Fantasy World Dizzy.
Дэнзіл (анг. Denzil) апантаны слухач музыкі і аматар новых тэхналёгіяў. Носіць акуляры і слухае плэер. Упершыню зьявіўся ў Fantasy World Dizzy.
Дэньні (анг. Danny) — пляменьнік Дызі з суседняе вёскі. Зьяўвіўся толькі ў адной гульні для ZX Spectrum — «Into Magicland».

Будучыня

9 сьнежня 2011 року CodeMasters выпусьціў рымэйк гульні «Dizzy: Prince of the Yolkfolk» для iOS і Android^[5].

У 2012 року блізьняты Олівэр абвесьцілі збор сродкаў на выданьне новай гульні Dizzy Returns для плятформаў ПК і iOS^[6], аднак неабходная сума не была сабраная^[7].

Інструмэнты для распрацоўнікаў-фэнаў

У 2006 року быў выпушчаны спэцыялізаваны гульнявы рухавік DizzyAGE^[8], каб дапамагчы фанатам ствараць уласныя гульні ў арыгінальным стылі «Спэктруму». Распрацоўнікі падтрымліваюць рухавік^[9] і шторок ладзяць конкурс на лепшую гульню, створаную за мінулы год. Цяпер на сайце DizzyAGE зарэгістраваныя 76 гульняў фанаў^[10].

Альтэрнатыву гэтаму «афіцыйнаму» рухавічку можа скласьці Dizzy Quest Editor — аб’ектна-арыентаваны канструктар гульняў, які распаўсюджваецца на ўмовах GPL.

Глядзіце таксама

Seymour — падобная сэрыя гульняў ад CodeMasters
Block-Dizzy

Крыніцы і заўвагі

^ Top 50 Games of All Time // Your Sinclair. — Imagine Publishing, November 2004.
^ Dizzy (анг.) World of Spectrum Праверана 22 лістапада 2012 г.
^ Our History (анг.). Oliver twins. Праверана 22 лістапада 2012 г.
^ Dizzy and the Yolkfolk (анг.) Our Games. Oliver twins. Праверана 22 лістапада 2012 г.
^ Simon Burns. (23 лістапада 2011) Dizzy returns on Dec 9th for iPhone, iPad and Android (Trailer) (анг.) The Smartphone App Review Праверана 22 лістапада 2012 г.
^ Dizzy Returns by The Oliver Twins (анг.) Kickstarter Праверана 26 лістапада 2012 г.
^ The end! (анг.) Kickstarter Праверана 26 сьнежня 2012 г.
^ History (анг.) The Dizzy fansite Праверана 22 лістапада 2012 г.
^ About DizzyAGE (анг.) The Dizzy fansite Праверана 22 лістапада 2012 г.
^ Games (анг.) The Dizzy fansite Праверана 22 лістапада 2012 г.

Літаратура

Games, No. 27, pp. 104-109, Australia

Вонкавыя спасылкі

Афіцыйная бачына (анг.)
Yolkfolk.com (анг.)
Fantastic Dizzy (анг.)
Dizzy Stories(недаступная спасылка) (анг.)
Смайлікі ў стылі Дызі
Dizzy (анг.) на MobyGames
Dizzy On-Line (рас.)
Апісаньне і праходжаньне сэрыі гульняў Dizzy (рас.)

[1] Top 50 Games of All Time // Your Sinclair. — Imagine Publishing, November 2004.

[2] Dizzy (анг.) World of Spectrum Праверана 22 лістапада 2012 г.

[3] Our History (анг.). Oliver twins. Праверана 22 лістапада 2012 г.

[4] Dizzy and the Yolkfolk (анг.) Our Games. Oliver twins. Праверана 22 лістапада 2012 г.

[5] Simon Burns. (23 лістапада 2011) Dizzy returns on Dec 9th for iPhone, iPad and Android (Trailer) (анг.) The Smartphone App Review Праверана 22 лістапада 2012 г.

[6] Dizzy Returns by The Oliver Twins (анг.) Kickstarter Праверана 26 лістапада 2012 г.

[7] The end! (анг.) Kickstarter Праверана 26 сьнежня 2012 г.

[8] History (анг.) The Dizzy fansite Праверана 22 лістапада 2012 г.

[9] About DizzyAGE (анг.) The Dizzy fansite Праверана 22 лістапада 2012 г.

[10] Games (анг.) The Dizzy fansite Праверана 22 лістапада 2012 г.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]